Beslenme ve Diyetetik Bölümü Dr. Ör. Üyesi Mehmet Akman ve Ör. Gör. rem Dürçek, koronavirüs (covid-19) pandemi sürecinde, ramazan ayndaki beslenme alkanlklarnn, baklk sistemi açsndan risk oluturmadan yönetilebileceini belirtti. Akman, içerisinde bulunduumuz pandemi sürecine ramazan aynn da dahil olmasyla, baklk sistemimizi güçlü tutmann öneminin daha da arttna vurgu yaparak, Vücudun bu doal sistemi bizi hastalklardan en iyi koruyan sistemdir. Bu nedenle, oruç tutan kiilerin ramazan ay süresince yeterli ve dengeli beslenme konusunda dikkatli olmalar gerekir. Yeterli ve dengeli beslenme, balca dört besin grubunda bulunan besinlerin yeterli miktarda tüketilmesi ile salanabilir dedi.
Akman, yeterli miktarda tüketilmesi gereken dört besin grubunu öyle sralad:
1. Grup: Süt, peynir, yourt, ayran, çökelek v.b.
2. Grup: Et, tavuk, balk, yumurta ve kurubaklagiller,
3. Grup: Ekmek, makarna, pirinç, bulgur, msr, tarhana v.b.,
4. Grup: Taze sebze ve meyvelerdir.
AIR TE çALIANLARA ÖZEL TAVSYE
Ayrca ar ite çalan bireylerin enerji ve mineral ihtiyaçlarn karlamak için pekmez vb. ürünlerden de yararlanmas gerektiini ifade eden Akman, Günün oruç tutulmayan ksmlarnda, yeterli ve dengeli beslenmeyi salayabilmek için öncelikle sahur öününü atlamamak ve iftar ile sahur arasnda düzgün kan ekeri salayabilmek için sk aralklarla, az miktarda, kabzlk olumamas için lif içerii yüksek, vitamin-mineralce zengin gdalar tüketilmelidir ifadelerini kulland.
FTAR VE SAHURA ÖZEL GIDA ÖNERLER
Akman, oruç tutan bireyler için iftar ve sahur öünlerinde tüketilmesi gereken gdalar, tüm özellik ve faydalaryla birlikte sralad
Süt, peynir, yourt, kefir: Süt ve ürünleri protein, kalsiyum, fosfor bata olmak üzere birçok öeyi barndrrken içerisinde bulunan lizin amino asidi ile baklk sistemi hücrelerinin yapmnda görev alr.
Yumurta: Protein, çinko, selenyum, demir, A vitamini, B12 vitamini içerii sayesinde baklk sistemini korur.
Domates: çeriindeki aktif maddeler sayesinde baklk sistemini en büyük destekçisidir.
Yeil biber ve tüm yeillikler: Yüksek C vitamini içerikleri ile savunma sistemini korumada ve güçlendirmede etkindirler. Soan: çerdii allisin ve sülfür ile baklk sistemini güçlendirir.
Sarmsak: Antimikrobiyal özelliinden dolay baklk sistemini güçlendirir ve kann akkanln salayarak kolesterolü düürür. Yemeklere eklenen sarmsak miktar ve sofralarda tüketilen sarmsakl yiyeceklerin (cack v.b.) miktar arttrlabilir.
Balk: çeriindeki omega-3, çinko, B12 vitamini sayesinde baklk sistemini güçlendirir.
Et: Protein, çinko, demir içerii sayesinde baklk sistemine destek olur.
Baklagiller: Nohut, barbunya, kuru fasulyenin içerisinde bulunduu baklagiller bitkisel protein, B6 vitamini, çinko ile bakl destekler.
Portakal-mandalina: çerdikleri zengin C vitamini ile vücudun savunma mekanizmasn kuvvetlendirir. C vitamininin yan sra, potasyum, kalsiyum, magnezyum gibi mineralleri de içerir.
MNERAL KAYBINA DKKAT
Ör. Gör. rem Dürçek ise, sv tüketiminden yemek piirilmesine, kilo ve egzersizlerden, uzak durulmas gereken gdalara ilikin tavsiyelerde bulundu.
Bol sv, ekersiz bitki çay ve en önemlisi de bol su içilmesini öneren Dürçek, Günder 2,5 - 3 litre su tüketimi art. Ayrca scak havalarda minerallerden en büyük kayp sodyumda ortaya çkar. Bu yüzden scakta çalanlar ve ar terleyenlerin kaybedilen sodyumu almalar için sodyumun kstlanmasn gerektiren herhangi bir kronik hastalklar (yüksek tansiyon, kronik böbrek yetmezlii v.b.) yoksa iftarda tuzlu ayran içilmeli dedi.
SÜTLÜ TATLILARI TERCH EDN
ftarda az ve hafif yiyeceklerin tüketilmesi gerektiini ifade eden Dürçek, 15-20 dakika ara verilerek beslenmek en doru seçenek. Bunun haricinde, ar yal, ekerli, erbetli tatllar yerine, güllaç, meyveli muhallebi gibi sütlü tatllar tercih edilmeli diye konutu.
Dürçek, yemek piirme yöntemlerinin de önem tadna dikkat çekerek, Kzartma, kavurma yerine zgara, halama, buulama gibi salkl piirme yöntemleri daha doru olacaktr. Ek olarak, ideal arlmz da korumalyz. Haftada en az 3 kez 30-45 dakikalk yürüyüler yaplmal ve gün içinde aktif olmaya çallmal ve uyku düzeni ayarlanmaldr ifadelerini kulland.