Korona virus önlemleri kapsamnda kapal olan AVM, berber, kuaför gibi iletmeler açld. Bununla birlikte havayolu irketleri de tarifeli uçularna yakn zamanda balayacak. Yaz aylarnn gelmesiyle birlikte vatandalar tatil planlar yapmak isterken, koronavirüs korkusu baz sorular da akla getirdi. Klinik Mikrobiyoloji Uzman Prof. Dr. Nuriye Tadelen Fgn, uçak yolculuklaryla ilgili SARStan deneyimlerinin olduklarn vurgulad. Prof. Dr. Fgn, Snrlar kapatlmadan uçular devam ederken; temasllar oturduklar koltuklara göre 2 ön, 2 arka ve 2 yan eklinde kabul edip, takip ediyorduk. Uçularda da en önemli nokta, maske taklmasdr. Mümkün olduunca temas en aza indirecek önlemler almak lazm. çok fazla insann dokunma olasl yüksek bir yere dokunduunuzda mutlaka el hijyenini salamanz gerekmektedir. Bini kart ilemleri mobil yaplabilir. Bunu her kesim tabi ki imkanlar dahilinde yapamayacaktr. Koronavirs elimizden bulamyor ancak elimizi azmza, gözümüze götürdüümüzde bulayor. Bini kartn aldnz, çantanza koydunuz daha sonra el hijyeninizi salarsanz sknt yaamazsnz diye konutu.
KISA UçULARDA TUVALETLER KULLANMAYIN
El hijyeninin önemine dikkat çeken Prof. Dr. Fgn, uçaklardaki en kritik noktann tuvaletler olduunu ifade etti. Fgn, Tuvaletlerdeki alan çok küçük. Oradaki partiküllerin hava akmyla temizlenmesi daha skntl olabilir. Oradaki tuvaletlerin eer ki uzun uçular yapmyorsak kullanlmamas daha uygun olacaktr dedi.
KOLTUKLAR ARASI MESAFEYE DKKAT EDLMEL
Havayolu irketleri ve bilim kurulu tarafndan uygun prosedürlerin maliyet hesab da dahil edilerek açklanabileceini belirten Prof. Dr. Fgn, Koltuklar aras mesafeyi korumak gerekiyor. Darlarda 2-2,5 metreyi koruyun diyoruz. En uygun artlarda uçu güvenliinin salanmas için çalmalar olacaktr diye düünüyorum ifadelerini kulland.
Uçaklarda verilen ikramlar hakknda yorumda bulunan Fgn, Yiyeceklerden bula riskini henüz bilmiyoruz. Bu konu hakknda net bir veri yok ama buradaki en kritik ey temas. Ne kadar çok farkl alanlara temas edersek ve el hijyeni salamazsak, bula riski o kadar çok yükselir. Muhtemelen, mümkün olduu kadar temas azaltmak için yiyecekler kaldrlmtr dedi.
UçAK HAVALANDIRMASINDA BULA OLMAYABLR
Prof. Dr. Fgn, uçaklar ve AVMlerdeki havalandrma sistemlerinin birbirinden farkl olduuna dikkat çekerek, Pandeminin balangcnda havalandrmadan bula olsayd, bir uçuta çok sayda kiinin enfekte olmas gerekirdi. Uçak temasllar takip ettiimizde, yakn temasllara bulatn saptadk. Dolaysyla virüs 5 mikron çapndan büyük partiküllerde havaya saçldndan, uçaktaki havalandrma sistemi yeterli olabilir. Uçakla belli bir yere gitmek için seyahat ediyoruz. AVM biraz daha keyif için gidilen yerler. Dolaysyla mümkün olduunca ksa sürede iimizi bitirip ayrlmalyz. AVMlerde insan younluu fazla olduu için havalandrma sistemlerinin daha sk kontrol edilmesi gerekmekte diye konutu.
VATANDA NORMALLEMEY YANLI ANLADI
Vatandan normalleme sürecini yanl aldna dikkat çeken Fgn, Normalleme vatanda tarafndan biraz yanl anlald. Pandemi öncesi döneme hzlca dönüyoruz gibi bir alg var. Bu durum çok yanl. Hala binin üzerinde olgu saymz var ve semptomsuz hastalar da var. Bunun saysn bilmiyoruz. nsanlarda ciddi bir rahatlama var ve çok yakn temas içindeler. Maskelerin çenede aksesuar gibi taklmas, eldivenin gereksiz bir güven oluturmas, el hijyeninin salanmamas bizi kayglandryor. Normallemek, normal hayata dönmek deil. Sosyal mesafenin korunmas, el hijyeninin salanmas ve maske kullanmak yeni normalimiz olmal. Havalar snd maske terletiyor, insanlar rahatsz oluyor ancak böyle durumda da insanlarn dar çkmamas gerekiyor. Normalleme dar çkalm demek deildir dedi.
DENZ VE HAVUZDA DA MESAFEYE DKKAT
Yaz tatili plan yapanlar için uyarlarda bulunan Fgn, sözlerini öyle tamamlad:
Havalarn snmas ve koronavirusun azalmasyla ilgili bilimsel bir çalma yok. Solunum virüslerinin özellikle sonbahar-k aylarnda enfeksiyon oluturmas, ilkbahar-yaz geldiinde enfeksiyonlarn az görülmesiyle ilgili bir tecrübe var. Deniz çok büyük bir alan ve sirkülasyonu var. Dolaysyla belli mesafeler korunduu sürece deniz çok fazla sknt yaratmayacaktr. Denizin içinde de dndaki gibi sosyal mesafeye önem vermek gerekiyor. Denizde maske taklamayacandan mümkün olduunca insanlarla mesafeyi korumak gerekiyor. çevre yüzeylerde virüsler yayor ve ksa sürede kaybolmuyor. Burada da el hijyeni önem arz ediyor. Ayrca gerekli tedbirler alnd sürece havuzlarda güvenle kullanabilir.