Halk arasnda sar nokta hastal olarak bilinen bu rahatszlk, erken tan sayesinde tedavi edilebiliyor. Dr. Bekir Stk Aslan, sar nokta hastal hakknda bilgi verdi.
Merkezi görü kalc olarak kaybedilebilir
Retinann, ince ayrntlar açkça görebilmeye izin veren, merkezi görmeden sorumlu parçasna makula denilmektedir. Küçük bir bölümünü oluturmasna ramen retinann geri kalanna oranla detaya en duyarl yapdr. Gözde makulann bozulmas veya yeni damar yaplarnn olumasyla retina tabakalarnn ykma uramas, yaa bal makula dejenerasyonu olarak adlandrlmaktadr. Birçok insanda vücudun doal yalanma sürecinin bir parças olarak gelien bu hastalk, baz hastalarda merkezi görüün kalc olarak kaybedilmesiyle sonuçlanabilmektedir. Genellikle çevresel görü etkilenmez. Örnein; ileri makula dejenerasyonu olan hasta, bir saatin ana hatlarn görebilse de akrep ve yelkovan seçemediinden zaman söyleyemez.
Genetik geçili olabilir
nsan bedenindeki hücreler, çevredeki oksijenle sürekli reaksiyona girmektedir. Bu aktivitenin sonucu olarak, vücutta serbest radikaller ad verilen küçük moleküller üretilir. Söz konusu moleküller hücreleri etkiler ve bazen onlara zarar da verebilir. Bu tablonun, sar nokta hastalnn gelimesinde önemli rol oynad düünülmektedir. Genetik geçi de önemli bir risk faktörüdür. Baz çalmalar, iltihabn da etkili olduunu göstermektedir. Bunlarn yan sra ar aktif bir baklk sistemi de hastaln ortaya çkmasna yol açabilmektedir.
ki gözü de etkileyebiliyor
Sar nokta hastalnda, retinann altnda drusen ad verilen tortu birikmektedir. Baz hastalarda retina altnda anormal kan damarlar da gelimektedir. Tedavi edilsin veya edilmesin, makula dejenerasyonu tek bana mutlak körlüe yol açmamaktadr. Daha ilerlemi vakalarn görüldüü kiiler, yanal veya çevresel görüünü kullanarak yararl görü sahibi olmay sürdürebilmektedir. Bu rahatszlk görme kaybna yol açtnda, genellikle bir gözde balamakta dierini ise daha sonra etkilemektedir. Birçok kii, belirgin bir görme problemi olana veya göz muayenesinde tespit edilene dek sar nokta hastalna sahip olduunun farkna varamamaktadr.
Bu belirtileri önemseyin
Sar nokta hastal, kuru ve ya olmak üzere iki tipe ayrlmaktadr. Kuru tip sar nokta hastalnn belirtileri arasnda; bulank uzak mesafe veya okuma vizyonu, yalnzca aydnlk ortamlarda yakn görme, bulank görü, parlak ktan düük a geçerken görme güçlüü, insanlarn yüzlerini tanma sorunu veya yetersizlii ile ara mesafelerde yetersiz görü yer almaktadr. Bu rahatszlk, bazen bir bazen iki gözü birden etkileyebilmektedir. Etkilenmemi göz, dierindeki görme kaybn telafi edebilir. Dolaysyla tek tarafn etkilendii durumlarda, hasta gözdeki deiiklikler kiiler tarafndan fark edilemeyebilir. Ya tip makula dejenerasyonu ise düz çizgilerde bükülme, eri veya düzensiz olarak görünme, görme alannda koyu gri lekeler veya boluklar olumas, merkezi görme kayplar, nesnelerin boyutunun her göz için farkl olmas, renklerde parlaklk kayb ve her göz için farkl görme gibi belirtilerle kendini göstermektedir. Tedavide baar için erken tan büyük önem tamaktadr. Erken tan aldnda tedavi edilebilen bir ileri ya hastal olan sar nokta hastalnn hastalar açsndan en önemli dezavantaj, çok kez geç dönemde fark ediliyor olmasdr.