Birlemi Milletler Mülteciler Yüksek Komiserlii (BMMYK) 2017 Küresel Eilimler raporunda, geçen yl sava, iddet ve zulüm nedeniyle zorla yerinden edilen kiilerin saysnn 68,5 milyon gibi çok yüksek bir rakama çkt belirtildi.
BM Cenevre Ofisinde düzenlenen basn toplantsyla açklanan rapor, dünyadaki snmac krizlerinin ezici çounlukla gelimekte olan ülkeleri etkilediini ve zengin ülkelerin snmaclar kabul etme orannn dramatik ekilde azaldn ortaya koydu.
Gelimi ülkelerde artan milliyetçilik ve tecritçilik akmlar, BMnin yeniden yerletirme programnda yüzde 56 düüe yol açt. BM, geçen yl sadece yaklak 100 bin snmacnn baka ülkelere yerlemesini salayabildi.
Rapora göre, 2017de sava, iddet ve zulüm yüzünden zorla yerinden edilen kiilerin says bir önceki yla göre yaklak 3 milyon artarak 68,5 milyona çkt. Bu saynn 25,4 milyonunu mülteciler, 43,1 milyonunu ise ülke içinden yerinden edilmi kiiler oluturdu.
Toplam rakamn 16,2 milyonu ilk defa yerinden edilen kiiler. Buna göre geçen yl günde ortalama 44 bin 400 kii, her iki saniyede ise bir kii evlerinden koparld.
Böylelikle üst üste 5 yl olmak üzere dünyada yerinden edilenlerin saysnda önceki yllarn rakamlar ald.
Bu artta, Myanmardan Bangladee kaçan 700 binden fazla Arakanl Müslüman önemli rol oynad. Güney Sudandaki iç savatan kaçarak komu ülkelere snan yüz binlerce kii artn dier bir nedeni oldu.
- Ba yine Suriye çekti
Suriyede 2011den bu yana süren iç sava, dünyada en fazla insann mülteci konumuna getiren sava olmaya devam ediyor. Sava yüzünden 6,3 milyon kii dier ülkelere snmaya çalt.
Suriyelilerin ardndan Afganistan, en fazla snmac veren ülkeler sralamasnda 2,6 milyonla ikinci srada yer ald. Bunu 2,4 milyon kiiyle Güney Sudan, 1,2 milyonla Arakanl snmaclar, 987 binle Somalililer takip etti.
- Türkiye mültecilere en çok kucak açan ülke
Rapora göre dünyada en çok snmac kabul eden ülkelerin banda Türkiye geliyor. Türkiye, BMye göre çounluu Suriyeli olmak üzere 3,5 milyon snmacya ev sahiplii yapyor.
Türkiyeden sonra en çok snmac arlayan ülke, çounluu Afganistandan gelen 1,4 milyon snmacy alan Pakistan.
Uganda, 1,4 milyonla listede 3üncü srada yer alrken, çounluu Suriye ve Iraktan olmak üzere bir milyon snmacya ev sahiplii yapan Lübnan listede 4üncü sraya geriledi. Bu ülkeyi 979 bin 400 mülteciyle ran takip etti.
En çok snmac kabul eden ülkeler listesinde ran, 970 bin 400 ile Almanya, 932 bin 200 ile Banglade ve 906 bin 600 ile Sudan takip ediyor.
- Dünya dönüm noktasnda
Raporda dikkati çeken dier bir unsur da yerinden edilenlerin yüzde 52sinin 18 ya alt çocuklardan oluuyor olmas. 178 bin 800 çocuk ise refakatsiz ve ailelerden ayrlm durumda.
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, rapora ilikin yapt açklamada, snmac kriziyle kar karya kalan ülke ve toplumlarn kaderine terk edildiini ve uluslararas toplumun soruna duyarsz kaldn vurgulad.
Grandi, zorla yerinden edilmelere kar yeni ve çok daha kapsaml yaklama ihtiyaç duyulduunun altn çizerek, dünyann bu konuda bir dönüm noktasnda olduunu kaydetti.
Arakanl Müslümanlarn dramna da deinen Grandi, ordu ve Budist fanatiklerin saldrlarndan Bangladee snmak zorunda olan yüz binlerce kiinin on yllardr zulme uradn, vatandalklarnn reddedildiini ve dlandklarn anmsatt.
20 Haziran Dünya Mülteciler Gününde, iddet ve zulüm yüzünden evlerinden kopartlan ve kaçan insanlar anlyor.
BMMYK, kendi verileri, orta olan Ülke çinde Yerinden Edilme zleme Merkezinden gelen veriler ve hükümetlerden ald verilere dayanarak, her yl 20 Hazirandan bir gün önce Küresel Eilimler raporu yaymlyor.