Sedef kakma sanatı kadın hüneriyle buluştu

Elazığ'ın Palu ilçesindeki bazı kadınlar, unutulmaya yüz tutmuş sedef kakma sanatını günümüze taşıyor.

Haberler 26.05.2017 - 09:21 Son Güncelleme : 01.01.0001 - 00:00

Kaymakamlk tarafndan açlan kursta, Gaziantepten gelen usta öretici eliinde tarihin derinliklerinden gelen, gösterilen ilgi Selçuklu ve Osmanl mparatorluu döneminde zirveye ulaan sedef ileme sanat kadnlarn elinde hayat buluyor.

Özellikle Fatih Sultan Mehmet ve 2. Abdulhamitin de hobileri arasnda yer alan ve sedefkarlk olarak nitelendirilen sedef kakma sanat kapsamnda kadn kursiyerler, klç, kama, sandk ve rahle gibi birçok ürüne sedef iliyor.

Genelde erkeklerin yapt sedefkarlk kursuna katlan kadnlarn ürettii ürünler, yurt içi ve yurt dndan talep görüyor.

Palu Halk Eitim Merkezi Müdürü Orhan Turgut, kadnlara sedef kakma sanatn öreterek aile bütçesine katk sunmalarn hedeflediklerini söyledi.

Projeyi KUR ortakl ile hayata geçirdiklerini ifade eden Turgut, Bu ürünlerimize baz Avrupa ülkelerinden, sosyal medya üzerinden youn talep var. Kursun tamamlanmasyla kendi iini kuracak olan kursiyerlerimiz aile bütçesine büyük katk sunacaktr. diye konutu.

Sedef kakma sanatna gönül veren ve 40 yldr bu ii yapan Arif Koçman, bu sanatn yaygnlamas için Gaziantepten gelerek kurs verdiini söyledi.

Selçuklu döneminde ilgi gören fakat Osmanl döneminde zirve yapan sedef kakma sanatnn saraylarda, konaklarda ve camilerde youn olarak kullanldn belirten Koçman, öyle konutu:

Padiahlardan da bu ii yapan sanatkar sedef ustalar vardr. Sedef, ev eyalarnda, mobilyalarda, süs eyalarnda, rahle, çeyiz sand, baston, klç, hançer gibi birçok gereçte kullanlabiliyor. Padiahlarn da kendi özel eyalarnda klç ve yay gibi malzemelerinde kullandn görüyoruz. Kendileri de bu iin ustaln yapmtr.

Sanatn baz yörelerde youn olarak bilindiine iaret eden Arif Koçman, unlar kaydetti:

Bu ürünler tamamen deniz ürünüdür. Tatl sulardan topladmz midye kabuklarn kullanyoruz. Bunun dnda Arap ülkelerinden gelen renkli sedefler var. Bizim buradaki sularmzdan çkmyor ama dardan getirip kullanyoruz. Bu iin yaylmas için bunu Paluya getirdik. stek ve yetenek bir araya gelince, sanatn gelimesi de hzlanyor. Ayrca, erkeklerin younlukta yapt bu sanatn kursunu özellikle kadnlara yönelik açmamzdaki amaç da kadnlarmzn el ilerindeki becerisini bu ite de ispatlamalarn salamak.

- Cumhurbakanmza özel ilemeli rahle yapacam

Kursiyerlerden 23 yandaki Zarif Kaya, sedef kakmann ismini ilk duyduunda merak ettiini ve kursa geldikten sonra büyük keyif aldn söyledi.

Sedef kakmann birçok aamasnn olduunu iaret eden Kaya, unlar aktard:

Önce çizim yapyoruz, daha sonra tel ileme, oyma, sonrasnda sedefi ileyip yerine yerletirme ilemi var. Yakma ve cilalama ile son buluyor. Biz bu iin devam ettirilmesini istiyoruz. Yaptmz ürünler bizi heyecanlandryor, mutlu oluyoruz. Bununla beraber talepler geliyor. Dier illerin yan sra yurt dndan da talep gelmesi bizi daha da mutlu ediyor.

19 yandaki Yamur Açk ise babasnn ilgisi dolaysyla kursa katldn ifade ederek, Geçenlerde Cumhurbakanmzn Kuran- Kerim okuduunu izledim ve bu çok houma gitti. En büyük hedefim, Cumhurbakanmza sedef ilemeli güzel bir rahle hediye etmektir. eklinde konutu.

- Kendi atölyemi kurmak isterim

Sedef kakma sanatn felsefeye benzeten 23 yandaki Derya Sayar da Osmanldan günümüze gelen büyük bir zanaattr. Osmanl padiahlar da bo zamanlarnda böyle bir zanaatle uramak istemiler. Yaptklar ürünleri de baka ülkelerin devlet bakanlarna hediye etmilerdir. dedi.

Kursa kaydolduunda bata ne yapacan bilmediini ifade eden Sayar, öyle konutu:

Aslnda hammaddesinde tahta olan bir eyin sonradan bakalamas gibi bir ey. Bunu felsefeye benzetiyorum. Hiç bir ey yokken bambaka bir ey olmak. Vizyonumu soracak olursanz, Cumhurbakanl Külliyesinde yaptm eserimin bulunmasn arzuluyorum. Devletimizin de destei ile böyle bir ii devam ettirmek, kendi atölyemi kurmak isterim. Devletimiz zaten destei salyor. Anadolu kadn olarak bunu devam ettirmek, tarihten gelen bu sanat en üst köelere tamak istiyorum.

Ana Sayfaya Git