Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi, hayvancılık açısında çağ olarak nitelendirilen bir proje geliştirdi. Canlı hasta hayvan ithalatının önüne geçmek ve daha çok verim elde etmek için, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) desteği ile Güneydoğu Hayvancılık Kooperatifleri Bölge Birliği Kapsamındaki İşletmelerde Embriyo Transfer Yolu ile Hayvan Islahı Projesi hazırlandı. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğu ve Reprodüksiyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muzaffer Taş "Yıllardır yurt dışından ithal edilen hayvanlar bölge coğrafyasına alışık olmadığı için zaman içerisinde birçoğu telef
olan hayvanlar daha sağlıklı ve yılda 12 ton süt vere bilecektir. Bölgede ilk etapta 3 bin 500 ailenin yaşam standardı yükselecek " dedi
Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğu ve Reprodüksiyon Anabilim Dalı Başkanlığı tarafından ABD ve Kanada’dan ithal edilen 375 dondurulmuş 7 günlük embriyolar Diyarbakır’da yetiştirilen ineklerin ana rahimlerine nakledilecek. Taşıyıcı anne ineklerin desteği ile 9 ay sonra doğacak olan yavru buzağılar büyüdüklerinde günlük 35 ile 50 litresüt verecek.
1 Milyon 100 bin TL’lik proje kapsamında Veteriner Fakültesi bünyesinde kurulan Doğu ve Reprodüksiyon ünitesinde eksi 196 santigrat derecede donmuş halde bekletilen embriyolar havaların ısınacağı Nisan ve Mayıs ayından itibaren, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı kayıtlarında yer alan Diyarbakır’da ki 38 modern çiftlikteki büyükbaş hayvanlara ücretsiz uygulanacak.
DİYARBAKIR’DA EMBRİYO MERKEZİ OLACAK
Rusya, Kanada ve Fransa’da embriyolar üzerinde uzun bir çalışma yapan Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğu ve Reprodüksiyon Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Muzaffer Taş; yurt dışında her biri 800 - 2 bin TL arasında değişen embriyoları Diyarbakır’da son teknoloji ile donatılan laboratuarlarda 110 ile 180 TL maliyet ile üreteceklerini söyledi.
Bölge coğrafyasına uygun olabilecek ve süt açısından kaliteli embriyoları yurt dışından ithal ettiklerini belirten, Doç. Dr. Muzaffer Taş " İthal ettiğimiz 375 embriyoyu 38 çiftlikte yetiştirilen taşıyıcı annelere transfer edeceğiz. 9 Aylık bir gebelik sürecinin ardından doğacak olan verimli ırk buzağılar 15 aylık iken cinsel olgunluğa ulaşacaklardır. Cinsel olgunluk dönemine gelen bu hayvanlara proje kapsamında, Türkiye ve Ortadoğu’nun en büyük embriyo laboratuarlarında ovumpickup yöntemiyle embriyo transferi sonucu doğan dişilerden yumurta, erkeklerden ise sperma alınarak aynı kalitede ve özellikteki embriyoyu kendimiz üreteceğiz. Öngörülerimiz ışığında kısa süre sonra üreteceğimiz embriyoları bölgemizde yeterli düzeyde sağlıklı damızlık potansiyeli oluşması durumunda Türkiye’nin diğer bölgelerine hatta yurt dışına embriyo ihraç edecek duruma gelebilmeyi hedefliyoruz "dedi.
Yurt dışında bu güne kadar 650 embriyo operasyonunu başarı ile yapan Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğu ve Reprodüksiyon Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Muzaffer Taş; yurt dışında ithal ettiği 375 donmuş embriyoyu Nisan ve Mayıs aylarında Diyarbakır’da ki taşıyıcı anne ineklere nakledecek.
Türkiye’de ilk embriyo yönteminin 1985 yılında uygulandığını, ancak zaman içerisinde ülkedeki yanlış hayvan politikaları nedeniyle geliştirilmediğinden yakınan Taş: " Rektörlüğümüzün de desteği ile Ortadoğu’nun en büyük embriyo merkezini kurduk. Doğal şartlarda bir hayvan ömrü boyunca 3 yavru doğururken, biz bu merkezde bu yöntemle bir hayvandan yılda 150 embriyo elde etmeyi hedefliyoruz "dedi.
Projenin hayata geçmesi ile birlikte, maliyeti yüksek canlı ithal yayvancılığın önüne geçilmiş olacağını kaydeden, Doç. Dr. Muzaffer Taş "Yıllardır yurt dışından ithal edilen hayvanlar bölge coğrafyasına alışık olmadığı için zaman içerisinde birçoğu telef olduğu gibi yüksek kalitede süt veremiyor. Ancak embriyolar sayesinde doğacak olan hayvanlar daha sağlıklı ve yılda 12 ton süt vere bilecektir. Bölgede ilk etapta 3 bin 500 ailenin yaşam standartı yükselecek hayvancılığın gelişmesi ile birlikte endüstriyel sanayi hızla gelişecektir "diye konuştu.
HAYVANCILIK ÇAĞ DÖNEMİNİ YAŞAYACAK
Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Abdurrahman Şenyiğit ise embriyo yöntemi ile bölgede hayvancılığın çağ atlayacağını söyledi. Günde 3-5 litresüt veren inekler yerine 35-50 litresüt veren ineklerin yetiştirileceğini belirten, Şenğit:"Yurt dışında ithal ettiğimiz embriyoları 38 çitlikte yetiştirilen taşıyıcı ineklere nakledeceğiz. Projemizin başarıyla sürdürülmesi için alınması gereken önlemlerin başında özellikle transfer uygulamalarının yapılacağı işletmelerde ki hayvanların sağlık kontrolleri geliyor. Bunun için hastalık etkenlerine karşı gerekli önlemleri aldık bölge de ki üreteciler bilgilendirildi.
ÜRETİCİLER EMBRİYOLARI DÖRT GÖZLE BEKLİYOR
Doğu ve Güneydoğu Bölgesi’nde terör olayları nedeniyle bitme noktasına gelen mera hayvancılığın yerini modern çiftlikler aldı. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nın teşvikleri ile modern hayvancılık hız kazandı. Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt illerinde 2004 yılından buyan 194 işletme kuruldu. Diyarbakır Bölgesi Hayvancılık Kooperatifleri Başkanı Çetin İnaç; Embriyo transferi ile birlikte işletmelerin zarardan kara geçeceğini söyledi. Embriyo transferi ile birlikte bölgenin hayvancılık için cazibe merkezi olacağını ifade eden, İnaç" Üreticilerimiz bir inekte günde aldıkları 7 litreyerine en az 30 litresüt sağacak buda hayvancılığın gelişmesine önemli bir katkı sunacaktır. İşletmelerin çoğu şuan zarar ediyor ancak ben inanıyorum ki embriyo transferi sonucu doğacak buzağıların süt vermesi ile birlikte zarardan kara geçeceğiz. Biz çok umutluyuz. Hayvancılık ile birlikte tarım ve endüstriyel sektörünün de gelişmesi ile birlikte halkın refah düzeyi artacak "şeklinde konuştu
Kaynak: Diyarbakır Söz