Yllardr sava, terör ve kadnlarn sosyal hayatta urad baskyla ismi yan yana gelen Afganistanda kadnlarn isimlerini açklamas geleneksel olarak uygun görülmüyor. Mezarlarnda bile...
Kadnlarn mezar talarnda Xin annesi, ablas veya kz kardei gibi ifadeler yer alyor, doum belgelerinde annenin ismi yer almyor, düün davetiyelerinde bile sadece damadn ismi yer alyor ve gelinden hiç söz edilmiyor.
Kadnlarn bir isme bile sahip olmasn engelleyen bu Afgan gelenei bu günlerde sosyal medyada da öne çkan gündemlerden biri olarak dikkat çekiyor. Bu gelenei deitirmek isteyen bir grup kadn, balattklar sosyal medya kampanyasyla kadnlara isimlerini yeniden kazandrmak istiyor.
NTERNET, AFGAN GENçLERNE YEN PENCERELER AçIYOR
#WhereIsMyName (smim Nerede) etiketiyle balatlan kampanya, kadnlara doduklarnda verilen isimleri resmi belgelere ve Afgan halknn kulaklarna tamay hedefliyor. Kampanyann öne çkan isimlerinden biri olan Bahar Sohaili Reutersa yapt açklamada, Toplumumuz, kadnlar için adaletsizliklerle dolu, her ey kadnlar için bir tabu haline gelmi durumda. Bu kampanyayla birlikte, kadnlar için birçok eyi deitirmeyi hedefliyoruz. Ve sosyal medya, Afganistann genç jenerasyonuna yeni pencereler açyor. ifadeleriyle kampanyay özetliyor.
nternete eriimin geni kitlelere ulat ülkede, içlerinde yazarlarn, gazetecilerin ve müzisyenlerin de olduu binlerce Afgan kampanyaya destek veriyor. Kampanyann destekçilerinden olan popüler Afgan arkc Ferhad Darya, sosyal medya hesabndan einin ve kendisinin bir fotorafn Ferhad ve Sultan Darya notuyla paylaarak kadnlarn isimlerini kazanmasn amaçlayan kampanyaya desteini gösteriyor.
Afgan kadn fotomuhabir Farzanah Wahidi: seyahatlerimde birçok kez parlak fikirlere sahip kadnlarla tanyorum ve onlarla röportaj yapmak veya fotoraflarn çekmek istiyorum. Kocalarndan, kardelerinden veya babalarndan izin almadan konumak veya fotoraf çektirmek istemiyorlar.
Kampanyann bir dier üyesi Batool Muhammedinin günlük yaamndan paylat çarpc bir anektod da ülkede kadnlarn isimsiz olmas konusuna k tutuyor. Muhammedi, Özel bir banka ubesinde bir form dolduruyordum. Karmdaki görevli annemin ismini sorduunda, birkaç saniyeliine duraksadm. Aslnda annemin ismini unutmutum. Uzun yllardr kimse onu ismiyle çarmam ve ona ismini sormamt. ifadeleriyle durumu özetliyor.
YÜKSEK MAHKEME: TOPLUM BUNA HAZIR DEL
Talibann devrildii 2001 ylndan sonra, kadnlar okula gitmeye, oy kullanmaya ve çalmaya hak kazansalar bile isim konusu dini yönetimin deil, Afganistann yerel geleneklerinin bir parças olarak görülüyor. #WhereIsMyName kampanyas kadnlarn isim problemlerine bir çözüm bulmay hedeflese de Afgan yetkililer konuya biraz daha farkl yaklayor.
Kadnlarn isminin resmi belgelerde yer almas konusunda ulalan Yüksek Mahkeme adna konuan sözcü Abdullhah Atahi toplumun bu tip bir deiime hazr olmadn belirtiyor: Annelerin isminin doum belgelerinde ve dier resmi evraklarda yer almamas bir problem deil. Afganistan kültüründe, insanlar böyle modern bir adm için hazr deiller. Bu istenmeyen bir kaosa neden olabilir.
Afganistan parlamentosundan milletvekili olan ve kadn haklaryla ilgili yapt çalmalarla öne çkan ahgül Rezaie ise Parlamentoda kadnlar için atlacak bu admlara kar olan baz radikal unsurlar var. Ama var olan yasalar düzeltmek ve kadnlar koruyacak yeni yasalar çkartmak için çok çalmaya devam edeceiz sözleriyle bu konuda mücadele etmeye devam edeceklerini söylüyor.