Denetim yetersizliği yıktı!

Diyarbakır'da 6 Şubat depreminde bir bloğu tamamen yıkılarak 89 kişiye mezar olan 4 bloklu Diyar Galeria sitesiyle ilgili bilirkişi heyeti raporuna göre, market ve spor salonunda kolon kesildiği iddiaları asılsız ama müteahhit firmanın imar yönetmeliğine aykırı bina inşa ettiği, onaylı proje ile mevcut yapının birbiriyle uyumsuz olduğu gerçek.

6 Şubat’ta gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan ve 89 kişinin ölümüyle sonuçlanan 3 katı AVM, 12 katlı 4 bloklu Galeria sitesiyle ilgili Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı Deprem Suçlarını Soruşturma Bürosunca yürütülen soruşturmada, halen tutuklu bulunan müteahhit firma sahipleri Sedat Eser, Mehmet Şirin Yiğit, Şeyhmus Yiğit ve Tevfik Demir hakkında bilirkişi raporuna göre asli derecede kusurlu görüldükleri için Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmak üzere  iddianame hazırlanacağı öğrenildi.

SORUMLULUĞU BULANMAYANLAR İÇİN TAKİPSİZLİK

Aynı rapora göre kusurlu görülmeyen ve kolon keserek taşıyıcı sisteme zarar verdikleri iddiasıyla tutuklanan ancak dün bizzat Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine Sulh Ceza Hakimliğince haklarında tahliye kararı verilen 7 kişi ile haklarında yurtdışına çıkış yasağı ve adli kontrol kararı bulunan 10 kişi hakkında da olayda kusurlu olmadıkları için ek takipsizlik kararı verileceği belirtildi.

BİLİRKİŞİ, 66 SAYFALIK RAPOR HAZIRLADI

İzmir 9 Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümünde görevli 4'ü Profesör 6 kişiden oluşan bilirkişi heyetinin hazırladığı 66 sayfalık raporda,  temel seviyesinde yapılan incelemede binanın donatılarında bir korozyon görülmediği, kolon donatı filizlerinin yerinde olduğu ve yıkılan B bloğa ait kolonlarda herhangi bir kesilme olmadığı bildirildi.

STANDART DIŞI BETON

Betonun uygun olması gereken standartlar dışında kaldığı, gerek savcılıkça gönderilen numuneler, gerekse temelde yapılan inceleme ve alınan karot örneklerinin incelenmesiyle kullanılan betonun TS 706 standartlarında aranan özelliklere sahip olmadığı kaydedildi.

HAVUZ VE SPOR SALONU AKLANDI 

Laboratuar ortamında yapılan deney ve incelemelerde beton içine karışabilecek çakılların 3 santimi geçmemesi gerekirken, karot incelemesinde 3 santimden çok daha büyük 61 mm çapında standart dışı çakıllara rastlanıldığı, buna bağlı çimento hamurunda aderans zayıflığı olduğu belirlendi. Yapı ruhsatındaki mimarı projenin yıkılan yerdeki mevcut durumla tamamen uyumsuz olduğu belirtilen raporda, bina altındaki spor salonu ve yüzme havuzunun ise çöken B bloğun yıkılmasında hiçbir etkisi olmadığı vurgulandı.

Çünkü havuz ve spor salonunun Galeria'nın bodrum katında olmadığı, D bloğun yanında olduğu, bodrumdaki yüzme havuzunun da B bloğun yıkılmasında herhangi bir ilişkisi olmadığına dikkat çekildi.

KOLON KESME, DUVAR YIKMA YOK

Raporda, bodrum ve zemin kattaki spor salonu ile işyerlerinde duvarların yıkılarak birden fazla dükkânların birleştirildiği iddiaları ile kolon kesme iddialarının gerçek dışı olduğu, mimarı projeye aykırı sonradan ekleme olmadığı gibi, belediyede de buna ilişkin tadilat projesi bulunmadığı vurgulandı.

Raporda, duvarların taşıyıcı eleman olarak dikkate alınmadığı, sadece taşıyıcı sistem elemanlarıyla dahi binanın depremde yıkılmadan ayakta kalması gerektiği dikkate alındığında dükkân aralarındaki duvarların kaldırılmasının binanın yıkılmasındaki ana nedenlerden sayılamayacağı belirtildi.

MİMARİ PROJEYE AYKIRI EKLEMELER, EKSİKLER

Yıkılan B blok bodrum katındaki spor salonu ile zemin kat arasında merdiven bulunmadığı halde Collesium spor salonu krokisinde merdiven bulunduğu ve bu merdivenin mimari projeye aykırı olarak sonradan eklendiği, taşıyıcı sisteme müdahale olan bu işlem için belediyeden de tadilat değişikliği ruhsatı alınmadığı ifade edildi. Ancak bu merdivenin de kendi başına binanın yıkılmasında etkili olmayacağının altı çizildi. Bina altındaki market içindeki kolonların da yerinde olduğu ve herhangi bir kesme işlemine rastlanılmadığı, kolonların sayısal olarak yerinde olduğu kaydedildi.

RUHSATTA İKİ BODRUM, BİNADA TEK BODRUM VAR

Binaya ait yapı ruhsatı ekinde, mimari statik betonarme ve tesisat projelerinin bulunmadığı, binanın 1994-1995 tarihli yapı ruhsatlarında iki bodrum bulunduğu, 1999 tarihli yapı ruhsatında binanın tek bodrumlu inşa edildiğine bildirildi. Bilirkişi raporunda, binanın projedeki ruhsata uygun inşa edilmediği gibi, ruhsata göre bina yüksekliği 36.50 metre olarak ruhsatta belirtilmiş olmasına rağmen belediye meclisi kararıyla imara aykırı biçimde yapı yüksekliğinin 40.50 metreye çıkarıldığı vurgulandı.

BİNA BELEDİYEDEKİ HİÇBİR PROJEYE UYGUN DEĞİL

Binanın inşa edilmiş halinin belediyedeki arşiv dosyasında yer alan hiçbir projeye uymadığı, yapı kullanım izin belgesi olmadığı kaydedildi. Beton karot örneklerinin projedeki beton sınıfını sağlamadığı, binanın yapımı sırasında betonarme imalatın günün yönetmelik koşullarına uygun yapılmadığı bildirildi.

Yıkılan binanın belediye arşiv dosyasındaki onaylı projelere tamamen aykırı olarak inşa edildiği gibi malzeme özelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve işçilik hataları, fenni mesuliyet kapsamındaki yapım denetimindeki yetersizlikler nedeniyle yıkıldığı sonucuna varıldığı belirtildi.

Kaynak: Diyarbakır Söz