VANda Mavi Balina oyunu oynayan 14 yandaki Sevda E.nin, arkadalaryla piknik yapmaya gittii tepeden atlayarak intihar etmesinin ardndan gözler yine internet üzerinden oynanan ve çocuklar için büyük tehlike saçan bu oyunlara çevrildi.
Van Yüzüncü Yl Üniversitesi (YYÜ) Bilgisayar Bilimleri Aratrma ve Uygulama Merkezi Müdürü öretim üyesi Prof. Dr. Eray çelik, bu konuda hem ailelerin hem de öretmenlerin üzerine büyük görevler dütüünü, çocuklarn davranlarn sürekli kontrol edip gözlemlemeleri gerektiini söyledi.
Merkez Tuba ilçesinde yaayan Sevda E., 14 ve 15 yalarndaki 5 kz arkadayla birlikte 2 Nisan günü çkt Akköprü Tepesinden atlayarak intihar etti. Olaya tanklk eden dier kzlarn çocuk zleme Merkezinde ifadeleri alnd. Olayn ardndan valilik tarafndan yaplan açklamada, 14 yandaki kz çocuunu intihara motive eden faktörün Mavi Balina isimli sanal oyun olduu belirtildi. Ayn eylemi gerçekletirme ihtimali bulunan çocuklarn olup olmadnn tespiti amacyla polis helikopteri ile tespit çalmalar balatld. l Emniyet Müdürlüü çocuk ube Müdürlüü görevlilerince yaplan aratrmalar sonucunda, çocuu intihara motive eden faktörün Mavi Balina isimli sanal oyun olduu da belirtildi. Bu gelime üzerine yetkililer ayn oyunu oynayan 7 çocuu tespit ederek, istenmeyen olas vakalarn oluumuna kar önlem ald.
çOCUKLARDAK DAVRANI DEKLN GÖZLEMLEYELM
Sevdann ölümünün ardndan gözler yine sonu ölümle biten bu oyunlara çevrildi. Van YYÜ Bilgisayar Bilimleri Aratrma ve Uygulama Merkezi Müdürü öretim üyesi Prof. Dr. Eray çelik, çocuklarn korunmas konusunda ailelerin üzerine düen görevlerin olduunu söyledi. Prof. Dr. çelik, Hangi sosyo ekonomik düzeyde olursak olalm, çocuklarmzn davranlarn sürekli olarak ve düzgün bir ekilde gözlemlememiz gerekiyor. Okul çandaki çocuklarmzn öretmenleriyle sürekli temas halinde olmamz ve onlarn davranlarnda herhangi bir deiikliin olup olmadn gözlemlememiz gerekiyor. Mutlaka çocuklarmzn günlük rutin davran ve tutumlarnda içe kapanma, asosyalleme, yalnzlk hissi, sinirli davranlar, fazla sessiz kalma gibi farkl davranlar gözlemlemeye baladmzda aileler önce okullarn PDR servislerine bavurmalar ve çocuklarnn durumlarndan haberdar etmeleri ve okul içinde de ayn davranlarn olup olmadn örenmeleri ve sonrasnda destek almalar gerekiyor dedi.
ESKSNDEN DAHA FAZLA MÜCADELE ETMEMZ GEREKYOR
çocuklarn oynad çevrimiçi oyunlardan kaynakl intihar vakalarnn devam ettiini belirten Prof. Dr. Eray çelik, Bizim dijitalleen dünyada eskisine göre çok daha mücadele etmemiz gereken parametreler ve alanlar var. Bunlarn en önemlisi çevrimiçi iddet oyunlardr. Daha önce de bu konu hakknda gereken açklamalar yapmtk ve halen intihar vakalar sürüyor. Demek ki çocuklarmz tek bana bundan koruma konusunda yetersiz kalyoruz dedi.
DJTAL OKUR-YAZARLIIMIZI ARTIRMALIYIZ
Ebeveynler olarak dijital okur yazarlmz, sosyal medya okur yazarlmz ve oyun okur yazarlmz gelitirmemiz ve bir farkndalk düzeyine getirmemiz gerektiine dikkat çeken Prof. Dr. Eray çelik, öyle konutu:
çocuklarmzn teknolojik araçlar varsa bunlar mutlaka ekran süresi ksaltma programlar kurmamz, birebir takip etmemiz gerekiyor. çocuklarn kulland oyunlar, sosyal medya platformalar ne varsa bununla ilgili uzman görülerini okuyup önlem almamz gerekiyor. Önce kendimize unu sormamz gerekiyor. çocuklarmzdan bunlar isterken bizim internet kullan davranlarmz tutumumuz nedir, bizler ebeveynler olarak çocuklarmzn bu maduriyetini yada bu snrsz kontrol edemediimiz dünyada neler yaptn görebilmemiz için kendimiz nasl bir internet politikas izliyoruz, çocuklarmz evde ders çalrken bizler nasl bir internet kullan davran içindeyiz? Bunlar sorgulamamz gerekiyor. Sadece bugün konutuumuz mavi balina ve Sevdann vefat etmesi üzerinden, geldii noktay söylüyoruz. Bizim bir bütün olarak eitimin her kademesinden, Cumhurbakanmzn da srarla sürekli iaret ettii dijitalleen dünyada dijital okur yazarlmz dünya standartlarna çkartmamz ve buna ilikin önlemler almamz gerekiyor.
çOCUKLARI Y GÖZLEMLEMELYZ
Evlerinde bilgisayar, internet olmayanlarn da çocuklarn iyi gözlemlemesi gerektiini belirten Prof. Dr. Eray çelik, çocuklar ile ilgili gözlemlenen her olumsuzlukta ve farkllkta öretmenleriyle iletiime geçilmesi gerektiini söyledi. Prof. Dr. Eray çelik, Bunlar bildirmek ve gerekiyorsa okulda internet bamll, davran bozukluu, kayg gibi tan ölçeklerinin yaplmasn salamak daha sonra da bununla ilgili, hastanelerde ilgili servislere müracaat etmek gerekiyor. Bu da yetmiyorsa biliim suçlarndan destek alp admlar atlmas gerekiyor. Bu oyunlarn eriimi yasaklanabilir. Ama bizim yasaklama ve engellemeden önce bu oyunun içerikleri ve zararlar konusunda çocuklarmz eitmemiz gerekiyor. çocua doru internet kullanm alkanlklarn öretmek gerekiyor diye konutu.