Suriye'nin kimyasal silah üretimi ile ilgili iddialar

BERLİN Almanya’daki şirketlerin on yıllarca Suriyeye kimyasal silah üretmek için yardımcı olduğu yönünde Alman hükümetinin ve Suriye rejiminin elinde silah ihracatı belgeleri bulunduğu öne sürüldü.

Spiegel dergisinin haberine göre, Suriyede Beşşar Esed ve babası Hafız Esede son 30 yılda dünyanın en büyükleri arasında yer alan kimyasal cephanelik oluşturmasına yardımcı olan Alman şirketlerinin isim listesi 16 aydan fazla bir süredir Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Başbakan Yardımcısı Sigmar Gabrielin başında bulunduğu Alman hükümetinin önünde bulunuyor.

Derginin haberinde, Alman hükümetine bu listeyi 2013 yılında Nobel Barış Ödülüne layık görülen ve geçen yıl BM uzmanlarıyla Suriye’deki kimyasal silahların imha edilmesini organize eden ve bu işlemi yürüten Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (KSYÖ) tarafından verildiği belirtildi.

KİMYASAL SİLAH ÜRETİMİ Listenin Alman hükümeti tarafından gizli olarak nitelendirildiği ve kapalı tutulduğu ifade edilen habere göre, Alman hükümeti tarafından bu isimlerin açıklanmasının Almanyanın dış politika çıkarlarını ve böylelikle huzuruna oldukça zarar vereceği ifade edildi.

Haberde, KSYÖ’nün Alman hükümetine bu listeyi vermesinden önce de Alman şirketlerin Suriyede kimyasal silah üretimine katkıda bulunmuş olabileceği yönünde hükümetin elinde ipuçlarının bulunduğu, bunu Dışişleri Bakanlığındaki belgelerin ispatladığı kaydedildi.

Dışişleri Bakanlığındaki dosyaların gizliğinin 30 yıl sonra kaldırılmasıyla ortaya çıkan 1984 yılına ait bir belgede, Suriyedeki kimyasal silah programı için yardım eden muhtemel şirketler arasında cam üreticisi Schott, laboratuvar malzemesi üreticisi Kolb, teknoloji şirketi Heraeus, eskiden Hoest şirketine ait olan Riede-de Haen, ilaç şirketi Merck ve Gerrti van Delden’in bulunduğu belirtildi.

Haberde, bu belgenin İsrail’in eski Berlin Büyükelçisi Yitzak Ben-Arinin Almanya Dışişleri Bakanlığına alt bir birimine yaptığı ziyaretle ilgili olduğu, Ben-Arinin Almanlara istihbarat bilgilerini sunduğu kaydedildi.

TARIM VE TIP ALANINDA Belgeye göre, bilim adamlarının Suriye hükümetinin emriyle tarım ve tıp alanında araştırma yapmak bahanesiyle başta sarin gazı olmak üzere kimyasal silah üretmeye çaba gösterdiği belirtilen haberde, Ben-Arinin kapasitenin 1985 yılında 700 kilogram sarin gazı üretmek için yeterli olacağı tahmininde bulunduğu vurgulandı.

Dışişleri Bakanlığının Ben-Ariye bu konuyu takip etme sözü verdiği ancak bunun takip edilmediği şüphesi bulunduğu belirtildi. Spiegel, haberinde, kimyasal silahların imha edilmesinde Suriye’nin örgüte bu maddeleri gönderenlerin isimlerini vermesinin şart koşulduğunu hatırlattı.

Haberde, Alman şirketlerin de bu konunun aydınlatılması konusunda çok fazla katkıda bulunmadıkları ileri sürülerek, Riedel-de Haen, Heraeus ve Schott şirketlerinin on yıllarca yıl geride kalan ticari işlemlerle ilgili belgelerin bulunmadığını açıkladığı yazıldı. Merck şirketinin ise kimyasal tesisinin kurulması için malzeme göndermediği ve herhangi bir tesisin yapımında yer almadığını açıkladığı vurgulandı.