Dünyada 2022 böyle geçti

Ocak-şubat-mart

- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurdu

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 Şubat'ta "Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon" başlattıklarını duyurdu. Böylece Rusya-Ukrayna savaşı başladı. Ukrayna'da sıkıyönetim ve genel seferberlik ilan edildi. Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesine tepki gösteren çok sayıda ülke, Rusya'ya yaptırım kararlarını sıraladı, kendi vatandaşlarını ülkeden tahliye etti ve Rus diplomatları topraklarından sınır dışı etti.

- Azerbaycan Milli Meclisi, Türkiye ile Azerbaycan ilişkilerini resmen müttefiklik düzeyine çıkaran Şuşa Beyannamesi'ni kabul etti

- Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan istifa etti.

Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, yazılı açıklamasında, ülkesinde çeşitli siyasi sorunlar olduğunu ve bunlarla mücadele edebilmek için gerekli araçlara sahip olmadığını belirtti.

- Burkina Faso'da bir grup asker, yönetime el koyduğunu açıkladı.

Son yıllarda sık sık darbe girişimleri ve askeri müdahalelerle gündeme gelen Batı Afrika ülkesi Burkina Faso, dün son bir yılda ikinci kez yaşanan askeri darbeyle yüz yüze geldi.

- ABD'de ilk kez bir robot, insan yardımı olmadan ameliyat gerçekleştirdi.

Star isimli robot, 4 domuzda ince bağırsak operasyonunu başarıyla gerçekleştirdi. ABD'de ilk kez bir robot, domuzun yumuşak dokusu üzerinde bir insanın eli olmadan laparoskopik cerrahi ameliyatı gerçekleştirdi.

- Brezilya'nın Rio de Janeiro eyaletinde şiddetli yağışların yol açtığı seller sonucu 232 kişi hayatını kaybetti.

Brezilya'nın Petrópolis kentinde meydana gelen heyelan ve sel felaketinde 233 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı.

- Çin'de nüfus artış hızı, 1960'lardan bu yana en düşük seviyeye geriledi

Çin'de nüfus artış hızı, 1960'ların başında 30 milyon kişinin yaşamını yitirdiği kıtlıktan bu yana en düşük seviyeye geriledi.

Nisan-mayıs-haziran

- İsrail polisinin işgal altındaki Doğu Kudüs'te bulunan Mescid-i Aksa'ya düzenlediği baskında 180’den fazla kişi yaralandı

Filistinlilere karşı baskıyı artıran İsrail polisinin işgal altındaki Doğu Kudüs'te bulunan Mescid-i Aksa'ya düzenlediği baskında 180’den fazla kişi yaralandı. Filistin, Ürdün, Mısır ve Cezayir'in de aralarında olduğu ülkelerin kınadığı baskın, birçok ülkede Müslümanlar tarafından protesto edildi. BM’den yapılan açıklamada İsrail ordusunun, Batı Şeria'da nisanda 19 Filistinli sivili öldürdüğü ifade edildi.

- Fransa'da Macron oyların yüzde 58,54'ünü alarak yeniden cumhurbaşkanı oldu.

Fransa'da cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunda Emmanuel Macron yeniden seçildi. Aşırı sağcı Le Pen'in oy artışı dikkat çekti. Ülkede antifafşist protestolar gerçekleşti.

- Afganistan'ın Paktika vilayetinde meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki depremde 1150 kişi yaşamını yitirdi

Afganistan'ın doğusundaki Paktika vilayetinde meydana gelen depremde 1150 kişi hayatını kaybetti, en az 1600 kişinin yaralandı. Depremde 3 bine yakın evin yıkıldığı veya ağır hasar gördüğü belirtildi.

- Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin liderlerinin huzurunda üçlü memorandum imzalandı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdelena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İspanya'nın başkenti Madrid'deki NATO Zirvesi kapsamında dörtlü görüşmede bir araya geldi. Görüşmenin ardından, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin liderlerinin huzurunda üçlü memorandum imzalandı.

- Sri Lanka'da Savunma Bakanlığı, orduya, protestolar sırasında kamu malına veya başkalarına zarar veren herkese ateş açması talimatı verdi.

Sri Lanka Savunma Bakanlığı; Kara, Hava ve Deniz Kuvvetlerine protestolar sırasında kamu malına veya başkalarına zarar veren herkese ateş açmaları talimatı verildi.

Temmuz-ağustos-eylül

- İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth 96 yaşında vefat etti

İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth, İskoçya'daki Balmoral Kalesi'nde 96 yaşında vefat etti. Kraliçe'nin ölümü nedeniyle sevenleri yasa boğulurken, bazı ülkelerde de yas ilan edildi. Kraliçe Elizabeth'in tabutunu, cenaze merasimine kadar tutulduğu Westminster Hall'de yaklaşık 250 bin kişi ziyaret etti.

- Eski Japonya Başbakanı Abe Şinzo, Nara kentinde katıldığı etkinlikte uğradığı suikast sonucu yaşamını yitirdi.

Japonya'da Üst Meclis için seçim rüzgarları eserken, ülkede en uzun süre başbakanlık yapan Şinzo Abe, 8 Temmuz'da Nara kentinde Liberal Demokrat Parti adayının seçim kampanyasına destek için açık hava etkinliğinde yaptığı konuşma sırasında uğradığı suikastta göğsünden vuruldu. Ağır yaralı olarak kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.

- İran'da 13 Eylül'de İrşad devriyelerince "başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle" gözaltına alındıktan sonra hastaneye kaldırılan Mahsa Emini'nin yaşamını yitirmesi protestolara yol açtı

İran'ın başkenti Tahran'da "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından "başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle" gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi, yalnızca ülkede değil dünyanın birçok kentinde de protestolara yol açtı. İran'da ateşi dinmeyen ve aylarca süren gösterilerde, yüzlerce kişi hayatını kaybetti, yaralandı veya gözaltına alındı.

- Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM arasında 22 Temmuz'da yapılan tahıl sevkiyatı anlaşması kapsamında ilk geminin Ukrayna'nın Odessa Limanı'ndan çıkması memnuniyetle karşılandı

Dünyanın ilk evcilleştirilen tahıllarından olan buğdayın üretim ve arzında başta iklim değişikliğinden kaynaklı sorunlar yaşanırken, bunlara Avrupa'nın "ekmek sepeti" olarak adlandırılan Ukrayna'da çıkan savaş da eklendi. Savaşın buğday krizini derinleştirdiği dönemde Türkiye, Ukrayna, Rusya ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında 22 Temmuz'da yapılan tahıl sevkiyatı anlaşması sayesinde ilk geminin 1 Ağustos'ta Odessa Limanı'ndan ayrılması birçok ülke ve uluslararası örgüt tarafından memnuniyetle karşılandı.

- ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve beraberindeki Kongre heyetinin Tayvan ziyaretine tepki gösteren Çin, ziyaretin ardından Ada çevresinde askeri tatbikatlar düzenledi

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve beraberindeki Kongre heyetinin Tayvan ziyareti, Çin'in tepkisini çekti. Çin, ziyaretin ardından Ada çevresinde gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı askeri tatbikatlar düzenledi.

Ekim-kasım-aralık

- Terör örgütü DEAŞ'ın lideri Ebu el-Hassan el-Haşimi el-Kureyşi öldürüldü

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Ebu İbrahim El-Haşimi El-Kureyşi'nin ölümünden sonra DEAŞ'ın başına geçen Ebu el-Hassan el-Haşimi el-Kureyşi'nin de öldürüldüğünü açıkladı.

- Güney Kore'nin başkenti Seul'de düzenlenen Cadılar Bayramı etkinliklerinde meydana gelen izdihamda 156 kişi öldü

Güney Kore'nin başkenti Seul'de düzenlenen Cadılar Bayramı etkinliklerinde meydana gelen izdihamda 156 kişi öldü. İzdiham, Seul'ün eğlence merkezlerinden Itaewon bölgesinde yaşandı. Dar bir sokakta üst üste yığılan ve yol kenarında sağlık görevlileri tarafından kalp masajı yapılarak hayata döndürülmeye çalışılan insanların görüntüleri, dünya gündemine oturdu. Hayatını kaybedenlerin bir kısmına ani kalp durması teşhisi konuldu.

- Dünya nüfusu 15 Kasım itibarıyla 8 milyar kişiye ulaştı

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), dünya nüfusunun 15 Kasım itibarıyla 8 milyar kişiye ulaştığını bildirdi. UNFPA'nın yayımladığı rapora göre, dünyanın 2030'da 8,5 milyar, 2050'de 9,7 milyar, 2100'de 10,4 milyar nüfusa ulaşacağı tahmin ediliyor.

- İngiltere'de laboratuvar ortamında üretilen kan, klinik çalışma kapsamında ilk kez bir insana nakledildi.

İngiltere'nin Bristol, Cambridge ve Londra şehirlerinden bilim insanlarının laboratuvar ortamında ürettiği kan, klinik çalışma kapsamında ilk kez bir insana nakledildi. Nakil, ciğerlerden vücuda oksijen taşıyan kırmızı kan hücreleri üzerinde yapılan çalışma sayesinde gerçekleşti.

Kaynak: Diyarbakır Söz