ATUD Bakan Prof. Dr. Akça Ergönen:
Cinsel istismar konusunda sadece çocuun yapmas gerekenler üzerinden gitmek yanltr. Bu konuda anne ve babalar eitim almal, bilinçlendirilmeli. çocuklarn istismara uradn aile farknda olmazken rehber öretmenler fark ediyor veya tesadüfen ortaya çkabiliyor. Anne ve baba, çocuunun bana bir ey geldiinde bunu kendilerine anlatabilecei iletiimi salayabilmeli
Bu tür olgular adli tp uzmanlarnn bulunduu salk kurulularna gitmeli. çocuunu dinleyip gariplik olduundan üphelenen ebeveyn çocuk psikiyatrisine danabilir. Fiziksel belirtiler varsa adli tp uzmanlarnn olduu hastanelere, çocuk koruma merkezlerine ve varsa çocuk izleme merkezine gidilebilir
Prof. Dr. Ouz Polat:
Anne ve babann çocuundaki ini ve çklar bilecek kadar ilgili olmas gerekir. çocuun en çok yaad okul ortamnda da öretmenlere büyük i düüyor. Rehber öretmenler, çocuklardaki bu tür istismar saptayan en önemli profesyonel grubu oluturuyor
stismar yapan kii, çocua saldrgan, suçlayarak ve Sen de su iin bir parçassn eklinde yaklap inandrd için çocuk bunu saklyor, itiraf etmiyor. çocuk bunu baka bulgularla itiraf ediyor. çocuk içine kapanyor, depresyon bulgular gözüküyor, küçükken yapt çi ve kaka kaçrma, parmak emme gibi davranlara dönüyor. Büyük yataysa akademik baars düüyor. Bunlar çocuun sorunu olduunu gösteriyor
çocua yönelik cinsel istismar ve iddet olaylarnda çocuklarn yapmas gerekenden çok anne ve babann bu konuda eitim almas gerektiini belirten uzmanlar, çocuunu dinleyip gariplik olduundan üphelenen ebeveynlerin adli tp uzmanlarnn bulunduu salk kurulularna ve çocuk psikiyatri uzmanna bavurmas gerektii görüünde birleiyor.
çocuklara yönelik cinsel istismar ve iddet olaylarna ilikin sorular yantlayan Adli Tp Uzmanlar Dernei (ATUD) Bakan Prof. Dr. Akça Toprak Ergönen, hukuka yansyan veya salk kurumlarna bavuran cinsel istismar olgularnn adli tp uzmanlarnca ilgili branlarla birlikte deerlendirildiini söyledi.
Dokuz Eylül Üniversitesi Tp Fakültesi Adli Tp Anabilim Dal Öretim Üyesi de olan Ergönen, adli tp uzmanlar olarak istismarn tbbi kantlarn hukuka sunduklarn ifade ederek, lgili uzmanlar çocuun hem ruhsal hem de fiziksel salyla ilgilenirken biz de çocua yaplann izlerini kaybetmeden ortaya koymaya çalyor, hukukçularn da sunduumuz delillerle suçluya ulamalarnda önemli rol üstleniyoruz. diye konutu.
Ergönen, cinsel istismar olgularnda bazen fiziksel ve biyolojik kant olmayabildiini, istismarn ruhsal bulgularn çocuk psikiyatristleri ile birlikte ortaya koyduklarn ancak mahkemelerde bazen ruhsal durumla ilgili deerlendirmelerin dikkate alnmamas nedeniyle sann delil yetersizliinden ceza almadn dile getirdi.
Türk Ceza Kanununda 2014te yaplan düzenlemeyle zorunlu olan ruhsal deerlendirilmenin kaldrldn, adli makamlardan sadece fiziksel ve biyolojik delillerin toplanmasnn istendiini belirten Ergönen, ancak uluslararas rehberlerde ve Salk Bakanlnn adli tabiplik hizmetleriyle ilgili genelgesinde travmaya urayan her bireyin ruh salnn deerlendirilmesi gerektiinin belirtildiini kaydetti.
Kurbann kendini korumas bekleniyor
Ergönen, cinsel istismar kurbanlarnn kendilerini korumasnn beklenildiini, bazen de suçlu ilan edilebildiklerini vurgulayarak, öyle devam etti:
Bu durum cinsel istismarclar aklamaya yönelik bak açsdr. Cinsel istismar konusunda sadece çocuun yapmas gerekenler üzerinden gitmek yanltr. Bu konuda anne ve babalar eitim almal, bilinçlendirilmeli. çocuk yetitirmek meakkatli bir itir, anne ya da baba olmay isteyen bireyler önce kendilerini Bunu yapabilir miyim? diye sorgulamal. Anne baba çocuuyla uygun iletiim kurmal, çocuk ebeveynlerinden korkmamal, aile tarafndan desteklenmeli, yasaklarla ve basklarla deil, görülerini söyleyebilecek ekilde yetitirilmeli. Anne ve babalarn çocukla nasl kaliteli zaman geçirilecei ve nasl ilgi göstereceini bilmesi lazm. Anne ve baba, çocuunun bana bir ey geldiinde bunu kendilerine anlatabilecei iletiimi salayabilmeli.
Ergönen, çocuklarn istismara uradnn aile farknda olmazken bunu rehber öretmenlerin anlayabildiine veya tesadüfen ortaya çktna iaret ederek, stismar kurban çocuun baarsnn, iletiiminin, hal ve tavrnn deiiminden istismar fark edilebilir. Baarda düme, sessizleme, uyku düzensizlii, sinirlilik gibi belirtiler gözlenebilmektedir. diye konutu.
stismar daha çok tandklardan geliyor
Prof. Dr. Akça Toprak Ergönen, çocuklara yönelik istismarn büyük çounluunun yakn çevredeki bireylerden kaynaklandna dikkati çekerek, cinsel istismarla ilgili olarak söylenen çocuklar karanlkta, tenha yerlerde ve yabanclar tarafndan istismara urar lafnn yanl bir alg olduunu söyledi.
Aslnda çocuun daha çok tandk, bildik kiilerin istismarna uradn ifade eden Ergönen, çocuk yaklak 4 ya civarnda kendisine iyi ve kötü dokunuu da anlayabiliyor. Yeter ki anne ve baba çocuuyla o iletiimi kursun, uyank olsun. dedi.
çocuunda bir ey fark eden anne ve babann uygun yere gitmesi gerektiini dile getiren Ergönen, öyle devam etti:
Bu tür olgular adli tp uzmanlarnn bulunduu salk kurulularna gitmeli. çocuunu dinleyip gariplik olduundan üphelenen ebeveyn çocuk psikiyatrisine danabilir. Fiziksel belirtiler varsa adli tp uzmanlarnn olduu hastanelere, çocuk koruma merkezlerine ve varsa çocuk izleme merkezine gidilebilir. Hekime gidildiinde yaplan deerlendirmenin ardndan bir istismar varsa adli olgu bildirimi yaplyor.
Ergönen, çocuklarn da cinsel istismar konusunda eitilmesi gerektiinin altn çizerek, Anaokulundan balayarak toplumsal cinsiyet eitlii baznda eitimler verilmeli. çocuk büyüyünce de cinsel eitim verilmeli. Cinsel bilgilere sahip olunmad için en çok ergenler madur oluyorlar. çocuklar ergenlik döneminde, istismar ile kendi isteiyle baz eyleri yaamay ayrt edemiyorlar. Cinselliin konuulmas, öretilmesi toplumsal tabu olmaktan çkarlmas gerekiyor. deerlendirmesinde bulundu.
Olgularn yüzde 510u adli makamlara bavuruyor
Prof. Dr. Ergönen, cinsel istismar ve cinsel iddetle ilgili vakalarn yaklak yüzde 5 ile 10unun adli makamlara bavurduunu, çocuklarda ise bu orann biraz daha fazla olduunu belirterek, çocuklara kar cinsel suç ileyen bireylerin de yüzde 46snn psikopatoloji tadn anlatt.
Bilimsel yaynlarn bu tür olaylarda pedofililerin orannn düük olduunu gösterdiini, bu suçu ileyenlerin çounun pedofili olmadn ifade eden Ergönen, bu tür olgularn genellikle bir ruh hastal, bozukluu nedeniyle gerçeklemediini kaydetti.
Ergönen, cinsel istismarda bulunan kiilerin cinsel partner olarak küçük yataki kiileri görmek toplumda çok yadrganmayan bir ey. 15 yandaki bir çocuk 30 yandakiyle evlenince yadrganmyor düüncesiyle hareket ettiini aktararak, çocuklar cinsel obje olmaktan çkartmak, evlilik yan en az 18 olarak belirlemekle balayabilir. dedi.
stismara urayan çocuk, saklyor
Acbadem Üniversitesi Suç ve iddeti Aratrma Merkezi Direktörü Prof. Dr. Ouz Polat da cinsel istismara urayan çocuun, bunu sakladn dile getirdi.
Prof. Dr. Polat, konumasn öyle sürdürdü:
stismar yapan kii, çocua saldrgan, suçlayarak ve Sen de su iin bir parçassn. eklinde yaklap inandrd için çocuk bunu saklyor, itiraf etmiyor. çocuk bunu baka bulgularla itiraf ediyor. çocuk içine kapanyor, depresyon bulgular gözüküyor, küçükken yapt çi ve kaka kaçrma, parmak emme gibi davranlara dönüyor. Büyük yataysa akademik baars düüyor. Bunlar çocuun sorunu olduunu gösteriyor, istismar göstermiyor. Sorunun ne olduu üzerine gidildiinde, alttan çkyor, bu durumda da çocua nasl yaklalaca özel bir eitim gerektiriyor. Böyle bir olay ortaya çktnda Otur her eyi anlat. yaklam çocuk küçükse çok zararl olabiliyor. Böyle bir durumda olay uzmana brakmak çok daha doru bir yaklam.
Anne ve babann çocuundaki ini ve çklar bilecek kadar ilgili olmas gerektiinin altn çizen Polat, çocuun en çok yaad okul ortamnda da öretmenlere büyük i dütüünü, rehber öretmenlerin çocuklardaki bu tür istismar saptayan en önemli profesyonel grubu oluturduunu kaydetti.
Kötü sr saklanmaz
Prof. Dr. Ouz Polat, çocuun bana gelmeden korunmann önemine deinerek, öyle devam etti:
Fiziksel bulgulardan daha da önemli boyut çocuun ruhsal durumu. stismar maduru çocuklarn yaadklar iddet ve istismar olgularndan sonraki travma çok uzun sürüyor. Bu çocuklara kendilerini korumay öretmek çok önemli. Burada da temel prensip yabanc kavram. Ancak yabanc olmas da yetmiyor. Yaplan çalmalara göre bunlar yapanlarn yüzde 50ye yakn bir oranda tandklar oluturuyor. Tandk kiinin ne yaptna bakmak gerekiyor. Tandk kiinin sfat ne olursa olsun mayoyla kapal yerleri kimsenin ellemeyeceini çocua prensip olarak öretmek lazm. Yine çocua iyi ve kötü davran kavramn öretmek gerekiyor. O davran gördüünde uzaklamas gerektii, yardm isteyebileceini öretmek gerekiyor. En önemlisi de sr saklamak diye bir ey yok. yi sr, kötü sr var. Bunlar kötü sr grubuna giriyor. Pedofilinin en büyük silah, çocua Bu srr saklarsan büyüdüünü. söylemektir.
Ouz Polat, bu vakalarla ilgili kanun maddelerinin yeterli göründüünü ancak yarg önüne geldiinde hakim ve savclarn biraz daha titiz ve dikkatli davranmas gerektiini sözlerine ekledi.