Dünyann en hzl ve gözde güvercini olan Adana dalcs rkn Bitliste hobi olarak besleyip, kularn hz ile performans konusunda çalma yürüten Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Salk Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu çevre Sal Program Öretim Görevlisi Recep Yeti, Anadoluya has olan bu güvercin rklarnn yurt dna çkarlmamas için gereken admlarn atlmasn istiyor.
Adana kular olarak bilinen ve scak bölgelerde yaayabilen güvercinlerin yavrularn posta güvercinlerle büyüten Yeti, dalc özelliine sahip bu güvercinlerin saatte yaklak 250 kilometre hz yapabildiklerini söyledi.
Avrupada yaan Türkiye vatandalar tarafndan, kaçak yollarla yurt dna çkarlan güvercinlerin dünyada pazar bulduuna dikkat çeken Yeti, deerlerimiz olan bu kularn kayt altna alnmasn istedi.
Adana dalcs güvercin saatte yaklak 250 kilometre hz yapabiliyor
Yeti, Adana kular scak memleket kulardr. Bu kular buraya getirdiimde souk k aylarnda sorun yaayacam söylenmiti ama çok ükür k aylarn atlattk. Adana güvercinlerimizin yavrularn, posta güvercinlerimiz büyütüyor. K boyunca burada 4 ayda yaklak 30 yavru büyüttük. Bu kular, Adana, Mersin, Osmaniye, Kayseri, Kahramanmara bölgelerinde beslenen güvercinlerdir. Bu güvercinlerin özellikleri, bir kilometrelik mesafe yani bin metre yükseklie 7 dakikada kolaylkla çkabiliyor ve 15 saniye içerisinde geri dönü yapar. Yani dalc özellie sahiptir ve yaptmz hesaplamalara göre saatte 240 - 250 kilometre hza ulayorlar. dedi.
Anadoluya ait olan bu deerler kaçak yollarla yurt dna kaçrlyor
Bu güvercinlerin kaçak yollarla yurt dna kaçrldna dikkat çeken Yeti, bunun önlenmesi için yetkililere seslenerek, unlar söyledi:
Avrupada bulunan Adanallar tarafndan, maalesef bu kular ülkeden kaçrlyor. Yurt dna kaçak yollarla çkarlan bu kular, dünyada pazar buluyor. Buradan bakanlk ve Adana Büyükehir Belediyesi yetkililerine sesleniyorum, Lütfen bizim deerimiz olan bu güvercinleri ve güvercin besleyen kuçu arkadalar bir çat altnda, bir dernek veya federasyon altnda toplayp, bu güvercinleri kayt altna alarak, kuçu takip sistemleri oluturularak yurt dna kaçrlmas engellenebilir. Bu güvercinler, Adanadan özellikle binlerce liraya alnp, yurt dna kaçrlyor. Amerika ve Kanada gibi ülkelerde daha yüksek meblalara satlabiliyor. Bir yetitiricimiz yaklak 22 bin liraya bir güvercinini satt. Ama biz dernek ve federasyon kurup, yarmalar yaptmz taktirde, bu güvercinleri yurt dnda veya yurt içinde daha yüksek meblalara satabiliriz.
Bizim tek isteimiz bu kularn Türkiyede kalmasdr
Tek isteinin bu kularn Türkiyede kalmas olduunu vurgulayan Yeti, ön kayt altna alnmas halinde, yurt dnda türemi olsa bile bize ait olacan ifade etti.
Bakanlk tarafndan yeni kanun ve yönetmenliklerle bir pazar oluturabilir, fuarlar düzenleyerek dünya pazarlayabiliriz. diyen Yeti, Osmanlnn, Avrupadaki savalarda kaybettii atlar kayt altna alan adamlar, günümüzde bunlar ngiliz at diye dünya pazarnda satyorlar. Hatta ülkemizdeki Türk atçlar da gidip ngiltere veya Amerikadan bu yar atlarn alyorlar. Yani demek istediim, bu atlarn kaytlarn zamannda Osmanl tutmu olsayd, u an dünyaya ngiliz at deil de Osmanl at olmu olacakt. Benim korkum u, bu kular da Almanya ve dier ülkelerde yaayan vatandalarmz tarafndan götürülmü. Bizim tek isteimiz bu kularn Türkiyede kalmasdr. Yaplacak olan kaytlar sayesinde, nesiller sonra da bu kularn nereden geldii ve kimlere ait olduu bilinecek. Yani bu kular yurt dnda da türemi olsa bile bize ait olacak. Geçtiimiz günlerde Danimarkada çkan bir haberde, Anadoluya has olan, atalar ve dedeleri tarafndan buradan götürülen posta güvercinleri, 1,2 milyon dolara çinliler tarafndan alnd. Bakanlk tarafndan yeni kanun ve yönetmenliklerle bir pazar oluturabilir, fuarlar düzenleyerek dünyaya pazarlayabiliriz. diye konutu.