Gittii bir konser sonras çat tamir ustaln brakan ve enstrüman yapmaya balayan ilkokul mezunu Feridun Obul, dünyada kaybolmaya yüz tutan müzik aletlerini aslna sadk kalarak üretiyor.
Sultanahmette, yaynclarn da bulunduu eski bir handaki 20 metrekarelik dükkan ilk görüte bir marangoz atölyesini andrsa da aslnda dünya müzik piyasasna enstrüman üretilen bir yer. Dünyaca ünlü müzik aletleri yapma ustas Feridun Obul, Türk Müzik Evi Atölyesi ismini verdii bu atölyesinde Orta Asyadan Osmanl Sarayna, Asyadan Avrupaya, Afrikadan Amerikaya bütün halklarn enstrümanlarn orijinaline sadk kalarak 27 yldr gün na çkaryor.
Eskiehirde 1961 ylnda dünyaya gelen Obulun aslnda bir çat tamir ustas. lkokul mezunu Feridun Ustann hayat, 34 yl önce Cerrahpaa Etnomüzikoloji Merkezinde gittii bir konserle deiti. Dinledii müzikten çok etkilenen Obul, çat tamir ustal brakarak, çalg aletleri yapmaya balad. lk olarak grubun brakt enstrümanlarn benzerleri yapan Obul, daha sonra binlerce yllk Türk-aman müzik geleneinin unutulmu çalglarn üretmeye balad.
Obul, Kam davulundan Napolyon lirine, kopuzdan rebaba, dombradan dopolura, iraz tarndan Sümer arpna, buzukiden mandoline, Azeri kemençeden Kipti kemanna kadar bir çok eseri yapabiliyor.
çalglar yaparken, fotoraflardan, eski kitaplardan, kaya resimlerinden, minyatürlerden faydalanan ve enstrümann ait olduu yörenin iklimini, bitki örtüsünü, corafyasn ve orada yaayan halkn geleneklerini de aratran Obul, enstrüman hakknda yeterli bilgiye sahip olduktan sonra yapaca müzik aletini projelendiriyor ve malzemeleri bulup iliyor. Obul, malzemelerini tamamen doada bulunan, doal ürünlerden temin ediyor.
çalg yapmnda ladin, çnar, abanoz ve ceviz gibi aaçlardan yararlanan Obul, çalglarn asllarna uygun olmas için at kuyruundan yayn bal derisine, manda yürei zarndan manda boynuzuna kadar çeitli doal malzemeyi kullanyor.
Türkiyede Afyondaki brahim Alimolu Müzik Müzesinde, Krehirdeki Neet Erta Müzesinde, Eskiehir Sazova Parkndaki Bilim Kültür ve Sanat Merkezinde yapt enstrümanlar bulanan Obulun, Macaristan, talya, ngiltere, Almanya, Avusturya ve Azerbaycan ve ABDdeki müzelerde çalg aleti ve sazlar sergileniyor.
BÜTÜN ÜLKELERN ENSTRÜMANLARINI YAPTIK
Atatürk Kültür Merkezinde (AKM) açlacak müze için yeni çalg aletleri üreten Feridun Obul, AA muhabirinin sorularn yantlarken, ilkokulu Eskiehirde bitirdiini, 1972de ailesiyle stanbula tandn ve 1983e kadar shhi tesisat ve çat ileriyle uratn söyledi.
Akrabalar Rahmi Oruç Güvençin kendilerini bir konsere davet ettiini dile getiren Obul, müzik aleti yapmna nasl baladn öyle anlatt:
Kazakistandan bir müzik grubu gelecek, hem onu dinlersiniz hem çay içersiniz dedi. Sazlar, Etnomüzikoloji Merkezine brakmlar. Oruç Hoca Bu sazlar Türkiyede yapan yok, onlardan da yapan az dedi. Ben de Ne var ki bunlar yapmada. Kolay bunlar yapmak dedim. Konserden 3 gün sonra çat tamir iini braktm. Etnomüzikoloji Merkezine gittim, eski bir yer vard orada. Oray yktm, tezgah kurdum ve 5 enstrümana bakarak onlar yaptm.
Obul, kendisini belli bir bölgenin çalglarn yapmakla snrlandrmadn belirterek, öyle konutu:
imdi hemen hemen 800 enstrüman var daarcmzda. Yaptmz enstrümanlar Orta Asyadan balyor Latin Amerikaya kadar. Bütün ülkelerin enstrümanlarn yaptk. Natürel enstrümanlar bunlar. Doal, aaçtan, deriden, ibriim, ipek, barsak, deve, keçi, koyun, balk derisi, hayvanlarn yürek zarndan malzemeler kullanyoruz. Her enstrüman için ayr materyaller ve enstrümann ait olduu yörede yetien aaçlar, hayvanlarn ürünlerini kullanyoruz. Baka bir malzeme kullanld zaman o enstrümandan baka bir ses çkyor, aradmz hissi bulamyoruz.
AKORTLARINI YAPACAK KADAR çALABLYOR
Feridun Obul, Anadoluda yaam halklarn çalglar üzerinde çaltn, Hititler, Sümerler, Asurlarn halk sazlarn yaptn ifade ederek, Kendi koleksiyonumuz için yapacaz bunlar. 132 çeit enstrüman yapacaz. Hitit sazlaryla ilgili bir projeyi daha önce Kültür ve Turizm Bakanlyla beraber yurt içinde, talya ve Macaristann da olduu bir grupla yaptk. dedi.
Yapt tüm sazlar seslerini duyacak, akortlarn yapacak kadar çalabildiini belirten Obul, yapt tüm enstrümanlar çok sevdiini ve hepsini çocuklar gibi gördüünü dile getirdi.
- Ünlü film ve dizi müziklerinde onun yapt sazlar kullanlyor
Obul, bir çok sanatçya müzik aleti yaptn belirterek, Neet Ertan, Gökhan Krdarn çalglar var. Son zamanlarda çekilen Türk filmleri çoald. Onlarda çalnan sazlar yapyoruz. Deliler filminde, Büyük Selçukluda, Kurtlar Vadisindeki müzik aletleri ile Anadolu Ateinin müzik aletlerini yaptk. diye konutu.
Feridun Obul, yapm devam eden Atatürk Kültür Merkezinde kurulacak müzik müzesi için enstrüman üretimine baladn ve sazlarn tamamladn sözlerine ekledi.