Birlemi Milletler Mülteciler Yüksek Komiserlii (BMMYK), tarafndan Dünya Mülteciler Gününde yaymlanan Küresel Eilimler Raporunda, sava, çatma ve zulüm nedeniyle geçen yl dünya genelinde zorla yerinden edilenlerin saysnn en yüksek seviyelere ulatna dikkati çekti.
Rapora göre, 2018de evlerini terk etmek zorunda kalanlarn says bir önceki yla göre 2,3 milyon kii artarken, dünya genelinde mülteci konumuna düen ve snma arayan kiilerin says rekor krarak 70,8 milyona ulat.
Bu rakamn yarsn ise çocuklar oluturuyor. çocuklardan 111 bini ise tek bana veya ebeveynlerinden ayr evlerini terk etmi ekilde yaamlarn sürdürmeye çalyor.
Dünya genelinde yerinden edilenlerin saysnn yaklak Tayland ve Türkiyenin nüfusu arasndaki bir rakama denk geldii vurguland.
Gerçek rakam çok daha fazla
Son yllarda ekonomik ve siyasi buhrann yaand Venezuelada ülkesini terk edenlerin saysnn 4 milyona çkt anmsatlan raporda, söz konusu rakamn sadece bir ksmnn 70,8 milyona dahil edildiinin, dolaysyla dünya genelinde yerinden edilenlerin saysnn belirtilen rakamn çok üzerinde olduunun alt çizildi.
BMMYK raporunda, bu yl açklanan rakamn 20 yl öncesinin iki kat olduuna da iaret edildi. Rapora göre, dünyada her gün 37 bin kii evini terk etmek zorunda kalyor.
Yerinden edilenler üç ana gruba ayrlyor
Küresel Eilimler Raporunda, zorla yerlerinden edilen 70,8 milyonun içinde üç ana grup yer alyor. Bunlardan ilkini çatma, sava veya zulüm yüzünden ülkelerini terk etmek zorunda kalan mülteciler oluturuyor. Geçen yl dünyada mülteci says bir yl öncekine göre 500 bin artarak 25,9 milyona çkt. Bu rakama Birlemi Milletler (BM) himayesindeki 5,5 milyon Filistinli mülteci de dahil.
kinci grubu ise mülteci bavurularnn sonucunu bekleyen ve uluslararas koruma altnda olan 3,5 milyon snmac, üçüncü ve en büyük grubu da ülke içinde yerinden edilen ve kendi ülkelerinde baka yerlere göç eden 41,3 milyon kii oluturuyor.
Suriyeliler yine listenin banda
Suriye, Afganistan, Güney Sudan, Myanmar ve Somali dünyann en fazla mülteci üreten 5 ülkesi konumunda bulunuyor. Suriye, 6,7 milyon kiiyle sivillerin en fazla yerinden edildii ülke olarak ön plana çkyor. Bu ülkeyi 2,7 milyon ile Afganistan takip ediyor.
Raporda özellikle, 5,6 milyon kaytl mülteci saysyla dünyann en büyük mülteci krizinin kaynann Suriye olduu vurgulanyor. Bu rakamn 2,5 milyonunu Türkiye, Lübnan, Ürdün, Irak ve Msr gibi ülkelerdeki Suriyeli çocuklar oluturuyor.
Türkiye, yerinden edilen Suriyelilerin yarsndan fazlasna ev sahiplii yapan ülke olarak ön plana çkyor. Raporda ayrca, Türkiyede 615 bin resmi, 60 bin gayriresmi olmak üzere toplam 675 bin Suriyelinin eitim kurumlarnda kaytl olduu bilgisine yer veriliyor.
Yükü gelimekte olan ülkeler çekiyor
Raporda, zorla yerinden edilen milyonlarca insann ar yükünü Batl zengin ülkeler yerine düük ve orta gelirli gelimekte olan ülkelerin çekiyor olmas da dikkati çeken bir husus olarak öne çkyor.
Yüksek gelirli ülkeler bin kii bana ortalama 2,7, orta ve düük gelirli ülkeler ise 5,8 mülteci barndryor. En yoksul ülkeler, dünyadaki tüm mültecilerin üçte birine ev sahiplii yapyor.
Grandiden zengin ülkelere tepki
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, BM Cenevre Ofisinde düzenledii basn toplantsnda, Batl ülkeleri popülist politikalardan vazgeçmeye ve göçmen ve mülteciler konusunda polemik yapmaktan kaçnmaya davet etti.
Dünyada savatan kaçan mültecilerin büyük çounluunun komu ülkelere sndnn altn çizen Grandi, Avrupa, ABD ve Avustralya gibi zengin ktalarda acil mülteci krizinin olmadn vurgulad.
Grandi, Maalesef bu, çounlukla fakir veya orta gelirli ülkelerde olduklar anlamna geliyor. Bu krizin nerede olduunu gösteriyor. Dolaysyla odaklanmamz gereken husus bu. diye konutu.
Dünyadaki mültecilerin kendi ülkelerindeki güvensizlik ve tehlikelerden dolay kaçmak zorunda kaldna iaret eden Grandi, ABD Bakan Donald Trump bata olmak üzere baz dünya liderlerinin göçmen ve mültecileri i ve güvenlik tehdidi olarak göstermelerini zarar verici olarak nitelendirdi.
Grandi, küresel göçmen ve mülteci eiliminin yanl istikamette ilerledii uyarsnda bulunarak, Eski rakamlara yenisini ekleyen, mülteci üreten yeni çatmalar, yeni ortaya çkan durumlar var. Eski çatmalar da bir çözüme ulatrlamyor. deerlendirmesinde bulundu.