Diyarbakr Barosu, Diyarbakr Tabipler Odas, Hak nisiyatifi Diyarbakr Temsilcii, nsan Haklar Dernei ve Türkiye nsan Haklar Vakf üyeleri bir araya gelerek, 695 ve 696 sayl KHKlara ilikin basn açklamas yapt. Diyarbakr Barosunda düzenlenen basn toplantsnda, açklamay Baro Bakan Özmen, okudu. Geçen pazar günü yaymlanan 695 ve 696 sayl KHKlarn, yarg mekanizmasyla toplumsal hayat derinden etkileyecek uygulamalara imza attn savunan Özmen, 696 sayl KHKda, 136 düzenleyici maddeyle hukuk düzeninde yürütme erki eliyle önemli deiiklikler yaplmtr. Yargtay bata olmak üzere yargsal düzene yürütme tarafndan KHK eliyle yaplan müdahaleler, giderek bozulmakta olan yasama, yürütme, yarg dengesini yürütme lehine bozmaya devam etmekte. Bu durum, demokratik hayat büyük tehdit altnda brakmaktadr. Ayrca KHKlarla yaplacak düzenlemelerin OHAL dönemi ile snrl olmas gerekirken, kalc deiiklikler getirmek, Anayasaya ve hukuka açkça aykr olup, temel hak ve özgürlüklere vurulan bir darbedir diye konutu.
KHK LE DAYANAK OLUTURULDU
696 sayl KHKnn 93üncü maddesiyle tutuklularn, yarglama aamasnda tahliye edilmesine kar kapal olan itiraz yolunun açldn kaydeden Özmen, Daha önce çounlukla Kürt siyasetçilerin tahliyelerinde gördüümüz üzere tahliyelere itiraz edilmekte ve bu itirazlar kabul edilerek, sanklar, yeniden tutuklanmaktayd. Bu düzenleme ile bugüne kadar tahliyelere yaplan itirazlarn kanuna aykrl ispat edilmi ve bu kanuna aykr uygulamaya KHK ile dayanak oluturulmutur. Ancak bu düzenlemenin KHK ile yaplmas hukuken mümkün olmad gibi getirilen uygulama kanuna aykr olmasa bile hukuka aykr olmaya devam edecektir dedi. Tek tip kyafet uygulamasnn KHKlardaki en çarpc madde olduunu dile getiren Özmen, unlar söyledi:
Mahpuslarn hastane, mahkeme gibi yerlere cezaevi tarafndan verilecek elbiselerle sevk edilmeleri zorunlu klnmakta ve bu elbiselerin rengi de tek tip olarak belirlenmektedir. Bu elbiseleri giymeyi reddeden ya da elbiselere zarar verenler, ziyaretçi görü cezas ve benzeri cezalarla kar karya kalacaklardr. Bu madde, evrensel hukuk kurallarna, Avrupa nsan Haklar Sözlemesine, Anayasaya ve kanunlara ve en nihayetinde bir evrensel hukuk ilkesi olan masumiyet karinesi ilkesine açkça aykrdr. Masumiyet karinesi ilkesi gereince, suçluluu yarg karar ile kesinleinceye kadar herkes masumdur. Bununla beraber suçlu dahi olsa kimsenin kiilik haklarna halel getirilemez. Söz konusu deiiklik ile kiiler, henüz yarglanrken bu tulumlar giydirilerek, kiilik haklar zedelenmi olacak; masumiyet karinesi ve evrensel hukuk ilkelerine aykr bir uygulama balatlacaktr. Bu onur krc muamele, Türkiyede daha önce uygulanm, sakncalar bizzat tecrübe edilmi ve Dantay tarafndan 1989 ylnda kaldrlmtr. Mahpuslar onur krc muameleye tabi tutmann referans, Guantanamo hapishanesi olamaz. Dünya kamuoyu tarafndan kar çklan bu uygulamann daha birkaç yl öncesine kadar karsnda olan bir hükümet tarafndan hayata geçirilmesi, hukuk ve insan haklar çtasnn nereye dütüünü göstermesi bakmndan ibret vericidir. Gayrimeru ve gayrihukuki olan bu onur krc uygulama cezaevlerinde çok büyük hak ihlalleri ile sonuçlanacak reaksiyonlara davetiye çkarmaktadr.
STENLEN K SUçTAN MUAF TUTULABLR
696 sayl KHKnn 121. maddesine yönelik de eletirilerde bulunan Özmen, öyle konutu: Hükumet yetkililerince, bu maddenin 15 ve 16 Temmuz günlerinde gerçekletirilen eylemler ile snrl olduunu söylemi ise de metnin hem hükümetin baka üyeleri tarafndan hem hukukçular ve insan haklar savunucular tarafndan böyle anlalmad açktr. Oluan alg ile ortaya çkan reaksiyonlar, yargnn bamszlk ve tarafszlnn son derece tartmal olduu gerçei ile deerlendirildiinde, bu maddenin kamu düzenini tamamen ortadan kaldrabilecei, baz sivillerin veya gruplarn, dier gruplara yönelik iddet eylemlerini merulatraca kuvvetle muhtemeldir. Bugün, hukukun büyük oranda keyfi bir esneklik içinde iledii böyle bir atmosferde bu madde ile istenilen kii suçtan muaf tutulabilir. Dün, öldürdüü çobann cesedinin yanna silah atanlar, onlarn terörist olduu iddiasyla nasl yargdan muaf tutulduysa yarn bir insan öldürüp, terörü övdü gibi bahanelerle yargdan kaçabilecektir. Bu madde ile toplant, gösteri ve yürüyü hakk kapsamnda yaplan bir etkinlik veya bir basn açklamas, bakaca gruplar veya sivil vatandalar tarafndan bu bahanelerle iddet kullanlarak engellenebilir. Bu düzenleme, ifade özgürlüü, toplant, gösteri ve yürüyü hakk gibi temel haklarn kullanmn riskli hale getirmektedir.