Disiplin kiinin hareketlerini, dorular ve deerler zeminine oturtarak toplumsal normlarn dna çkmadan kontrol ederek gerçekletirmesidir. Düünelim; kalabalk bir i ortamnda ne kadar gerginlik olursa olsun çalma arkadanza hakaret içerikli söylem hem deerler açsndan hem de toplumsal normlar açsndan etik ve ahlakl bir davran deildir. Peki bunu bize yaptrmayan tam olarak ne olabilir? Bu durumun yanlln içimizde kabul edip gerçekten kendimiz için mi yapmaktan vazgeçiyoruz ya da çevredekiler ayplar ve iimin son verilmesine neden olur diye mi düünürüz? te tam burada devreye iç ve d disiplin ayrm girer.
Kii eer disiplini, iç disiplin olarak kazanmsa; nerede ve ne ekilde olursa olsun hareketlerini kontrol ederken ve kendini snrlandrrken deer yarglarn temel alr. ster yalnz olsun ister kalabalk ortamda olsun fark etmeden doru olan davran seçer ve onu uygular. Birey bunu gerçekten istedii ve doruluuna içten inand için yapar. Onun kontrol kayna sadece içinden gelir. çünkü kabul ettii dorular içselletirmitir.
Birey disiplini, d disiplin olarak gelitirmise; bu durumda onu kontrol eden sadece dsal nedenler olur. Ceza almamak, iten çkarlmamak, bakalarnn sevgilerini kazanmak, kendini daha iyi göstermek, riya ön planda olacak ekilde egosunu tatmin etmek gibi sebeplerden dolay kendini kontrol edecektir. Bu kiiler doru olan yaptklar zaman bunun nedenlerini ve sonuçlarn içsel olarak kavrayamam ve inanmamtr. çkarlarn uymayan durumlarda doru davranlar göstermeleri pek beklenemez.
Bireyin disiplinin konumu büyük oranda çocukluktan gelir. Devaml olarak ödül ve ceza ile yetitirilen, sevgiyi karlksz alamayan, baskc otoriter tutumlara sahip anne babalar çocuklarnda d disiplin gelimesine sebep olur. Ancak karlksz sevgi gösteren, ödül ve ceza kontrolünü dengeleyebilen, demokratik anne ve babalar ise iç disiplin gelimesini salarlar. çünkü böyle çocuklar hareketlerinin nedenlerini ve sonuçlarn muhakeme edebilirler.