Diyarbakrn Sur ilçesinde skender paa cami içerisinde bulunan türbe ve tarihi cami, birçok tarihi eser gibi çürümeye yüz tutuyor. En son 1996 ylnda tadilat gören skender paann torunlarndan tasavvuf ehli olan Yusuf Raif Efendi ile birlikte ei, kz ve bir torununun metfun olduu türbe bakmszlktan çürümeye terk edilmi durumda bulunuyor olmas tepkiye yol açt. Mahalle sakinleri ise yetkililerin duyarszlndan ikyet ederek bir an önce tarihi türbenin bakmnn yaplmasn istiyor. Mahalle sakinlerinden Yunus Ermi yaananlara tepki göstererek öyle dedi;
Cami mi bataklk m tarihi eser mi belli deil
Buras ziyarettir insanlar buraya gelmek istiyor beklide akn akn gelecekler ama içerisi bataklk haline gelmi kimse gelemiyor. Gidip baktnz zaman gerçekten insanlarn ziyaret edebilecei yerdir buras. Biz yetkililere sesleniyoruz, Burada cami var ve buras Allahn evidir, bir onarm bir bakm yaplmasn istiyoruz.
Mahalli sakinlerinden Kadri Dursun ise; Burann ne olduu belli deil, camimidir? Bataklk mdr? Tarihi eser midir? Belli deil. 50 yere bavurduk ama hiçbir sonuç alamadk. Kim bu topraklarn kaderi ile oynuyor ise benim babamda olsa dahi ben onlardan davacym, herkes kendi çkarndadr yani ne diyeyim artk davacyz hepsinden kim bunlar böyle kaderine terk ediyorsa biz hepsinden davacyz ifadelerini kulland.
Türbeyi ziyaret etmeye gelen vatandalardan Mehmet Uur vatanda da Kim burann bakm yaparsa Allah onlardan raz olsun, Buralar eskiden evdi, evleri ykp yerine park yaptlar orada eski ebeke sular imdi yukardan akp türbeye doru geliyor. Onun o zaman önlemini almadlar e önlenmedii zamanda sularn hepsi caminin ve türbenin avlusuna bahçesine doluyor bunun için bir an önce önlem alsalar iyi olur dedi.
Cami ve Türbenin tarihçesi
Türbe Merkez Sur ilçesi skender Paa Mahallesi telgrafhane sokak skender paa caminin içinde bulunmaktadr. Bu türbede skender paann torunlarndan Rufai tarikat icazetine sahip, tasavvuf ehli olan Yusuf Raif efendi ile birlikte ei, kz ve bir torununun kabri bulunmaktadr. Türbe içinde güneybatda bulunan mezarda Yusuf Raif Efendi güneydouda bulunan kabirde ise kz Rana Hanm metfundur. Kuzeybatda kitabesi olmayan mezar da ise Yusuf Raif efendinin torununun olduu tahmin edilmektedir.
Yusuf Raif Efendi, yaad dönemin ünlü divan sahibi airlerdendir. Tasavvufa aina olup, iirleri de çounlukla mutasavvfanedir. Yazma olan divan ayni aileye mensup merhum Avukat Reit skenderolunda idi. Camii, Vakflar Genel Müdürlüü veritabannda skender Paa Camii ad ve 21.00.01/001 envanter numaras ile Türkiye Kültür Miraslar arasnda kaytldr. Ayrca yap, Diyarbakr Kültür ve Tabiat Varlklarn Koruma Bölge Kurulu tarafndan skender paa Camii ve Hazire ad ile 12.06.1991 tarih ve 777 sayl kurul karar ile tescillenmi ve korumaya alnmtr.