Türkiye’de Kentsel Dönüşüm Projesi en erken hazırlanan ve en erken onaylanan yerleşim yeri Diyarbakır’ın Bağlar İlçesi oldu. Bağlar Belediyesi’nce hazırlanan ve 2020 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanan projeye başlandı ancak bazı çevrelerin itiraz ederek karşı çıkması ve olayı yargıya taşıması üzerine proje engellendi. Diyarbakır Şehir Plancıları Odası’nın başvuru üzerine 31 Aralık 2022 tarihinde mahkeme tarafından proje iptal edildi. Mühendislik hizmeti almamış 1998 öncesi yüzlerce hasarlı yapının bulunduğu bölgede depremde 5 bina yıkıldı, bir çok bina da yıkılma tehlikesi nedeniyle boşaltılmış durumda.
Depremin en çok vurduğu bölgelerin başında Diyarbakır'ın eski Bağlar bölgesi geliyor.
Bina yıkıldı, yüzlerce bina ağır ve orta hasarlı.
Deprem nedeniyle yıkılan binalarda yüzlerce insan hayatını kaybetti, binlerce insan mağdur oldu. Depremden sonra binlerce vatandaş ya Bağlar Belediyesi'nin barınma merkezlerine yerleşti, ya da ilçeyi terk etti.
2019 yılında göreve gelen AK Partili Bağlar Belediye Başkanı Hüseyin Beyoğlu, bölgenin kentsel dönüşüm kapsamına alınması için proje hazırladı. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı sahada tespit çalışmaları yaptı. Proje 2020 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylandı. Türkiye'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanan İlk Kentsel Dönüşüm projesi Bağlar oldu.
CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİYLE RİSKLİ ALAN İLAN EDİLDİ
Cumhurbaşkanı kararnamesiyle Kaynartepe Mahallesi 26 Eylül 2020 tarihinde "riskli alan " edildi. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 22 Mart 2021 tarihinde bölgeyi kentsel dönüşüm alanı ilan etti. Hak sahipleriyle anlaşmalar yapılmaya ve tehlike arz eden yapılar yıkılmaya başlandı. Projenin ilk etabı olan Kaynartepe Mahallesi'nde 100’e yakın hak sahibi ile anlaşıldı ve paraları ödendi.
YÜZLERCE İNSAN CAN VERDİ, BİNLERCE İNSAN EVİNDEN OLDU
Diyarbakır Mimarlar Odası'nın (Şehir Plancıları Odası) başvurusu üzerine mahkeme projeyi önce durdurdu, ardında 31 Aralık 2022 tarihinde iptal kararı verdi. Mahkemenin kararından sonra proje durduruldu. 6 Şubat tarihinde meydana gelen iki büyük depremin ardında eski Bağlar’da 5 bina yıkıldı, yüzlerce insan enkaz altında kalarak can verdi. Binlerce insan da ağır ve orta hasarlı evler nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kaldı. Yıkılma tehlikesi geçiren ve acil yıkılması gereken yapılar listesinde yer alan binalarda insanlara ait eşyalar var. Binlerce insan şehir dışına giderken, imkanı olmayanlar da Bağlar Belediyesi’nin barınma merkezlerinde ve şehir merkezinde kurulan çadırlarda yaşama tutunmaya çalışıyor.
VATANDAŞLAR TEPKİLİ :”PROJEYİ ENGELLEYENLERE HAKKIMIZI HELAL ETMİYORUZ”
Eski Bağlar’ın yaşanılacak bir durumda olmadığını, depremden sonra tablonun daha da ağırlaştığını belirten vatandaşlar, bölge için tek kurtuluş çaresi olarak değerlendirilen Kentsel Dönüşüm’ün engellenmesine ve iptal edilmesine tepkili. Kentsel Dönüşüm’ün bir an önce uygulanarak bölgenin riskli yapılardan temizlenmesi ve deprem mağdurlarına sahip çıkılması gerektiğini belirten vatandaşlar,”Burası için tek kurtuluş çaresi Kentsel Dönüşüm’dür. Bunu engelleyenlere hakkımızı helal etmiyoruz. Canlarımız, evlerimiz, eşyalarımız gitti. Hepimiz mağdur olduk. Bize bunu yaşatmaya ne hakkınız vardı?” diyerek tepkilerini dile getirdiler.
Kaynak: Diyarbakır Söz
