Cezaevlerinde ihlaller çok!

TBMM Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu’nun Düzce T Tipi Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu inceleme raporunda cezaevinde yaşanan hak ihlalleri anlatıldı. Rapora göre tutuklu ve hükümlülerin hastaneye ve revire sağlıkçı sayısının az olması nedeniyle gidemiyor, hatta dışarıya sevkler kimi zaman birkaç ayı buluyor. Hastaneye sevk edilen tutuklu ve hükümlülerden kelepçeli doktor muayenesini kabul etmeyeler, muayeneleri yaptırılmadan geri getiriliyor. Bazı hastalıklar için yeterli kontrol yapılmıyor ve ilaçlar geç yazılıyor.

Komisyon üyelerine sıkıntılarını anlatan tutuklu ve hükümlüler şunları dile getirdi:

-Kantindeki ürünler dışarıya göre aşırı pahalı ve ürün çeşitliliği yeterli değil. Bazı ürünler kantin listesinde olmasına rağmen satın alınamıyor. Yemeklerin iyi değil, hijyen koşulları sağlanmıyor. Porsiyonlar ve yemek çeşitliliği az. Sular zaman zaman paslı ve yağlı akıyor, sıcak sular vücutta alerji ve kaşıntıya neden oluyor.

‘ÜCRET KARŞILIĞI SANDALYE’

-Önceden kurum tarafından verilen sandalye gibi kimi malzemeler daha sonra ücretli hale getirildi. Önceden olduğu gibi bu malzemelerin ücret karşılığı tedarik edilmesi yerine idare tarafından her hükümlü ve tutukluya verilmesi gerek.

-Görüş için belirlenen sürenin çoğu görüş alanına gidiş ve gelişte geçiyor ve görüş süresi fiilen kullandırılmıyor. Aile görüşleri keyfi olarak kısıtlanıyor, gelen ziyaretçilere kötü davranılıyor ve ödül uygulaması yapılıyor.

‘NAKİL ÜCRETİNDE YÜKSEK MEBLAĞLAR’

- Nakil talepli dilekçelere cevap alınamıyor, talepleri olumlu karşılanan mahkûmlardan ise nakil masrafı olarak çok yüksek meblağlar talep ediliyor.

-Kütüphaneden alınabilen kitap sayısı 15 olmasına rağmen talep edilen bazı kitaplar alınamıyor. Yasaklı olmayan bazı gazete ve yayınlar ise verilmiyor. Sosyal ve sportif aktiviteler sınırlı, olanlardan da yararlanma hakları kısıtlı.

‘FİZİKSEL VE PSİKOLOJİK ŞİDDET’

- Özellikle bazı infaz ve koruma memurları, fiziksel ve psikolojik şiddet uyguluyor. Sadece kurum idaresi tarafından belirlenen televizyon kanalları izlenebiliyor. Talep olmasına rağmen birçok kanalın hatta herhangi bir sakınca oluşturmayacak kanalların bile izlenmesine izin verilmiyor.

‘AĞIR İŞ YÜKÜMÜZ VAR’

Komisyon üyeleri raporlarında infaz koruma memurlarıyla yaptıkları görüşmenin sonucunu da yazdı. İnfaz koruma memurları cezaevinin kapasitesi üzerinde tutuklu ve hükümlü barındırdığını ve sorunları beraberinde getirdiğini belirterek, “Yoğun ve ağır iş yükü altında çalışan infaz ve koruma memurlarının özlük hakları başta olmak üzere çalışma koşullarında iyileştirme yapılması faydalı olacak. Sözleşmeli ve kadrolu olanların özlük hakları başta olmak üzere birçok konuda farklı hükümlere tabi tutuluyoruz, eşit işe eşit ücret ilkesi ve fırsat eşitliği ilkelerine aykırılık teşkil ediyor. 3600 ek gösterge hakkındaki yasal düzenlemenin en kısa sürede hayata geçirilmesi, sendikal faaliyetlerde bulunma imkânının tanınması adım atılmalı” dedi.

'PERSONEL YOK'

Komisyon üyesi vekiller cezaevine ilişkin bazı önerilerini şöyle sıraladı:

-          Özellikle fiziki imkân ve koşulların düzeltilmesinde önemli bir ihtiyacı karşılayacağı düşünülmektedir. Sağlık konusunda yaşanan sorunun en önemli nedenlerinden birinin, personel eksikliği olması nedeniyle bu alanda ihtiyaç duyulan yeteri kadar personelin istihdam edilerek sorunun çözülmesi gerekmektedir.

-          Sağlık personeli konusunda yaşanan sıkıntıların çözülmesi adına Sağlık Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı Arasında Ceza İnfaz Kurumlarındaki Sağlık Hizmetlerinin Düzenlenmesi Hakkında Protokolde gereken düzenlemeler yapılarak belli sayının üzerinde hükümlü ve tutuklu barındırılan ceza infaz kurumlarında, kurum kapasitesine bağlı olarak bulundurulacak doktor ve diğer sağlık personeli sayılarının açıklığa kavuşturulması seçeneğinin göz önünde bulundurulması uygun olacaktır. Protokole göre 1000 ve üzerinde hükümlü ve tutuklu bulunan her kurumda aile hekimliği pozisyonu ihdas edilerek sağlık hizmeti sunulmakta ve kampüs içerisinde bulunup 1000 ve üzerinde hükümlü ve tutuklu barındıran kurumlar da bu kapsamda değerlendirilmektedir.

KEYFİ KELEPÇEYE DİKKAT

-           Muayenelerin kelepçeli olarak yapıldığı ve bu uygulamanın kabul edilmemesi halinde muayenenin yaptırılmayarak hükümlü ve tutukluların kuruma geri getirildiği şikâyetleri karşısında mezkûr protokol hükmünün titizlikle uygulanmasına özen gösterilmesine dikkat çekilmiştir.  Bu şekilde keyfi kelepçeli muayene uygulamalarının önüne geçilebilecek ve personelin daha dikkatli davranması temin edilmiş olabilecektir.

-          Yemeklerin yeterli ve besleyici olmadığı ve aynı zamanda yemek kalitesinin düşük olduğuna dair şikâyetlerin giderilmesi için bütçe imkânları elverdiği ölçüde günlük iaşe bedelinin uygun görülecek miktarda artırılması yönünde çalışmalar yapılması uygun olacaktır.

-          İsim zikredilememekle birlikte kimi infaz ve koruma memurlarının, hükümlü ve tutuklulara insan onuruyla bağdaşmayacak ve kişilik haklarını ihlal edecek şekilde hitap ettiği iddiaları varit olduğundan, bu iddiaların araştırılması ve bu şekilde tavır sergileyen personel var ise haklarında gerekli takibatın yapılması gerekmektedir.

-          Ceza infaz kurumlarında kapasite üstünde hükümlü ve tutuklu barındırılmasının beraberinde kimi sorunları getirdiği açık bir biçimde görülmektedir. Bu sorunun bir sonucu da kurumlarda görev yapan personel sayısının ihtiyacı karşılamamasıdır. Personelin yoğun ve ağır iş yükü altında çalıştığı bilinen bir gerçek olmakla birlikte bizzat yerinde yapılan incelemelerde de görülmektedir. Bu sorunun çözülmesi için personel sayısının yeterli seviyeye çıkarılması için gereken adımların atılmasının elzem olduğu görülmektedir.

HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu da cezaevinde yaşanan soruları TBMM'de düzenlediği basın toplantısında gündeme getirmişti.

Kaynak: Diyarbakır Söz