Adalet Bakanl verilerine göre, çocuun cinsel istismar davalarndaki suç says 2018 ylnda en yüksek deerine ulat. Resmi veriler, çocuklarn cinsel istismarna ilikin açlan davalardaki mahkmiyet kararlar 2011 ylnda 16 bin 828den, 2018de 18 bin 290a yükseldiini gösteriyor.
Yine bakanlk verilerine göre, 2018de çocua yönelik cinsel istismar suçunun en fazla ilendii bölgelerin banda yüzde 30,8 ile Marmara Bölgesi geliyor. Marmara Bölgesini yüzde 16,2 ile Akdeniz Bölgesi, yüzde 14,5 ile ç Anadolu Bölgesi, yüzde 13,7 ile Ege Bölgesi, yüzde 10,7 ile Karadeniz Bölgesi, yüzde 9 ile Güneydou Anadolu Bölgesi ve yüzde 5,1 ile Dou Anadolu Bölgesi takip ediyor.
stanbul Barosu çocuk Haklar Merkezi Bakan avukat Akn Yaar Topuzolu, Marmara Bölgesinin ilenen suçlarda ilk srada gelmesinde nüfus art ile göçün etkili olabileceini söylüyor. Avukat Topuzolu hak arama bilincinin yargya intikal eden vakalar açsndan oldukça önemli olduunu dile getirerek, Kol krlr yen içinde düüncesinden artk uzaklald. Bir çocuk istismara uradn nadiren öretmenine söyleyebilir ama öretmen ihbar etmekle yükümlü olduunu bilerek konuabiliyor. Son birkaç yl içinde baromuza en çok ihbar genelde eitim ve salk kurumlarndan yaplyor diye konuuyor. Avukat ayrca, çocuk istismar vakalarna ilikin sosyal medyada yaplan paylamlarda çok ciddi hak ihlalleri yaanabildiine de dikkati çekiyor. çocuun kimliinin, adresinin, görüntüsünün deifre edilmesi çocua zarar veriyor. Bu konularda duyarl olunmas gerekiyor diyor.
Yargya yansyan vakalar gibi, medyada çocuk istismar vakalar görünür oldukça, kamuoyunda çocuk hak ihlallerine ilikin yaanan tartmalar da daha fazla ses getiriyor. Erken ve çocuk yata evliliklere getirilmesi planlanan af, kamuoyunun tepkisi çeken gündemlerden biriydi. Kasm 2016da Türkiye Büyük Millet Meclisine AKP hükümeti tarafndan getirilen bir tasarda erken yata evliliklere af getirilmesini öngören madde, oldukça tartma yaratm, ancak tepki üzerine rafa kalkmt. çocuk haklar savunucular ise af tartmasnn yeniden gündeme getirilmesinden endie ediyor.
Aileler ikyet etmekte tereddüt edebiliyor
Açlan davalar art gösterse de aileler halen suç duyurusunda bulunmak konusunda endie duyabiliyor. çocuk haklar alannda çalan avukat Seda Akçoya göre, ihbar olmad durumlarda aileler ikyette bulunmak konusunda istismar edenin aileden biri olmas, failden korkulmas, çocuk küçükse ona inanmamak veya büyükse adnn bu ekilde anlacandan kayg duyulmas gibi sebeplerden tereddüt edebiliyor. Akço Davann uzun sürecek, iddiann ispatlanamayacak olmas, bu srada olayn çok duyulacak ve çocuun birçok prosedür sebebiyle ikincil travmaya maruz kalacak olmas da caydrc olabiliyor diyor. Avukat Akçoya göre, açlan davalarda ailelerin ikyetlerini geri almalar da yine bu sebeplerden kaynaklanabiliyor.
çocuk istismar davalarnda en çok karlalan sorunlardan biri, geç yaplan istismar bavurularnda yeterli delil bulunamamas. Adli Tp Kurumunun istismar raporuna ramen sank beraat etti kliesinin çok sk tekrarlandn ifade eden Akço, Beden muayenesinde eylem tespit edilebiliyor ama fail tespit edilemiyor çünkü olayn üzerinden çok zaman geçmi olabiliyor diyor. Dier yandan, tek delilin beden muayenesi olmadn belirterek, ifade alma, dorudan ve çapraz sorgunun da önemli olduunu ama hiçbir biçimde etkili kullanlmadn dile getiriyor.
Symbolbild Kindermissbrauch (picture-alliance/dpa/D. Bockwoldt)
Avukat Akço çocuk istismarn önlemenin devletin asli görevi olduunu hatrlatarak, çocuun bulunduu her yerde bana bir ey gelme ihtimalini öngörüp bu ihtimali bertaraf etmek için sürekli çalan bir sistem oluturmalyz. Bunun da yolu, çocukla çalan herkes için davran kurallar oluturmak, uzmanlamalarn salamak diyor.
hbarlarn çou rehber öretmenlerden geliyor
DW Türkçeye konuan zmir Barosu çocuk Haklar Merkezinden avukat Zerrin Kale de üç sene önce kurulan merkeze gelen çocuk istismarna ilikin ihbarlarda art yaandn söylüyor. Avukat Kaleye göre de artn en önemli nedenlerinden biri kamuoyunda oluan farkndalk:
hbarlardaki art ve suçlarn aça çkmasnn da en önemli faktörlerden biri, farkndalk çalmalarnn artmas Merkez olarak hazrladmz eitim modülleriyle lise örencilerine, velilere ve öretmenlere yönelik çalmalar yapyoruz. stismar önleme yollarndan biri, toplumda hak bilincinin olumas.
çocuk haklar alannda farkndalk yaratmak için merkez üyeleri olarak zmirin ilçelerini tek tek dolatklarn ifade eden Kale, kendilerine gelen ihbarlarn çounun rehber öretmenler tarafndan yapldna dikkati çekiyor. Her vatandan çocuk istismarn ihbar etmekle yükümlü olduunu vurgulayan avukat, Cinsellik Türkiyede tabu. Dolaysyla cinsel iddet de tabu oluyor ki bu, korkunç bir durum... Bunu amamz gerekiyor. Sivil toplum kurulularnn rolü de çok önemli diyor.
Barolarn çocuk haklar komisyonlarna ve merkezlerine önemli görevler dütüünü ifade eden Kale, çocuk istismar vakalarna müdahillik taleplerimiz çounlukla mahkemeler tarafndan reddediliyor. Dier yandan, mahkemelerde çocuk haklar merkezleri etki yaratyor. Adli görüme odasnda psikolog eliinde ifade veren çocuklarn mahkeme salonuna gelmesini engelleyebiliyoruz açklamasn yapyor.