Diyarbakrda 3.2 milyon dekar alanda süne mücadelesi yaplacak.
Tarm ve Orman l Müdürlüü ekipleri, süne mücadelesi kapsamnda il merkezi ve ilçelerde genel kontrol ve ilaçlama yapyor.
Süne mücadelesi kapsamnda il merkezi ve ilçelerde görev almak üzere 121 idari, teknik ve yardmc personel ile oluturulan 28 kontrol ekibi, üretimde herhangi bir aksamann olmamas için özverili çalyor.
12 ekiple 3.2 milyon dekar alanda yaplacak süne mücadelesi hasat sezonuna kadar devam edecek.
SÜNE NEDR NASIL BR ZARARLIDIR?
Süne, yaklak 1 cm boyunda, toprak renginde, yass vücutlu bir böcektir. Ülkemizin hemen her yerinde bulunur ve baz yllar önemli salgnlar yapar. Bilimsel ismi Eurygaster spp. Olan süne tahllarmzn önemli bir zararlsdr. Sokucu emici bir az yapsna sahiptir.
SÜNENN ZARARI NASILDIR?
Tahllar erken dönemde sapndan sokup içindeki özsuyu emerek tahlda baak olumasn engeller buna Göbekkurusu veya Kurtboaz zarar adn veriyoruz. Daha ileriki dönemlerde sokup emme sonucu ise Akbaak zarar olumaktadr. Akbaak zararnda baak zarar görmemi olan baaklara göre daha açk ve beyaz bir renk almaktadr.
SÜNE NASIL VE NEREDE YAAR?
Süne, k souklarn ve yaz scaklarn yabaniotlarn yada aaç yapraklarnn altnda dalardaki klaklarnda geçirmektedir. Göbekkurusu ve Akbaak zarar klaktan çkan klam erginler tarafndan meydana getirilmektedir. Klaktan inen erginler tahlda yukarda açkland gibi zarar yaptktan sonra çiftlemektedir. Ergin dii 2 veya 3 sra halinde olan yumurtalarn budaygil yapraklarnn veya yabancotlarn altna brakr. Klam erginler yumurtlamay takiben ölürler. Yaklak 1 hafta sonra açlan yumurtalardan 1. dönem nimfler çkarlar. 1. dönem nimfler beslenmezler ve bir arada toplu olarak bulunurlar. Yaklak 1 hafta sonra gömlek deitirerek 2 .dönem nimf haline gelirler. 2. dönem nimfler henüz süt olum dönemindeki tahllarn baaklarn sokup emerek oburca beslenirler. Daha sonra gömlek deitirerek 3., 4. ve 5. dönem nimf haline gelirler. 5. dönemdeki nimf de gömlek deitirerek yeni nesil erginleri meydana getirir. Yeni nesil erginler klayacaklar enerjiyi depolamak için oburca budayda belenirler. Daha sonra klaklarna çekilerek yaz scaklarn ve ardndan da k geçirirler ve rahatsz edilmedikçe klaklarn terk etmezler. Yeni nesil nimfleri, dorudan buday baandaki tane üzerinde zararldr. Tanede verim kayplarna neden olduklar gibi sokup emmeleri srasnda salgladklar salglar nedeniyle kalite kayplar meydana getirirler. Buday tanesinin proteinini parçalayc bir enzim salglarlar. Budaydaki glutenin kimyasal yapsn bozarlar. Böyle budaylar ekmeklik olarak kullanlamazlar. Yüksek younlukta bulak olan budaylar yemlik olarak dahi kullanlamaz.
SÜNE LE MÜCADELE NEDEN ÖNEMLDR, NASIL MÜCADELE EDLR?
Buday stratejik bir ürün olup, insan ve hayvan beslenmesi için önemlidir. Süne mücadelesi devletçe yürütülmekte ve %60a ulaan 2. dönem nimflere (genç nimf) kar ilaçlama yaplmaktadr. Nimf younluunun 10 ve üzerinde olmas durumunda ilaçlama gerekmektedir. Ancak çok sayda doal düman olan sünenin mücadelesinde böcein yumurtalarn parazitleyen, ve onlarn ölümüne neden olan küçük arcklarn (Trissolcus spp.)aktif olduu tarlalarda ilaçlama yaplmaz. Bu nedenle süne mücadelesinde görevli sürvey ekiplerince, önce klam ergin, sonra yumurta saymlar yaplarak parazitlenme durumuna göre tarlann ilaçlanp ilaçlanmamasna karar verilir. çeitli nedenlerle younluun fazla olduu tarlalarda 4-5. dönem nimf + yeni nesil erginlere kar da ilaçlama yaplr. laçlama, devlet tarafndan ilaç yardm yaplarak, çiftçilerimiz tarafndan gerçekletirilmektedir.