Diyaliz Hastalarn ve Haklarn Koruma Dernei (Diyaliz-Der) Diyarbakr ube Bakan Mehmet Seven, düzenlemeyi olumlu karladklarn ama diyaliz hastalarnn baka maduriyetlerin de olduunu belirtti.
Diyaliz hastalarnn devlet kurumunda çalmas için önündeki engellerin kaldrlmas çarsnda bulunan Seven, kamu hastanelerinde diyaliz hastalarna verilen hizmetin geniletilmesi gerektiini ifade etti.
Diyaliz hastalarna elektrik fatura bedelinin ödenmesi düzenlemesini olumlu karladklarn dile getiren Seven, üphesiz her atlan adm biz olumlu deerlendiriyoruz. Lakin bu düzenleme sadece evde tedavi gören hastalar kapsyor. Yine de büyük bir adm olarak deerlendiriyoruz fakat diyaliz hastalar sadece evde bu hizmeti almyor. Özel merkezlerde, kamuda farkl merkezlerde de bu hizmeti alyor. Özel merkezlerde de tedavi gören arkadalar da bu düzenlemeden yararlanma konusunda bir talepleri var. Bu düzenlemenin geneli kapsamasn talep ediyoruz. dedi.
Aileler bir noktadan sonra diyaliz hastasn kendine yük olarak kabul etmektedir
Diyaliz hastalarnn sorunlarndan birinin istihdam edilmemeleri olduunu söyleyen Seven, diyaliz hastalarna raporla düzenleme yapld takdirde yüzdesel olarak rapor derecesinin yüzde 90 ve yukars olduunu söyledi.
Seven, Devlet mevzuatna göre yüzde 40 ve yukars raporunuz olduu zaman siz engelli saylyorsunuz. Yüzde 90 ve yukars olduu takdirde de yatalak snfna sizi katyor, yani i göremez olarak kabul ediliyorsunuz. Dolaysyla diyaliz bal bana yüzde 90 orann ayor. Yüzde 90 kapsad taktirde bu sefer devlet tarafndan siz i göremez olduunuz için ne kamuda, ne özel bir kurumda hiçbir ekilde istihdam edilmiyorsunuz. Bu da diyaliz hastas için büyük bir handikap oluturuyor. çünkü diyaliz hastalarnn geneli hatta yüzde yüzü hiçbir ekilde ekonomik geliri olmayan insanlardan oluuyor ve ailelerine baml olmaktalar. Aileler bir noktadan sonra diyaliz hastasn kendine yük olarak kabul etmektedir. çünkü hasta insanla uramak çok zordur. Ne kadar ekonomik geliriniz iyi olursa olsun bir noktadan sonra o hastay kendinize yük sayyorsunuz ve dönem dönem artk uzaklamak zorunda kalyorsunuz. ifadelerini kulland.
Diyaliz hastalarnn skntlarna deinen Seven, öyle konutu:
Diyaliz makinasna balandmz zaman iki yerden ine ile makinaya balanrz. Bir yerden kan makinaya gider; makinadan filtreden süzülerek temiz kan tekrar vücuda, dier yerden vücuda girer. Dönem dönem kan ineleri, bölgede basnca dayal olarak deformasyon geliir. Bu da tüm diyaliz hastalarn kapsayan bir sorundur. Elimizi dokundurduumuz zaman burada bir atm vardr. Asl bizim kalbimiz burasdr. Buras durduu zaman biz de dururuz. çünkü bizim için hayati önem tayan bir yerdir. Dönem dönem bununla ilgili sorunlar yaarz. Burann durmas halinde diyalize balanamayz. Kanmzn temizlenme olay gerçekleemez. Bu tür problemleri yaadmz zaman eskiden çok ciddi sorunlarmz vard. Fistül deriz biz buna. Fistül açmlarla ilgili çok ciddi skntlarmz olurdu. çünkü hekim bulamazdk. Farkl illere giderdik farkl illere gittiimiz zaman tekrar memlekete döneceimiz zaman dilimizde bir haftamz yollarda geçerdi. Artk ilimizde mevcut kamu hastanelerinde bu sorun büyük bir oranda giderildi. u an kamu hastanelerinde fistül açmnda yeterli hekimimiz de var. Geçmie oranla büyük bir nebze de olsa bir yol aldk fakat buna ramen özel merkezler kamu hastanelerini pas geçip bundan da büyük bir rant kazanabilmek için hastalar özel merkezlere yönlendiriyorlar. Ben u ameliyat için özel merkeze gittiim takdirde benden minimum 2-3 bin civarnda bir miktar talep edilmektedir. Oysa kamu hastanelerinde ben bu tedaviyi olabilmekteyim. Bunla ilgili özel merkezler de biraz daha etik davranmalar lazm, biraz daha ahlaki davranmalar lazm. Yani biz bundan hekimlere çok bir ey salayamayz. Bu konuda da insanlarn biraz daha duyarl olmas lazm.
Hasta ister istemez organ naklini de iyi düünür ve organ nakline iyi hazrlanr
Diyaliz teknikerlerin istihdamnn artrlmas çarsnda bulunan Seven, Özel merkezlerde diyaliz teknikeri var. Diyaliz teknikerleri diyaliz ile ilgili Adan Zyebilgileri içeren bir eitim alr. Sadece göreve baladklar zaman 3-4 aylk bir rotasyon dediimiz ortama uyum salamayla birlikte görevi iyice yerine getirebilecek kadar bilgi ve birikime sahip insanlardr. Bu insanlar kamuda yeteri kadar istihdam edilemiyor. Kamuda istihdam edilemeyen diyaliz teknikerlerinin en azndan özel merkezlerde bulunabilmesi lazm. çünkü bu iin eitimini alyorlar. Gerek teorik olarak gerek pratik olarak daha salkl hizmet verebilmeleri için özel merkezlerin daha kaliteli bireylerden oluan teknikerlere kendi bünyelerinde ie almalar lazm. Bu da ister istemez diyaliz hastalarna yansr. Ne kadar bilgili insanlardan oluan bireylerin hastalara hizmet etmesi doal olarak kaliteli bir diyalize neden olur. Kaliteli bir diyalize sahip olan bir hasta ister istemez organ naklini de iyi düünür ve organ nakline iyi hazrlanr. Bunlar birbirine paralel olarak hazrlanan eylerdir. eklinde konutu.
Diyarbakrda diyaliz hastalarna hizmet verecek derneklerini açtklarn ama yer sorunu yaadklarn anlatan Seven, bu konuyu gerekli yerlere ilettiklerini ancak u ana kadar bir sonuç alamadklarn kaydetti. (LKHA)