HAlara yönelik ihtiyaçlarn yakn zamana kadar yurt dndan karlayan ve çeitli zorluklarla karlaan Türkiye, zamanla bu teknolojide ulat yetkinlii yeni ürünler ve çözümlerle gelitiriyor.
Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret Anin (STM) kurduu Türkiyenin ilk teknoloji odakl düünce merkezi ThinkTech, Türkiyenin HA ve kamikaze HA teknolojilerindeki durumuna ve beklentilerine ilikin bir çalma yapt.
çalmaya göre, HAlar günümüzün asimetrik harp sahasnda önemli bir kuvvet çarpan olarak rol oynuyor. Uzaktan kontrollü HAlar ile ortaya çkan bu teknoloji, daha sonra insansz akll otonom araçlarla geliimini sürdürdü. Günümüzde ise yapay zekayla artrlan otonomi seviyeleriyle yüksek akll ve sürü zekasna sahip HAlarn harp sahasnda etkin olarak kullanm planlanyor.
Gelecek 5 ylda dünya HA pazar büyüklüünün 50 milyar dolara ulamas bekleniyor. Bu pazarda bata ABD olmak üzere baz Avrupa ve Asya ülkeleri de paylarn artrmaya çalyor. Asyada çin, Hindistan, Güney Kore gibi ülkeler kendi HA sistemlerini gelitirmek için admlar atarken, Avrupada Fransa, Almanya, ngiltere gibi ülkeler HA sistemi gelitirmeye dönük çeitli projeler yürütüyor. Rusya ve srail de bu alanda önemli çalmalar yapyor.
- htiyaç da pazar olanaklar da fazla
Keif, gözetleme ve operasyon amaçl kullanlabilecek silahl ve silahsz HA sistemlerine sahip olmas ve bu araçlar milli kaynaklarla üretmesi, bölgesel güç olma hedefini güden Türkiye için vazgeçilmez önem tayor. Ayrca büyüyen dünya pazaryla birlikte Avrupa ve Asyada talebin daha da artaca göz önüne alndnda, Türkiyenin bu pazardan önemli bir pay alabilecei belirtiliyor.
Türk savunma ve havaclk sanayisi bu alanda son dönemde, hem platform hem de alt sistem baznda ciddi ilerlemeler kaydetti. Platform tasarm, sistem entegrasyonu, sensör gelitirilmesi ve silah entegrasyonu gibi çok geni bir yelpazede projeler devam ediyor.
Silahl kuvvetler ve güvenlik güçleri tarafndan terör ve asimetrik harp kapsamnda halen belli sayda HA kullanlyor ancak Türkiyenin ulusal savunma sistemleri balamnda 2023 hedeflerine ulaabilmesi için daha çok HA üretmesi gerekiyor.
- Kamikaze HAlar sahada
Türkiyenin HA teknolojileri konusunda gelitirdii son ürün ise Türkiyenin gökyüzündeki yeni askerleri diye nitelendirilen kamikaze HAlar oldu.
Türk savunma sanayisinin son dönemde en dikkat çeken ürünlerinden biri olan kamikaze HAlar, asimetrik harp sahnesindeki yerini almaya balad.
STM tarafndan özgün tasarlanarak gelitirilen ve seri üretimine balanan yeni HA-1 snf kamikaze HAlar ilk olarak Mays 2017de 13. Uluslararas Savunma Sanayi Fuarnda sergilendi.
Türk Silahl Kuvvetleri envanterine girmeye balayan STM Kamikaze HA ailesi; otonom döner kanatl vurucu HA KARGU, otonom taktik sabit kanatl vurucu HA ALPAGU, otonom döner kanatl keif ve gözetleme HA TOGANdan oluuyor.
Geçen yl sonu itibaryla özgün ve yerli çözümlerle çok ksa sürede tasarmdan seri üretime geçirilen ve envantere dahil edilen STM HA ailesinin, yapay zeka marifetiyle evrimleerek, bu yl yüksek akll HA sürüleri olarak prototipletirilmesi hedefleniyor.
ABD ve çinin sürü zekasna sahip prototip ve deneysel örnekleri lanse ettii 2016 ve 2017 yllarnn hemen ardndan Türkiyenin de benzer ilk operasyonel kabiliyet örneklerini 2018de sunabilecek olmasnn önemine iaret edilen çalmada, BAYKAR ve Türk Havaclk ve Uzay Sanayi A (TUSA/TAI) gibi HA üreticilerinin faaliyetleri de dikkate alndnda Türkiyenin Küresel HA Ligindeki iddiasnn daha da büyüyecei deerlendirmesinde bulunuldu.