Geriatri Uzman Prof. Dr. Mehmet lkin Naharc, 60l yalardan sonra kiilerin hafza ve zihinsel yeteneklerinde, günlük ilerini yapabilme kabiliyetlerinde ve duygusal anlamda bir zayflama dönemine girildii için bu ya grubuna özel bir bilim dal olan Geriatri (Yal Sal) Biliminin kurulduunu aktard.
Birden çok hastaln, problemin yal bireyde görülmesinin o kiinin deiik branlardaki doktorlara müracaatn zorunlu kldn ifade eden Naharc, Geriatri Bilim Dal sayesinde kiinin farkl branlara gitmesine gerek kalmadn, birçok problemin ayn anda yal tbb alannda profesyonel salk ekibince gözden geçirildiini ve yal hastaya uygun tedavi çözümlerinin bulunabildiini söyledi.
YALI NÜFUS SAYISI ARTIYOR
Prof. Dr. Naharc, bu ya grubunda olan her bireye genel kontrol, salkl yalanmann püf noktalarn örenme, hastalklardan korunma, kronik hastalklarn tedavisi, yalla özgü problemlerin çözümü (unutkanlk, idrar kaçrma, düme, çok ilaç kullanma gibi) için bir geriatri polikliniine müracaat etmesinin önerildiini dile getirerek, unlar kaydetti:
Yallk döneminde beslenme önerilerinden bahsedecek olursak, günlük öünler atlanlmamaldr. Sabah, öle ve akam 3 ana öün yaplmal, yannda 3 ara öün de alnmaldr. Salata en az 1 öünde bulunmaldr. Posal gdalar tercih edilmelidir. Beyaz ekmek yerine kepekli veya tam tahll ekmek, pirinç pilav yerine bulgur pilav tercih edilmelidir. Günde en az 8-10 bardak su tüketilmelidir. Süt, peynir ve yourt kalsiyum ihtiyacnn karlanmas için öünlerde bulunmaldr. Haftada en az 2 kez balk yenilmeli, fndk, keten tohumu, semiz otu ve ceviz omega-3 ya asiti içermeleri sebebiyle tüketilmelidir. Zeytinya tüketimi tercih edilmelidir. Tuz tüketimi yüksek tansiyon ve damar hastalklarna neden olabilecei için azaltlmaldr. Sütlü ve meyveli tatllarn tüketimi salanmaldr. Fast food türü yiyeceklerin tüketiminden kaçnlmaldr. Kefir, yourt ve probiyotik ürünler baklk sistemini güçlendirdikleri için tercih edilmelidirler.
HUZUREV VE YALI MERKEZ
Prof. Dr. Naharc, Ülkemizdeki yal birey says 8 milyona yaklam, toplam nüfus içinde oran ise yüzde 9,1e ulamtr. Bu saynn hzla artaca öngörülmektedir. Bu artn yalya hastanede, huzurevlerinde, bakm evlerinde ve evlerde verilen bakm hizmetlerine daha fazla ihtiyaç duyulmasna neden olaca aikardr. dedi.
Yallara verilen bakm hizmetlerinin ayaktan poliklinikler, akut hastane bakm, rehabilitasyon, uzun dönem bakm, evde bakm ve palyatif bakm balklar altnda toplandn ifade eden Naharc, öyle devam etti:
Ülkemizde 400ün üzerinde huzurevi ve yal rehabilitasyon merkezi bulunmakta ve de 27 bin 500 yalya bu kurulularda bakm hizmeti verilmektedir. Bu merkezlerde salkl bireylere ve de bilisel veya fiziksel yetersizlikleri olan kiilere bakm hizmeti verilmektedir. Yallarmza sosyal açdan evde bakm hizmeti daha çok kendi aileleri tarafndan verilmekle beraber son yllarda profesyonel bakclar da bu süreçte görev almaya balamlardr. Ayrca, tbbi olarak ise evde bakm hizmeti salk sistemimiz tarafndan yönetilen evde bakm hizmetleri birimleri tarafndan verilmektedir. Palyatif bakm, tedavisi mümkün olmayan ölümcül hastalklarda verilen fiziksel, psikolojik ve manevi semptomlarn giderilmesini, ailenin, arkadalarn ve bakm verenlerin desteklenmesini ve aclarnn hafifletilmesini amaçlayan bir salk hizmetidir. Ülkemizde bu bakm veren merkez says 350yi geçmi ve de yatak kapasitesi 5 bine yaklamtr.
- Salkl bir yalanma için 10 temel öneri
Geriatri Uzman Prof. Dr. Mehmet lkin Naharc, salk bir yalanma için önerilerini öyle sralad:
- yimser ve hogörülü olmaya çalnz
- Sevdiiniz kiilerle sk görüünüz
- Her zaman küçük de olsa bir hedef belirleyiniz ve ulamaya çalnz
- Hobilerinizle uramay hiçbir zaman brakmaynz
- Ar beslenmeden ve ar kilo vermeden kaçnnz
- Uykunuzu iyi alnz
- Her gün yapabileceiniz kadar egzersiz veya en azndan yürüyü yapnz
- Günlük yeterli miktarda su içmeyi ihmal etmeyiniz
- Kötü alkanlklardan uzak durunuz
- Düzenli salk kontrollerinizi ihmal etmeyiniz.