Güneydou illerinde yaplan bir aratrmaya göre, anne ve babalar ile sadece Kürtçe konutuunu söyleyen ebeveynlerin oran yüzde 48 iken, bunlardan yüzde 13ünün çocuklarnn kendileriyle yine sadece Kürtçe konutuu ortaya çkt.
Ravest Aratrma irketi, 21 ubat Dünya Anadil Gününde Ebeveyn ve çocuk arasnda ana dilin durumu balkl bir aratrmann sonuçlarn yaymlad. Aratrma Eylül-Ekim 2019 tarihlerinde Diyarbakr, Mardin, anlurfa, Van, Ar, Bingöl, rnak ve Dersim kent merkezleri ile bu kentlere bal 25 ilçede yapld. 3 ile 13 ya arasnda çocuu olan bin 537 ebeveynle yüz yüze yaplan görümelere dayanan aratrmaya katlanlarn yüzde 53ünü kadnlar, yüzde 47sini erkekler oluturdu. Katlmclarn yerleim türüne göre ise yüzde 58i kentlerde, yüzde 38ilçelerde, yüzde 4ü ise köyde yaayanlardan seçildi.
Aratrmann bulgularna göre; kendi anne ve babalar ile Kürtçe konuan ebeveynlerin oran yüzde 48i iken, kendi çocuklar ile Kürtçe konuanlarn oran ise sadece yüzde 13.
ANADLN Hç BLMEYENLERN ORANI YÜZDE 6
Aratrmaya katlanlarn yüzde 6s anadilini hiç bilmedii söylerken, yüzde 16s anadilini hem konuup hem yazabildiini, yüzde 63ü anadilini konutuunu fakat okuyup, yazamadn, yüzde 15i ise anadilini anlayabildii ama konumad yantn verdi.
STEK VAR, çABA YOK !
çocuunuzun Kurmanc/Zazak örenmesini istiyor musunuz? sorusu yöneltilen ebeveynlerin yüzde 88i Evet, yüzde 12si Hayr yant verdi. çocuunuzun Kurmanc/Zazak örenmesi için ne kadar çaba sarf ediyorsunuz? sorusuna ise katlmclarn yüzde 12si çok fazla, yüzde 11i Fazla, yüzde 36s Orta düzeyde, yüzde 17si Biraz, yüzde 24ü Hiç yantn verdi.
ANNE VE BABALARLA KÜRTçE, çOCUKLARLA TÜRKçE
Aratrmaya katlan ebeveynlerin kendi anne, baba ve çocuklaryla anadillerinde iletiim kurma sklklarna da yant aranmaya çalld. Anne ve babalar ile sadece Kürtçe konutuunu söyleyen ebeveynlerin oran yüzde 48 iken, bunlardan yüzde 13ü çocuklarnn kendileriyle sadece Kürtçe konutuunu belirtti.
Yine anne ve babalar ile sadece Türkçe konutuunu belirten ebeveynlerin oran yüzde 9 çkarken, bunlardan yüzde 41i çocuklarnn kendileriyle yine Türkçe konutuunu ifade etti.
Ebeveynlerin ortaokullardaki seçmeli ana dil dersi hakkndaki bilgileri de ölçüldü. Buna göre, okullarda seçmeli ders Olmadn söyleyenlerin oran yüzde 32, Olup, olmadn bilmeyenlerin oran yüzde 38 olurken, Olduunu bilenlerin oran ise yüzde 30da kald.
YÜZDE 64 TÜRKçE-KÜRTçE ETM STYOR
Yöneltilen çocuunuzu aadaki okullardan hangisine göndermek isterdiniz? sorusuna ebeveynlerin yüzde 64ü Eitimi Kürtçe ve Türkçe Eitimi olan yant verdi. Eitimi Sadece Kürtçe olan yant verenlerin oran yüzde 4 olurken, yüzde 11i Eitimi sadece Türkçe olan yant verdi.
YÜZDE 72 RESM DLN KÜRTçE-TÜRKçE OLMASINI STED
Aratrma katlmclarna Yaadnz yerde resmi dil nasl olmal? sorusu da yöneltildi. Katlmclarn yüzde 72si resmi dil Hem Türkçe hem Kürtçe olmal yantn verirken, Sadece Türkçe olmal diyenlerin oran yüzde 18, Sadece Kürtçe olmal yantn verenlerin oran ise yüzde 11 çkt.
TÜRKçEDE ARTI KÜRTçEDE AZALI VAR
Bu sonuçlar üzerinden Ebeveynlerin kendi aileleri ile iletiimde ana dili kullanmalar ile çocuklarnn ana dili kullanmalar arasnda önemli bir düü vardr tespitine yer verilen aratrmada, Ebeveynlerin anne-baba ile sadece Kürtçe konuma oran yüzde 48 iken bu oran çocuklarnda yüzde 13tür. Sadece Türkçe konuma oranlar da bu durumu teyit etmektedir. Aratrmaya katlan ebeveynleri ile çocuklar karlatrldnda Kürtçenin kullanm 1/3 orannda azalm Türkçe kullanm ayn oranda artmtr. ki dilin birlikte kullanld durumda süreç Türkçenin art ve Kürtçenin azal eklinde ilerlemektedir deerlendirmesinde bulunuldu.
KUAKLAR ARASINDA KÜRTçE KONUMA ORANI AZALDI
Aratrmada, ebeveynlerin büyük çounluunun çocuklarn Kürtçenin de eitim sürecinde yer ald bir okula göndermek istemesi ve yine yaklak 3/4ü Kürtçenin Türkçe ile birlikte resm dil olarak kabul edilmesi talebinde bulunulmasna dikkat çekilerek, Sonuç olarak kullanm kuaklar arasnda ciddi oranda azalan Kürtçenin eitim ve bürokraside yer almas talebi de büyük bir oran tarafndan sahiplenilmektedir denildi.
yorumu yapld.