Migrene bal dayanlmaz ba ars ataklarn durduran ve önleyen, dünyada ilk kez migrene özel bir tedavi olarak gelitirilen migren asnda Türkiyedeki hastalar için de geri saym balad. 2012den bu yana üzerinde çallan ve hastalarda etkinlii kantlanan a, 2018 ortalarnda Amerikan Gda ve laç Dairesinden (FDA) onay alarak, ABD ve Avrupadaki pek çok ülkede kullanlmaya baland. A çalmalarna Türkiyeden de 12 hasta katld. A çalmalarna dahil edilen hastalardan ev hanm Sevda Oral, Ba arm baladnda 2-3 gün kendimde olmuyordum. Hayattan kopuyordum. Bir yl boyunca her ay düzenli olarak ay kullandm. Ne auram oldu ne ba arm oldu. Hayatm çok deiti dedi.
çILDIRTAN ARIDA DA E YARIYOR
Dünya Ba Ars Dernei Yönetim Kurulu Üyesi ve Cerrahpaa Tp Fakültesi Nöroloji, Algoloji ve Vasküler Nöroloji Anabilim Dal öretim üyesi Prof. Dr. Derya Uludüz, iki firmann ruhsat ve geri ödemeye alnmas için bakanla bavurduunu anlatarak, Bu a Amerika ve Avrupann birçok ülkesinde 1,5 yldr rutin tedavi olarak kullanlyor. Bizdeki bavurularn da birkaç ay içinde sonuçlanmasn bekliyoruz dedi. Migren için bugüne kadar hep baka hastalklarn tedavisinde kullanlan ilaçlardan yararlandklarn kaydeden Prof. Dr. Uludüz, Migrene spesifik bir ilaç yoktu elimizde. Farkl hastalklar için üretilmi, depresyon, epilepsi, kalp ritim bozukluu gibi hastalklarda kullandmz ilaçlarla migren hastalarn tedavi etmeye çalyorduk. Migren as sadece migrene özel kullanlan dünyadaki ilk tedavi. Bu açdan çr açan bir tedavi olarak lanse ediliyor. Kronik migren hastalarnn yüzde 60-70i bu tedaviden fayda görüyor. Hatta akut tedavi dediimiz migren ars geldii anda ar kesici yerine bu ay kullanabileceimiz, çalmalarla gösterilmi durumda. Ayrca küme ba ars diye tanmladmz, doum sancsndan bile iddetli olarak tanmlanan bir ar türü daha. Daha çok uykuda ortaya çkar, göz etrafnda hissedilir, oyucu bir ardr. çldrtan ba ars diyoruz biz buna. Bu ba arsnda dahi migren asnn etkinliini gösterildi. Yani hem migren hem de küme ba arsnda kullanabiliyoruz bu ay diye konutu.
ARIYA YOL AçAN MEKANZMAYI ENGELLYOR
Prof. Dr. Uludüz, migrenin nasl ortaya çktn ve bu tedavinin migren ataklarn nasl önlediini u ekilde özetledi:
Genetik yatknln üzerine uyku bozukluu, stres, depresyon gibi d faktörlerin de eklenmesiyle beyinde baz reaksiyonlar meydana geliyor. Beyin, ne oluyor bana diyor ve halk arasnda yang olarak bilinen inflamasyon ortaya çkyor. nflamasyon da beyinde bir maddeyi ortaya çkaryor. CGRP dediimiz bu madde damarlarn genilemesine neden oluyor; genileyen damarlar beyin dokusuna bask yapyor ve migren ars balyor. te bu ann en önemli özellii, inflamasyondaki CGRP maddesinin ortaya çkmasn önlüyor. Hem atak baladnda kullanlabilmesi hem de düzenli ekilde kullanldnda CGRPnin ortaya çkmasn engelledii için tedavi edici özellii var.
HER AY DÜZENL YAPILMASI GEREKYOR
Migren as olarak lanse edilen bu tedavinin aslnda bildiimiz anlamda bir a olmadna da vurgu yapan Prof. Dr. Uludüz, Hastann küçücük bir ine ile koluna ya da göbeine, kendi kendine uygulayabildii, ama her ay düzenli olarak yaplmas gereken, ba arsnda koruyuculuk salayan bir tedavi bu. Uygulama ekli aya benzedii için öyle adlandrld ama mant adaki gibi deil dedi.
Migrenin toplumun yüzde 16sn etkileyen ve ciddi oranda i gücü kaybna neden olan bir hastalk olduuna iaret eden Prof. Dr. Uludüz, bir hastann ayda bir kez bile ar ata geçirmesinin, tüm yl için 15 gününü acilde ya da evde yatarak geçirmesi anlamna geldiini belirterek u uyarlarda bulundu:
Bir süre sonra depresyon, anksiyete ve sosyal hayattan çekilme balyor. Türkiyede yaplm çalmalar, her 10 kiiden yaklak 2sinin iddetli migrenden etkilendiini gösteriyor. Kronik migren dediimiz, ayda 15i geçen ar ata olan hastalarda artk i çrndan çkyor. laç tedavilerine de yant alamyoruz. te bunlar için en uygun tedavi bu yeni a. Bu tedaviyi her ba ars ya da migren hastasnda kullanmak doru deil. Hasta seçiminin çok ehil ellerde ve doru bir ekilde yaplmas gerekli. Öte yandan, bu a mucize mi? Tabii ki hayr. Bu tedaviyle hastada geçici bir iyilik hali elde edersiniz ancak ayn zamanda hastann mutlaka migreni tetikleyen çevresel faktörlerden uzaklap yaam stilini de deitirmesi gerekir. te o zaman adan uzun süreli bir etkinlik elde edilebilir.
KALBNDE DELK OLDUU ORTAYA çIKTI
Migren hastalarnn yüzde 10unda aural migren görüldüünü kaydeden Prof. Dr. Derya Uludüz, Ardan hemen önce gözde bulanklk, k çakmas, kolda uyuma gibi birtakm yaknmalar olur bu hastalarda. Ama aural migren hastalarnda maalesef atlanan bir konu var. Bu hastalarn yüzde 45 -50sinde kalpte delik vardr. Bu da ileride felç için ekstra bir risk oluturur. Migren as çalmalarna dahil ettiimiz Sevda Oral da bize yaklak 4 yl önce aural migren yaknmas ile geldi. Hemen kardiyoloji ile konsülte ettik ve kalbinde delik olduu ortaya çkt. Ardndan kalbinden ameliyat geçirdi. Aura dediimiz inme riski oluturabilecek ön belirteçleri ortadan kaldrdk. Ama arlar devam ediyordu. Biz de tam o srada balayan a çalmalarna dahil etmeyi teklif ettik ve tedavi henüz Türkiyeye gelmeden bu adan yararlanm oldu eklinde konutu.
ARILARIM 15-20 GÜN SÜRÜYORDU
A çalmalarna dahil edilen hastalardan ev hanm Sevda Oral (43) ise unlar söyledi:
Ortaokul çalarndan beri iddetli ba ars çekiyordum. Ba arm baladnda 2-3 gün kendimde olmuyordum. Bama baörtüler saryordum. Hayattan kopuyordum. 2-3 tane ilaç almama ramen fayda etmiyor. Daha önce de birçok doktora gittim. Tedavilerden hiçbir yant alamadm. Tiroidim de olduu için ya ona baladlar ya da psikolojik dediler. Arlarm çok sklat. Neredeyse 15-20 gün sürüyordu. Hayattan kopmutum artk. çocuklarmla dahi ilgilenemiyordum. Cerrahpaaya geldim. Önce kalbimde delik olduu ortaya çkt. Ardndan a çalmasna dahil olmak istediimi söyledim ve neredeyse bir yl boyunca her ay düzenli olarak ay kullandm. Ne auram oldu ne ba arm oldu. Hayatm çok deiti. Tedaviden sonra sosyalletim. Doktorum egzersiz çalmalar da verdi. Yaam tarzm deitirdim. Spora baladm, kendime daha iyi bakmaya baladm diye konutu.