Astana anlamalar ve Soçi mutabakatn hiçe sayp dlibi kana bulayan Rusya ve Bear Esed rejimi, 1,8 milyon sivili evsiz brakarak 21inci yüzyln en büyük insani krizinin derinlemesini trmandryor.
Birlemi Milletler (BM), nsani lerden Sorumlu Genel Sekreter Yardmcs Mark Lowcock, dün yapt yazl açklamada, Suriyenin kuzeybatsndaki dlibde devam eden krizin dehete düüren yeni bir seviyeye ulat konusunda uyarda bulunarak, 21inci yüzyln en büyük insani felaketinin dlibde yaandna dikkati çekmiti.
Türkiye, dlib Gerginlii Azaltma Bölgesindeki atekesin salanmas ve insani krizin son bulmas için youn çaba sarf ediyor.
Bu kapsamda, Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan, Milli Savunma Bakan Hulusi Akar ve Dileri Bakan Mevlüt çavuolu, Rus mevkidalaryla birçok kez yaptklar görümelerde saldrlarn durmasn istedi.
Türk heyetinin dün Moskovada iki gün süren görümeleri srasnda Moskova yönetiminden u ana kadar saldrlar durdurma noktasnda olumlu yant gelmedi.
Rus yönetimi, atekesin salanmas yerine rejim güçlerinin bat Halep krsal ve dlib Gerginlii Azaltma Bölgesinin dier kesimlerine karadan yapt saldrlara havadan destek vermeyi sürdürüyor.
Rejim ordusu ve ran Devrim Muhafzlar Ordusu emrindeki yabanc terörist gruplarn ilerlemesi, Rusyann hava desteine baml ekilde gerçekleiyor.
- Son 37 günde en az 258 sivil öldü
Suriyedeki iç savata sivillere yönelik hak ihlallerini belgeleyen Suriye nsan Haklar A (SNHR), Türkiye ve Rusyann öncülüünde 12 Ocakta ilan edilen atekesten bu yana, Esed rejimi ve Rusyann, dlib Gerginlii Azaltma Bölgesindeki yerleimlere yönelik saldrlarnda hayatn kaybeden sivillere ilikin rapor hazrlad.
AA muhabirinin ulat raporda, Esed rejimi ordusu ve ran destekli yabanc terörist gruplardan oluan rejim güçleri ile Rusyann saldrlarnda 79u çocuk, 33u kadn toplam 258 sivilin öldüü kaydedildi. Rejim güçlerinin saldrlar sonucu 26s çocuk, 7si kadn toplam 101 sivil ölürken, Rusyann bombardmannda ise 53ü çocuk, 26s kadn toplam 157 sivil yaamn yitirdi.
AA muhabirlerinin derledii bilgiye göre, 17 Eylül 2018de varlan Soçi mutabakatndan bu yana rejim ve destekçilerinin dlibe saldrlarnda 1800den fazla sivil can verdi.
- 1,8 milyon sivil evsiz kald
Bölgede göç verilerine ilikin çalma yürüten Suriye Müdahale Koordinatörlüünden edinilen bilgiye göre, dlib Gerginlii Azaltma Bölgesine youn bombardman Ocak 2019dan bu yana ise Suriye-Türkiye snr yaknlarna göç edenlerin says 1 milyon 942 bine ulat.
Halihazrda, dlib kent merkezi, Halep krsalndaki Daret zze ilçesi ile Etarib beldesi ve çevresindeki köylerden Suriye-Türkiye snrna göç sürüyor.
Rusya, ran ve Esed, dlibin geri kalan bölgelerini de tüm nüfusunu boaltarak ele geçiriyor.
Bombardmanlar srasnda kaçan nüfustan geriye, katliam yaanaca korkusuyla hiçbir sivil kalmyor.
dlibdeki kamplarn dolmas, yeni çadr kurulacak alan ile altyapnn bulunmamas ve yardmlarn azalmas nedeniyle binlerce sivil, snacak yer bulmakta güçlük çekiyor.
Saldrlardan kaçarak evsiz kalan ve temel yaam malzemelerini temin etmekte zorlanan binlerce aile, yardm bekliyor.
- Rejim güçleri mezarlar dahi ykyor
Rejim ordusu ve ran destekli yabanc terörist gruplar, dlib ve Halep krsalnda ele geçirdii baz yerleimlerdeki mezarlklar da tahrip etti.
Esed ordusunun milis gücü olarak bilinen ebbiha ve rejim askerleri, Halepin bat krsalnda ele geçirdikleri Heyyan ilçesi ile dlibin Han es Sübl köyünde sivillere ait mezar talarna yaptklar tahribat görüntüleyerek sosyal medyada paylamt.
Rejim güçleri böylece dlib halkna dehet salarak bölgeden kaçmalarn amaçlyor.
- 67 salk tesisi 88 kez bombaland
SNHR, rejim ve Rusyann dlib Gerginlii Azaltma Bölgesindeki salk merkezlerine yönelik saldrlarna ilikin bir rapor daha yaynlad.
Rejim ve destekçilerinin sivil yerleimlere 26 Nisan 2019dan bu yana saldrlarn younlatrd ifade edilen raporda, rejim ve Rusyann saldrlarnda 67 salk tesisinin 88 kez hedef alnd kaydedildi.
Rapora göre, rejim güçleri 52, Rusya ise 36 kez salk tesislerini bombalad.
A, vurulan merkezlerin bazlarnn hedef alnmamas amacyla BMde kaytl olduu bilgisini paylat.
- Rusya ve ran uluslararas anlamalar rafa kaldrd
Türkiye, Rusya ve rann katld, 4-5 Mays 2017deki Astana toplantsnda, dlib ve komu illerin (Lazkiye, Hama ve Halep vilayetleri) baz bölgeleri, Humus ilinin kuzeyi, bakent amdaki Dou Guta ile ülkenin güney bölgeleri (Dera ve Kuneytra vilayetleri) olmak üzere 4 gerginlii azaltma bölgesi oluturuldu.
Ancak rejim ve ran destekli teröristler, atekes ilanyla durumun muhafaza edilmesinin kararlatrld 4 bölgeden 3ünü, Rusyann hava destei sayesinde ele geçirdi ve dlibe younlat.
Rusya ve ran, garantörü olduklar anlamalarda terörle mücadeleyi bahane ederek operasyonlarn dönem dönem askya ald ancak sivil yerleimleri sistematik ekilde ykma uratarak peyderpey ilerlemeye devam etti.