Koronavirüs salgnn yaylmasyla yetkililerin Evde kal çarlaryla toplum izole edilmeye baland. lk vakann görüldüü 11 Marttan bu yana alnan tedbirler arasnda bulunan Evde kal çarsna ilikin kadn örgütleri tarafndan iddetin artaca uyars yapld. Nitekim geçen iki haftalk izolasyon sürecinde 18 kadn öldürüldü.
KADININ YAAM HAKKI ÖTELENYOR
Kadn örgütleri, Evde yalnz deilsin kampanyasyla sosyal medya hesaplar üzerinden iddet gören kadnlara ulamaya çalyor. Kampanya kapsamnda iddete maruz kalan kadnlarn Aile çi iddet Acil Yardm Hatt, Diyarbakr Barosu Kadn Haklar Merkezi, Alo Sosyal Destek Hatt, Rosa Kadn Dernei, polis ve 122 Acil çar Merkezine ulamalar isteniyor. Sosyal medya üzerinden çalmalarn sürdüren kadn örgütleri, Hakim ve Savclar Kurulunun 30 Mart tarihli tedbir kararnn kadnn yaam hakk karsnda iddet uygulayan erkein salnn öncelendiini kaydediyor.
KORUMA MEKANZMALARI ESNETLYOR
Evde kal tedbiriyle kadnlara kar iddetin artaca endiesi ve koronavirüs tedbirleriyle birlikte kadn koruyan tedbirlerin alnmasna dair Diyarbakr Barosu Kadn Haklar Merkezi Avukat Hatice Demir, Mezopotamya Ajansna (MA) konutu.
Dünya Salk Örgütünün (DSÖ) verilerine göre, her 3 kadndan 1i yakn iliki içinde olduu erkein iddetine maruz kalmas ve daha önce yaanm salgnlarda kadnlara yönelik iddetin artn belirten Demir, çinde karantina dönemi ile geçen yl ayn dönem karlatrldnda ev içi iddetin yüzde 300 art göstermesinin endie verici olduunu kaydetti.
Salgnn öncelikli mesele olmas nedeniyle iddet uygulayan erkek ile kadnn ayn eve kapatldn vurgulayan Demir, bu durumun kadnlarn ihtiyac olan koruma mekanizmalarnn esnetilmesine, karantina sürecinin kadnlar için büyük bir riske dönütüünü dile getirdi.
ACL ÖNLEM PLANI
Karantina sürecinde acil iler dnda hukuki mekanizmalarn tamamen askya aldn sözlerine ekleyen Demir, yakn veya ciddi tehlike altnda olan kadnlara danmanlk hizmeti vererek, kolluk birimlerine yönlendirdiklerini ifade etti. Polisin 6284 sayl kanun uyarnca kadnn can güvenliini salama ve ihtiyac olan korumay salama yetkisinin yetersiz olduuna iaret eden Demir, talyada Roma Belediye bakan kadnlar için 7/24 mücadele birimlerinin hazr olduunu duyurdu. Avusturya bu konuya özel yasa hazrl içinde. Bu deneyimler karantina sürecinde sivil toplum örgütleri ve hukuk kurumlarndan ziyade devletin kadnlar için acil önlem plan yapmas gerektiini gösteriyor diye belirtti.
12 KADIN EV çNDE ÖLDÜRÜLDÜ
Kadn örgütlerinin verilerine göre, karantinada geçen iki haftalk süreçte 18 kadnn öldürüldüünü kaydeden Demir, Bu kadnlarn 12si ev içinde öldürüldü. Diyarbakrda Dilek Kaya öldürüldü. Yine ev içi iddete dair bavurular online veya telefon ile alp hukuki destek sunuyoruz dedi.
KENDLERN YALNIZ HSSETMESN
Karantina sürecinde kadnlar kendini yalnz hissetmesin diyen Demir, kadnlara u mesaj verdi: Tüm koruma mekanizmalar iletilmek zorunda. Kadnlar 155 Polis, 156 Jandarma, 183 Bakanlk ve barolarn destek hatlarn arayp acil yardm talebinde bulunabilir. Faille ayn ortamda bulunuluyor ve telefon açmak riskli ise çileri Bakanlnn KADES uygulamasn telefonlarna indirerek bir butonla polisin konumlarna gitmesini salanabilirler. Üçüncü kiilerin ihbar geçerlidir. Acil durumlar için üçüncü kiiden destek alabilirler. 6284 sayl yasadan yararlanmak istediklerini söyleyebilirler. Uzaklatrma karar alabilirler, snma talebinde bulunabilirler, bal bulunduklar kaymakamlklardan maddi yardm isteyebilirler. Darp varsa darp raporu almak için polislerden hastaneye götürmelerini isteyebilirler. Bu durumda salgn nedeniyle maske, eldiven, gözlük gibi malzemeleri istesinler. Kendileri de dorudan hastaneye gidebilirler. Hastane güvenlii kadna uygulanan iddeti ilgili birime bildirmek zorunluluu tar. Yani iddete maruz kalan veya kalma riski bulunan kadn ihtiyac olan her talepte bulunabilir ve devlet bunu salamak zorundadr.
ERKEK SALII ÖNCELENYOR
HSKnin 30 Martta ald 6284 Sayl Ailenin Korunmas ve Kadna Kar iddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamnda verilen tedbir kararlarnn yükümlülerin saln tehdit etmeyecek ekilde deerlendirilmesi gerektii eklindeki ucu açk karara tepki gösteren Demir, unlar söyledi: Bu karardan tabi ki iddet uygulayan erkekler faydalanyor. Burada bir tarafta kadnlarn yaam hakk dier tarafta iddet uygulayan erkein salk hakk karlatrlyor. Kadnn yaam hakk karsnda iddet uygulayan erkein sal önceleniyor. Böylece iddet uygulayan erkek ile ayn evde yaayan kadnlar ve çocuklar ciddi can güvenlii tehlikesi ile ba baa braklyor.
HSK HAKLARI ORTADAN KALDIRAMAZ
HSKnin bu kararyla iddet uygulayan erkei cezasz, iddet gören kadnlar ise kaderlerine terk ettiinin altn çizen Demir, HSKnin bu karar stanbul Sözlemesine, temel insan haklar belgelerine ve 6284 sayl kanuna aykrdr. HSK kararlar uluslararas sözlemeler ve kanunlar ile güvence altna alnan haklar ortadan kaldramaz diye konutu.