Dou ve Güneydou Anadolu bölgelerinin baz kesimlerinde doal olarak yetien ve halk arasnda alayan gelin olarak nitelendirilen ters lale ile Adyaman lalesinin anlurfada kültür üretimi yaplacak.
Güneydou Anadolu Projesi Tarmsal Aratrma Enstitüsü Merkezi (GAPTAEM) Müdürü brahim Halil çetiner, balattklar Doal çiçek Soanl Bitkileri Koruma projesi ile bölgede kaybolmaya yüz tutmu laleleri, özellikle de alayan gelin olarak bilinen ters lale ile Adyaman lalesini tarma kazandrmay hedeflediklerini söyledi.
Proje sayesinde birçok bitkinin kaybolmasnn önüne geçileceini belirten çetiner, GAPTAEM olarak yüksek bölgelerde yetien endemik bitkilerden olan ters laleleri, kültüre alm olduk. Laleleri topladk korumaya aldk. imdi de çoaltmn yapyoruz. Önümüzdeki yllarda da küçük çiftçilere datmn yapacaz. dedi.
çetiner, ters lalelerin çiftçiler için yeni bir gelir kayna olacan ifade ederek, öyle konutu:
Bu projemiz, daha önce stanbul Üniversitesi Ezaclk Fakültesi ile yürütülen projenin devam niteliinde. O projede Türkiyenin endemik bitkileri, soanl bitkileri toparlanmt. Biz de bu bölgeye has olan özel bitkileri toparlamtk, koruma altna almtk. Merkezimizin 10 dönümlük arazinin bir bölümünü bu projeye ayrdk. Burada bitkiler üretilip, önümüzdeki yllarda çiftçilerimize datm salanacak. Bilindii gibi ters laleler bölgenin özel ve kadim bitkisi olmasna ramen yurt dna çkarlmaya çallan bir bitki ve eczaclk ile kozmetik sanayisinde kullanlan bir bitki. Park ve bahçe dizaynnda da kullanlan, güzel görüntüsü olan bir bitki türü. Bizler bu bitkiyi korumaya alp, çoaltmn salayarak, çiftçilerimize bir gelir kayna olana salayarak, bu tür bitkilerin kaybolmasn engelledik.
- Türkiyede 900e yakn soanl bitki türü var
Proje sorumlusu Ziraat Mühendisi Ufuk Rastgeldi de Koruklu Talat Demirören Aratrma stasyonunda ters lalelerin slahna yönelik çalma balattklarn söyledi.
stasyonda bitki türlerine yönelik çeitli çalmalar yürüttüklerini aktaran Rastgeldi, projeyle doada ender bulunan bitkilerin kaybolmasn önlemeye çaltklarn belirtti.
Rastgeldi, soanl bitkilerin birçok tehlikeyle kar karya olduunu dile getirerek, Soanl bitkilerin bilinmeyen türleri var. Bizler bu türleri ortaya çkarp slahn yapacaz. Türkiyede bu bitkilerin 900e yakn türü bulunuyor. u anda bölgede çounlukla alayan gelin ve Adyaman lalesi var. Bizler bu türlerin ekimini yaptk ve çoaltlmasn saladk. leri ki dönemlerde üreticilerimize datacaz. dedi.
laç sanayinde de kullanlan ters lalenin getirisinin de yüksek olduuna dikkati çeken Rastgeldi, öyle devam etti:
Amacmz, bunun üretimini tevik etmek. Bakm ve yetitirilmesi kolay bir bitki, fazla su istemiyor. Doal yalarla yetinebiliyor. Yalnz scak havaya dayanamyor. Bizler de bitkinin scaktan etkilenmemesi için alann üzerini gölgelikli kapatyoruz ya da soanlar söküp depolarda korumaya alyoruz. Yürüttüümüz projeyle bitkiyi koruyacak ve kaçak sökülüp doada kaybolmalarnn önüne geçmi olacaz.
Rastgeldi, gelecek dönemlerde soanl bitkilerin dier türlerine yönelik de slah çalmas yapacaklarn sözlerine ekledi.