Kadoolu, Dikkat Eksiklii Hiperaktivite Bozukluunun (DEHB) henüz bebek anne karnndayken ortaya çkabilecei gibi ebeveynlerin yoluyla kaltsal olarak da geliim gösterebilir. Dikkat Eksiklii Hiperaktivite Bozukluunun sinir sistemi ve beyin geliimi üzerinde etkisi vardr. Bu yüzden nörogeliimsel ve nörodavranal bir bozukluktur. DEHBnin 3 belirtisi vardr. Birincisi dikkat eksiklii, ikincisi hiperaktivite veya ar hareketlilik, üçüncüsü ise dürtüselliktir. DEHB tansn bu 3 belirtiden birini ya da bir kaçn süreen bir biçimde gösterdii durumlarda tanmlayabiliriz. dedi.
DEHB sorunu yaayan çocuklarn çou ortamda sorun yaamayabilecekleri veya zorlanabileceklerini hatrlatan Kadoolu, yaanabilecek olumsuzluklara kar tüm ortamlarda çocuun desteklenmesi ve tedavisine yardmc olunacak ekilde davranlmas gerektiini söyledi.
çOCUK VE EBEVEYNLERN RAHATLII çN DORU YETTRME ÖNEML
Bu tür durumlarda ailelere büyük görevler dütüünü belirten Kadoolu, DEHB tans aldktan sonra ilk adm psikoeitimdir. Burada hastalk hakknda ailenin bilinçlendirilmesi, nasl bir tedavi izlenecei ve tedavi olunmad durumlarda ne gibi sorunlarla karlalaca hakknda bilgi verilir. çocuun tedavisi için öncelikli olarak ailenin oldukça özenli ve dikkatli olmas gerekmektedir. DEHBli çocuklar daha hareketli ve daha dürtüsel olacaklar için sk yaralanmalar, ani hareketleri olabilir. te bu noktada çocuun takibi siz ebeveynler için daha da zorlar. Bu çocuk yerinde durmuyor, peinde koturmaktan iki dakika oturamyorum. Sürekli bir yerlerden düüp orasn burasn yaralyor. Ben de çok yoruldum dediinizi duyar gibiyim DEHBli bir çocua sahipseniz yorulmanz çok normal ama unutmayn çok özel bir çocua sahipsiniz. Doru bilgi ve doru yetitirme ekli ile kendinizi de çocuunuzu da rahatlatmanz mümkündür. diye konutu.
HEM LAç HEM DE DAVRANI YÖNETM BRLKTE KULLANILMALI
DEHB tedavisinde ilaç tedavisi ve davran yönetiminin birlikte kullanlmas gerektiini vurgulayan Kadoolu, Aileler genelde davran gelitirmek için pekitireçler, ödüller ve cezalar kullanmaktadr. Bu durumda da sklkla kullanmamz gereken yöntemler bunlardr. çocuun, hiperaktivite ve dürtüsellik bozukluunun düzeltilmesi amacyla yapaca bütün olumlu davranlar ödüllendirilmelidir. Böylece olumsuz davranlarn azalmas, olumlu istendik davranlarn artmas salanabilir. eklinde konutu.
ETMDE BAARILI OLMALARI çN DESTEKLENMELLER
Dikkat bozukluundan dolay odaklanmakta, dikkatini sürdürmekte, karsndakini dinlemekte zorluk çeken ve sk hata yapan çocuklarn eitim hayatlarnn da bu durumdan fazlasyla etkilendiini hatrlatan Kadoolu, çocuun eitimsel olarak desteklenmesi ve kendisine olan güveninin arttrlmas gerektiini söyledi.
UZAKTAN ETM EVDE LER ZORLATIRDI
Pandemi dönemi ile birlikte balayan uzaktan eitimin ev içerisinde olumsuzluklara sebep olduunu hatrlatan Kadoolu, Annelerin çocuklarn uzaklatrmak istedikleri her ey daha da yaknlat, yaklamalarn istedikleri eyler ise daha da uzaklat. Örnein ders dinlemek. çocuklar okula gönderdiklerinde nefes alabilen ebeveynler imdi okulun da eve gelmesiyle daha da bunaldlar. Okula gidince eitimin yan sra sosyalleen, enerjilerini atabilen ve daha disipline olabilen çocuklar imdi bunlarn hepsini tek bir ortamda, evde yaamak zorunda kaldlar. En hareketli dönemleri olan çocuklarn zaten zorlandklar ders dinleme, imdi ev ortamnda daha da zorlat. dedi.
DERS DNLED ORTAM DKKAT DAITICI OLMAMALI
Dikkatlerini toplamakta, odaklanmakta zorlanan çocuklarnn bu süreci daha salkl atlatabilmeleri için ailelere çok büyük görev dütüünü belirten Kadoolu, ailelerin dikkat etmesi gerekenlerle ilgili son olarak u önerilerde bulundu:
Öncelikle bu süreçte çocuklarn okul ciddiyetinden uzaklamalar, ders baarlarnda dümelerin olmas, teknolojik aletlere kar gelien (bilgisayar, telefon, tablet gibi) bamlln artmas, günlük yaamlarnda zaman yönetimi ve organizasyon becerilerinde dümelerin olmas çok muhtemeldir. Öncelikle uzaktan eitim gören bir çocuun dersi dinledii ortam, dikkatinin dalmasn engelleyecek ekilde düzenlenmi olmaldr. Etrafnda dikkatinin dalmasna sebebiyet verebilecek eya ve materyallerden olabildiince uzak durulmas, odann dalmasn bir nebze de olsa engelleyecektir. Sonrasnda derse balamadan önce kiinin, ayn okula gittiindeki gibi disiplin içerisinde derse katlmas, örenci rolüne tekrar girebilmesi açsndan önemlidir. Günlük rutine devam edilmeli. Sabah yine erken kalmal ve kahvaltsn eski rutinindeki gibi yapmal. Uzaktan eitim yataktayken dinlenmez. Masalarnda yemek, meyve, abur cubur varken ve bir yandan onlar yerken ders dinleyemezler. Bunlarn hepsi çocuun dersten kopmasna, dikkatinin dalmasna ve uzaklamasna yol açmaktadr. çocuk ayn okuldaki gibi srasnda nasl sadece su varken ders dinliyorsa, evde de masasnda sadece su varken dersi dinlemelidir.