Emniyet Genel Müdürlüünün desteiyle ngilizceden Türkçeye çevrilen, Cep telefonu kullanm: Sürücü dikkat danklnda giderek büyüyen bir sorun isimli kitab, sürü srasnda cep telefonu kullanmnn kaza ve ölüm riskini artrdn açk bir ekilde ortaya koyuyor.
Dünya Salk Örgütü tarafndan yaymlanan kitap, Sürücü dikkat dankl, Cep telefonu kullanm, Cep telefonunun sürücü davranlar ve kaza üzerindeki etkisi, Sürü esnasnda cep telefonu kullanmna kar müdahaleler ve Sonuç bölümlerinden oluuyor.
Her yl karayolu trafik kazalarnda 1,3 milyon insann hayatn kaybettii, 50 milyon insann da yaraland belirtilen kitapta, bu kazalarn özellikle 15-29 ya aralndaki kiilerin ölüm sebepleri arasnda önde geldiinin alt çizildi.
Küresel boyutta ise ölüm nedenleri arasnda trafik kazalarndan kaynakl yaralanmalarn 9. srada geldii, bunun 2030da 5. sraya yükselmesinin beklendii vurguland.
Trafikte dikkat dankl alannda yürütülen birçok çalmann odak noktasnn, sürücüler arasnda cep telefonu ve dier teknolojik ürünlerin kullanmnn yaygnlamasndan kaynaklanan sürücü dikkat dankl olduu ifade edildi.
Dikkat danklnn, dikkatin güvenli sürü için önem arz eden eylemlerden sürüü tehlikeye atan eylemlere sapmas olarak tanmland kitapta, sürücülerin dikkat dankl türleri, görsel-yoldan gözü ayrmak, bilisel-telefonda konutuu konu üzerinde derinlemesine düünme, fiziksel-bir elle direksiyonu tutmak dier elle teknolojik aleti kullanmak, iitsel-telefona cevap vermek ve d sesleri duymayacak kadar cihazn sesini açmak olarak sraland.
ARAç ç VE HARC DKKAT DAINIKLIKLARI
Araç içi dikkat danklklar arasnda yemek yemek, sigara içmek, radyo frekans ayarlamak, cep telefonuyla ilgilenmek yer alrken, harici nedenler sürücünün binalara, reklam panolarna ve darda gelien durumlara bakmas olarak yer ald.
Kitapta, cep telefonu kullanmann sürücülerde gözünü yoldan ayrma, akln yola odaklamama ve ellerini direksiyondan çekmeye neden olduu belirtildi.
Kitapta cep telefonu kullanmann neden olduu durumlar ise öyle sraland:
Sürü ile ilgili beklenmedik durumlar daha uzun sürede fark etme ve tepki verme, doru erit içerisinde kalmakta zorluk çekme, daha sert frenleme ile daha yava frenleme reaksiyonlar ve daha ksa takip mesafeleri, uygun hzda seyir edememe, trafik iaretlerine daha yava reaksiyon gösterme, görü alannn daralmas, daha yüksek stres ve gerilmeler, etrafta neler olduuna dair azalan sürücü farkndal.
Kitapta, ngilterede araç kullanrken cep telefonuyla konumann sürü davranlarn, kandaki alkol seviyesinin ülkedeki yasal snrnda (80 mg/100 ml) olmasndan daha fazla bozduu tespitine de yer verildi.
Gelien teknoloji sayesinde cep telefonlarnn araç içerisinde eller serbest olarak kullanlabildiine dikkat çekilen kitapta, bu tür telefon kullanmann araç içerisindeki aygtlarn ve genel trafik durumunun görsel denetimini azaltt ve araç kontrolünü olumsuz etkiledii vurguland.
TELEFON KULLANIRKEN ERT SAPMASI ARTIYOR
Sürücülerin mesaj alrken ve okurken gözlerini yoldan ayrdklar sürenin yüzde 400 artt, yüzde 28 daha fazla erit sapmas ve yüzde 140 daha fazla tehlikeli erit deiiklii yaptna iaret edilen kitapta, sürücülerin bunu telafi etmek için hzlarn düürdükleri kaydedildi.
ABDde yaplm bir çalma sonucunda, sürü srasnda mesajlamayan sürücülere kyasla mesajlaan ticari araç sürücülerinin, hayati tehlike arz eden durum yaama olaslklarnn 23 kat daha fazla olduu tespit edildi.
Karayolu trafik kayplarna ilikin yasal düzenlemelerin yaralanma oranlarn azaltmada oldukça etkili bir tedbir olduu belirtilirken, yasalara uyumun salanmas için denetimlerin etkin ve sürdürülebilir olmas gerektii bildirildi. Böylece yol kullanclarnda alglanan yakalanma riskinin artrlacana iaret edildi.
Kitabn sonuç bölümünde ise sürücü dikkat danklnn karayolu güvenlii açsndan ciddi ve giderek büyüyen bir tehdit olduu vurguland.
Sürü srasnda cep telefonu kullanmnn sürü davranlar üzerinde olumsuz etkileri olduunun ispatland belirtilen kitapta, Bunun nedeni sürücülerin, telefonu ve arac ayn anda kullanarak sadece fiziksel dikkat dankl yaamalar deil, ayn zamanda dikkatlerini sohbet ve araç kullanma görevi arasnda bölerek, bilisel olarak dikkat dankl yaamalardr. ifadelerine yer verildi.