Yeni durumda 9, 10 ve 11de matematik zorunlu, 12de seçmelidir dedi. Bakan Selçuk, beden eitimi, resim ve müzik derslerinin öretmenlerine duyulan ihtiyacn azalaca yönündeki endielerin de yersiz olduunu, aksine Hayal-Etkinlik-Yaam (HEY) etkinlikleri ile öretmen ihtiyacnn artacan kaydetti.
Selçuk, Yeni Ortaöretim Tasarm ile ilgili çalmalara bakan olmadan önce baladn söyledi. Selçuk, Bakan olurum diye bir hayalim yoktu ama bu konular bizim çalma alanlarmz içerisindeydi ve Türkiye için bir genel eitim modeli üstünde birkaç sene çalma frsatmz olmutu arkadalarla diye konutu.
Ortaöretim Tasarmnn, 2023 Eitim Vizyonunun parças olduunu iaret eden Bakan Selçuk, yeni modelin önemli bileenlerini; öretmen eitimi, okul profili deerlendirme çalmas, her örencinin yeteneini ve yönelimini belirleyen e-portfolyo olarak açklad.
ANA FAKTÖR ÖRETMEN ETM
Modelin omurgasnda yer alan ana faktörün, öretmen eitimi olduunu kaydeden Bakan Selçuk, hizmet içi eitimler, sertifika çalmalar, üniversitelerin i birliiyle verilecek yan alan sertifika eitimi, ulusal ya da uluslararas kurululardan alnan belgeler ile öretmenlerin yeni modele hazrlanacan söyledi. Selçuk, E-portfolyo dediimiz bir örenci dosyas, e-rehberlik ile örencinin rehberlik hizmetlerinde ortaya çkan baz özelliklerinin dosyalanmas. Türkiyenin neresine giderse gitsin o örenci hakkndaki ilgisine, yeteneine, merakna ilikin kiiliine ilikin bilimsel test sonuçlarnn orada bulunuyor olmas ve yetkililer tarafndan görülüyor olmas önemli. Peki bu niye önemli? çünkü çocuu tanrsak yönlendirmek kolaylar dedi.
1 SENE DAHA FAZLA YAPTIK
Yeni modelde matematik dersinin seçmeli ders yaplmas konusunda yanl alg olutuunu vurgulayan Bakan Selçuk, Türkiyede bir konu tartlrken veriye dayal olarak konuulmuyor. Ders çizelgesine bakn, ders çizelgesi bize unu söylüyor. Liselerde 9 ve 10uncu snflarda matematik dersi zorunludur, mevcut durumda, 11 ve 12de seçmelidir. Yeni durumda 9, 10 ve 11de matematik zorunlu, 12de seçmelidir. Kald ki davransal ekonomi, akll ehirler, insan makine etkileimi gibi birçok derste zaten matematik var yani 1 sene daha fazla yaptk. imdi tartmaya bakar msnz? in komedi taraf burada; çünkü u anda seçmeli 2 sene, biz bunu 3 sene zorunluya çkardk. çünkü inceleyip, örenip, ondan sonra eletirelim kültürü yerine batan kar çkalm anlay var. Türkiye bu tartma kültürüyle gerçekten olay anlamakta güçlük çekiyor diye konutu.
DERSN HAYATTAK KARILIINI ANLAMAKTA ZORLANIYOR
Beden eitimi, resim, müzik derslerinin seçmeli hale getirilmesi ile ilgili deerlendirme de yapan Bakan Selçuk, söz konusu derslerin ilkokuldan balayarak, 8 sene boyunca zorunlu olduunu, lise örencilerine ise yönelecekleri alan dorultusunda ders seçme imkan tandklarn söyledi. Selçuk, Diyelim ki bir örencimiz Ben müzik ve sporu ayn zamanda götürmek istiyorum dedi. Götürebilir, orada da bir sknt yok yani ikisi ayn zamanda da alabilir ya da Ben bu dersi daha çok almak istiyorum, lisansl sporcuyum, bütün gücümü oraya vermek istiyorum diyebilir. Bütün örencilere tek paket, Herkes her dersi ayn ekilde alacak demek kiisellemeye, birey olmaya aykr. Herkesin kendisini tanmas ve kendisi olmasna müsaade etmek lazm dedi.
Bakan Selçuk, Yeni Ortaöretim Tasarmnda 9uncu snfta biyoloji, fizik, kimya dersleri yerine doa bilimleri deneyimi; tarih, corafya derslerinin yerine de sosyal bilimler deneyimi dersinin getirilmesi ile ilgili de unlar söyledi:
Bu disiplinlerin ayrlmas yani fizik, kimya, biyoloji vesaire gibi aslnda bu bilim insanlar için söz konusu. Yani hayatta böyle kopuk bir fizik, kimya yok. Mesela enerji temasn ele aln. Enerji ile ilgili konuda toplumun bir beklentisi vardr. Bununla ilgili sosyolojik birtakm meseleler vardr, mühendislik vardr, mekanik vardr, birçok bilim dal, sanat vardr. Enerji üreten bir aracn gelitirilmesinde de estetik vardr, sanatçnn dokunuu vardr. Aslnda hayat bunu bütünsel olarak istiyor bizden, dersler bunu kopartyor ve çocuk, dersinin ne ie yaradn, hayattaki karlnn ne olduunu anlamakta zorlanyor ve sadece konuyu kazanmlar ve formüller olarak görüyor.
ÖRETMEN SAYISI ARTACAK
Bakan Selçuk, yeni tasarm ile spor ve sanat alanndaki öretmen ihtiyacnn azalmayacan, aksine artacan, bu konudaki endielerin yersiz olduunu vurgulayarak, öyle konutu:
Öretmenlerin says artacak kesinlikle; çünkü ilkokul ve ortaokulda normal derslerin dnda her okulda sanatla ilgili atölyeler, binlercesi açlyor ve açlacak. Spor ile ilgili öretmenlerimizin artk okullarda daha çok görevlendirilmesi söz konusu olacak ve ayn ey lisede de. Ksaca HEY dediimiz ksm da tamamen sanat ve spor etkinlikleri ile ilgili. Orada da bizim çok sayda öretmene ihtiyacmz var. Dolaysyla mevcut öretmen yetmeyecek; çünkü o ksm güçlendiriyoruz. öyle bir eletiri var: On binlerce norm fazlas öretmen çkacak. Öyle bir ey kesinlikle yok. Simülasyonlarn yani denemesini yaptk, oradan biliyoruz. Kald ki öretmenlerimize yan alan ve sertifika imkanlar vereceiz. Mesela doa bilimleri diyoruz. Bu dersi kimler verecek? Bizim öretmenlerimiz verecek. Peki nasl eitim alacaklar? Aldklar eitim belli derslerin bütünlemesine hizmet eden bir eitim olacak ve bunu üniversitelerden aldklar belgelerle belgelendirecekler. imdi bizim yeni öretmene de ihtiyacmz var. O açdan endieleri olmasn.
REHBER ÖRETMEN SAYISININ ARTMASI GEREK
Yeni Ortaöretim Tasarmnda lise örencilerinin ders seçimi yaparken, rehber öretmenlerden yardm alacan kaydeden Bakan Selçuk, örencilere kariyer imkanlar konusunda da destek verileceini belirterek, unlar söyledi:
Rehber öretmenlerimizin de saysnn artmas gerekiyor lisede. Ayrca çok spesifik olarak çocuklarn yükseköretim programlarndaki kariyer frsatlar, dünyada ve Türkiyedeki i frsatlar ve benzeri konularda kariyer desteine de ihtiyac var. imdi bu destei nasl alacak? Rehber öretmenlerimiz her yerde yetemeyebilirler; ama baz bran öretmenlerimiz yine üniversiteler ile yaptmz anlamalar gerei kariyer destei konusunda belli bir programdan geçirilecekler ve örencilerimize hangi okul, hangi üniversite, hangi program; neden, i karl nedir, istihdam olaslklar nelerdir bu gibi konularda destek olacaklar.
11NC SINIFTA KARARINI DETREBLR
Bakan Selçuk, örencilerin liseye gelene kadar katldklar atölye çalmalar, girdikleri testler ve benzeri bilimsel araçlar sayesinde kendilerini tanyacaklarn ve yetenekleri dorultusunda seçim yapacaklar ancak karar deitirmek isterlerse 11inci snfta bile bu frsatn salanacan anlatt. Selçuk, u anda 9 ve 10da çocuk kararn deitirebilir ama 10dan sonra deitiremez. Yeni model ne yapyor? 11de de bir frsat salyor dedi.
ATÖLYE çALIMALARIYLA KENDN TANIYACAK
Deiime sondan baa tasarm yaklamn dikkate alnarak, liseden balandn, ilkokul ve ortaokul seviyesinde de model deiiklii üzerinde çalldn kaydeden Selçuk, Yani bütün bu ilkokul, ortaokul süreçleri, lise süreçleri bittikten sonra ortada nasl bir mezun profili görmek istiyoruz? Hangi özellikleri tasn? Dünyadaki akranlarnn özellikleri neler? Bizde neler var? Karlatrdmzda nasl bir farkllk ortaya çkyor? E zamanl olarak ilkokul ve ortaokulda çalyoruz; ama bizim için aslolan en sonda görmek istediimiz fotorafn baa doru salamas yaplarak geri dönülmesi diye konutu.
lkokul ve ortaokuldaki tasarm ve beceri atölyeleri sayesinde örencilerin hangi alanda yetenekli olduklarn kefedeceklerini dile getiren Selçuk, çocuun kendisini tanmas için ilkokul ve ortaokulda binlerce kez tecrübe yaamasn istiyoruz. Nerede? Atölyelerde, mühendislik ile ilgili atölyeye, drama atölyesine, spor atölyesine, dil atölyesine girecek. Bütün bunlar yaptkça çocuk kendini tanma imkan bulacak. Yani Ben neye daha çok yatknm, hangi atölyede daha mutluyum? Bu tecrübeler biriktikçe de çocuun özgüveni geliecek. Böyle olunca da liseye zaten kendini tanyarak geçmi olacak dedi.
ÖZEL OKULLAR LE FARK AZALACAK
Milli Eitim Bakan Selçuk, 2024 ylnda ilk mezunlarn verecek Yeni Ortaöretim Tasarmnn, devlet liseleri ile özel okullar arasndaki fark azaltacan da belirterek, imdi kesinlikle devlet okullarnn, resmi okullarmzn güçlenmesiyle ilgili çok güzel bir projeksiyon var önümüzde. Velilerimiz elbette özel okulu da tercih etsinler, özel öretim kurumlar her zaman bütün dünyada olduu gibi bizde de desteklenmesi gereken kurumlar; ama resmi kurumlarmzla arasndaki fark azaltmak ve resmi kurumlarmzn imkanlarn daha yüksek bir çtaya ulatrmak konusunda da iddialyz dedi.