Sosyal Medya Uzman Prof. Dr. Levent Eraslan, çocuk ve gençlerin sosyal medyada beeni alabilmek için farkl yollara bavurduklarn, buna tk öhreti dediklerini, istedii öhret, tannma durumu yaanmad zaman da intihara sürüklendiklerini söyledi. Prof. Dr. Eraslan, Bu yüzden anne ve babalar lütfen çocuklarnzn baarlarn pekitirin, onlarn ortaya koyduu performans takdir edin ki böylesi ne olduu belli olmayan sosyal alarda, bu vahi ormanda çocuklar yalnz brakmayn dedi.
Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eitim, Uygulama ve Aratrma Merkezi (SODGEM) Müdürü Prof. Dr. Levent Eraslan, stanbulda, Yükseköretim Kurumlar Snavna girmek için son anda yetimi gibi davranp kendisini yere atan genci hatrlatarak, çocuk önemli bir snavda, snav giri kadnn kastl olarak ona yanl verilmesinden hareketle bir feryadn ortaya koyup bunun üzerinden de takipçi almaya çalyorsa, yani bunu tasarlayarak yapmsa ite çocuun onanma, takdir alma, beenilme içgüdüsünde problem vardr. Elbette salkl ruh hali deil. leride çocuk istedii, bekledii beeniyi ya da etkiyi alamazsa problem yaayacaktr. Ve bunun sonucunda depresyondan tutun ilerleyen birçok rahatszlk hallerine ulaabilir. Ayrca u çok önemli. çocuklar kolay, basit ve hzl bir ekilde öhret olma yolundalar. te bunu Youtuberlar ad verdiimiz kiilerde görüyoruz diye konutu.
BZ BUNA TIK ÖHRET DYORU
Ressam Andy Warholun Bir gün herkes 15 dakikalna ünlü olacak sözünü hatrlatan Eraslan, sosyal medyada buna benzer yüzlerce örnein olduuna, tannmak, öhret olmak ya da tk almak için kendi hayatn dahi tehlikeye sokan insanlarn bulunduuna dikkat çekti. Eraslan, Biz buna tk öhreti diyoruz. çünkü tklandkça öhreti artyor. Hatta istedii öhret, tannma durumu yaanmad zaman intihar eden gençler de görüyoruz. Özbenlii gelimemi, özgüveni yüksek olmayan kiiler ne yazk ki kendilerini sosyal medyadan ifade etmek istemekte. te bu yüzden dünkü olay ve benzeri o kadar çok fazla var ki, hatta kendi yaknlarna, büyükannelerine, büyükbabalarna çok garip akalar yapan, onlar trolleyen, yani onlar çok komik durumlara düürdüünü zanneden videolar da görüyoruz. Yani bunlarn tamam kiinin öz benlii ile, öz yeterlii ve özgüveni ile ilikilidir ifadesini kulland.
FENOMEN OLMAK çN YAPIYORLAR
nsanlarn sosyal medyada kendilerini milyonlarca kiinin izlediini sandn ve yaptklar paylamlarn herkes tarafndan beenilmesini istediini dile getiren Prof. Dr. Eraslan, sosyal medyann favoriye alma, repost ya da retweet yapma gibi kendine özgü alklama türleri olduunu belirterek, çocuklar sosyal medya fenomeni olmak için böylesi yollar deniyorlar. Ama bunun ekonomik boyutu da var. Baz sosyal medya enstrümanlarnn algoritmalar para üstüne kurulu. Takipçi saysna göre reklam alma, her takipçiye para verme gibi. Örnein Youtubeda 1000 takipçiye 2,5 dolar veriyor. Elbette kendisini gerçek yaamda ifade edemeyen, kendisini baaryla öne çkartamayan insanlar sosyal medya üzerinden garip, farkl, ekstrem, tehlikeli ve hatta kimi zaman snrlar zorlayan videolaryla, cümleleriyle, davranlaryla öne çkmak istemekteler dedi.
BU çOK TEHLKEL
Sosyal medyada bu tür davranlarn belirli bir ya grubuna özgü olmadn, 6 yandan 90 yana kadar deiik ya grubundan insanlarn beeni almak ya da takipçi kazanmak için farkl yöntemler denediklerini anlatan Eraslan, 1,5 yanda fenomen olan çocuk görüyoruz, bunu anne babalar yaptrmakta. Ortalama aileye nasl yansyor bu? 10 yanda veya 6-7 yandaki çocuk elinde telefonla evde geziyor, ite benim videoma ho geldiniz, videomu tklayn, paylan, paylarsanz size unu yapacam gibi. Bakn çok tehlikeli buras, bu çocuk takipçi says, tklanma, beenme says için bir eyler yapabiliyor. Bunun ucu açk, daha sonra çok farkl eyler de ortaya çkabilir. Bu yüzden anne ve babalara, öretmenlere çok büyük görevler dümekte. çocuklar bu sarmala bir girdii zaman, yani gerçeklik ile sanal arasndaki ba kuramadklar zaman, kendilerini sanal dünyada ifade etmeye ve daha sonrasnda onulmaz birçok problemlerle kar karya kalmaya mahkum oluyorlar ne yazk ki ifadelerini kulland.
BU VAH ORMANDA çOCUKLARI YALNIZ BIRAKMAYIN
çocuun baarl olma duygusunu anne ve babann pekitirmesi gerektiine iaret eden Levent Eraslan, Aile yapsnda eer siz çocuun baarl olma duygusunu pekitirmiyorsanz, çocuk bu pekitirmeyi sanal alemde aramakta. Bu yüzden anne ve babalar lütfen çocuklarnzn baarlarn pekitirin, onlarn ortaya koyduu performans takdir edin ki böylesi ne olduu belli olmayan sosyal alarda, bu vahi ormanda çocuklar yalnz brakmayn. çünkü çocuk takipçi almak, beeni almak için birçok eyi yapabilir, yapyorlar da ne yazk ki. Mesela msr matkaba takp ardndan matkab çaltrarak yemee çalan bireyler var. Yani matkapla msr yenir mi? Dii krlyor, sürekli kanyor. Vücuduna zarar veren kiiler, çok hzl giden bir arabann üstüne çkan ve yere düen kiiler var diye konutu.
GENçLER çN ROL MODEL EKSKL VAR
Günümüzde gençlere rol model olacak kiilerin bulunmadn da kaydeden Eraslan, Bir yanda bakyorsunuz, bir dondurma reklamndan ite 2 milyon lira alan bir genç var, bir yanda da snava girip üniversite kazanmak isteyen ve bu yolda çok ura sarf eden çocuklar var. Yani toplumdaki rol model eksiklii gençleri kimi zaman böylesi kolay yollara da itmektedir. Anne babalar çocuklarn odalarnda tablet bilgisayarlaryla yalnz brakp, onlarn baarlarn, motivasyonlarn, potansiyellerini görmezden gelmeye devam ederlerse ne yazk ki böyle çok videolar göreceiz yani. Kendi intiharn, ölümünü paylaan videolar da var ne yazk ki yurtdnda özellikle, hayvanlara dönük eziyetin paylald videolar var. Yani bir noktadan sonra i çrndan çkyor o takipçi o beeni için insanlar akla gelmedik uç ekstrem denemeler yapyorlar ve yapacaklar. Bu yüzden çok çok dikkat etmek gerekiyor. Özellikle bilinçli sosyal medya kullanm, bunun etii ve bunun süreçte çocuklara, gençlere olan katksn çok çok ön plana almalyz. Bu yüzden bütün karar vericilere, anne babalara büyük görev dümekte ifadesini kulland.