Prof. Dr. Haluk Özener, Boaziçi Üniversitesi Bölgesel Deprem-Tsunami zleme ve Deerlendirme Merkezi Müdürü Dr. Doan Kalafat ve Müdür Yardmcs Dr. Öcal Necmiolunun katlmyla, 17 Austos 1999 Marmara depreminin yl dönümünde enstitünün güncel çalma ve faaliyetleri hakknda basn toplants düzenlendi.
Özener, burada yapt konumada, enstitünün deprem erken tespit çalmalarndan, deprem uyar sistemlerine kadar birçok alandaki çalmalarn paylat.
TÜM TÜRKYEY GÖZLEMLYORUZ
Enstitünün özellikle deprem tespitinde dünya standartlarnda çalmalar yaptn belirten Özener, Kandillideki binamzda bulunan 258 deprem kayt sensörüyle tüm Türkiyeyi gözlemliyoruz. Bu güncel teknolojiler sayesinde 7 gün 24 saat önceden 30 dakikada çözümlenebilen depremler 30 saniyede çözümlenebiliyor. Toplam 476 sensörle tüm Türkiye anlk olarak gözlemleniyor. Sismografar, GPSler, deniz seviyesi gözlem istasyonlar, farkl sensörlerle homojen olarak gözlemliyoruz. diye konutu.
Özener, deprem gözlem istasyonlarnn 261 tanesinin Marmara bölgesinde olduunu, depremlerin çok hassas bir ekilde çözülebildiini söyledi.
ERKEN UYARI SSTEM
Kandilli Rasathanesinin 2. Abdülhamidin talimatyla 2 sismograf cihaznn alnmasyla deprem gözlemine 1895te baladn hatrlatan Prof. Dr. Özener, tüm edinilen bilgilerin istatistiklere dönütürüldüünü ifade etti.
Kandilli Rasathanesinin ortalama her gün 3 ila 3,9, ortalama 9 günde bir 4 ila 4.9, ortalama 20 günde bir 5-5,9 arasnda, 18 ayda bir 6-6.9, ortalama 6 buçuk ylda bir 7nin üzerinde deprem kaydettiini belirten Özener, erken uyar sisteminin bu açdan önemli olduunun altn çizdi.
Özener, erken uyar sistemiyle ilgili u bilgileri paylat:
Erken uyar sistemi ile olas Marmara Denizi yaknnda bir deprem olduu takdirde depremin ykc etkisini, yerleim yerlerine ya da kritik yerlere ulamadan bilgi veriliyor. Örnein elektrik üretim tesisleri, doalgaz üretim yerleri gibi önemli noktalar önlem alp üretimi durdurabiliyor. Bu alanda Kandilli olarak ayrca tarihi yaplar, camileri gözlemlemeye devam ediyoruz.
0,2 DDETNDEK BR DEPREM BLE ÖLçEBLYORUZ
Son yllardaki depremlerin Oniki Adalar ve Akdeniz civarnda younlatn aktaran Özener, Son yllarda Marmara Denizi taban üzerinde çalmalarmz artrdk. 0,2 iddetindeki bir depremi bile ölçebiliyoruz. Fayn bir nevi röntgenini çekiyoruz. Hangi fayda ne kadar enerji biriktiini, hangi fayn aktif olmadn görme ansmz oluyor. ifadelerini kulland.
ETM çALIMALARI
Prof. Dr. Haluk Özener, enstitünün bir yandan da eitim ve bilinçlendirme çalmalarna arlk verdiini dile getirerek, 3 bin 894 programda 500 binin üzerinde kiiye eitim verildiini, gezici deprem istasyonuyla da tüm Türkiyede çalmalar yapldn anlatt.
Depreme kar bilinçlenmede güncel teknolojilerin önemine de deinen Özener, Android ve IOS iletim sistemlerine indirilebilen uygulamalara ilgi büyük. Önümüzdeki hafta Android güncellemesi gelecek. dedi.