Adını olayın yaşandığı Zilan Deresi’nden alan Zilan Katliamı’nın üzerinden 92 yıl geçmesine rağmen katliamın acısı hafızalarda hala tazeliğini koruyor. Katliamda kadın, çocuk binlerce Kürt kökenli vatandaşlar vahşice katledildi. Katliamda ölü sayısına ilişkin farklı rakamlar ifade edilse de öldürülenlerin on binleri bulduğu, onlarca köyün yakıldığı, binlerce kişinin ise sürgüne tabi tutulduğu bildiriliyor.
HAK-PAR: ZİLAN DERESİ KATLİAMI KÜRT TARİHİNİN EN KANLI OLAYIDIR
Hak Ve Özgürlükler Partisi (HAK-PAR) bir mesaj yayınladı. HAK-PAR mesajında katliamı gerçekleştirenleri kınanırken, yaşamını yitirenler anıldı. HAK-PAR mesajında, Zilan Deresi Katliamı’nın Kürt tarihinin “en kanlı” ve “dramatik olaylarından” biri olarak tanımlandı.
Mesajın devamında “Türkiye Cumhuriyeti devletinin kuruluşundan önce Kürtlerin meşru haklarını tanıyacağı sözünü veren Kemalistler, Lozan’ın ardından Kürtlere yönelik tam bir inkâr, imha ve asimilasyon politikasını sürdürmüş, soykırıma varan uygulamalarla Kürtleri boyun eğmeğe zorlamıştır” denildi.
Boyun eğdirilmeye karşı çıkan Kürtleri yok etmekten çekinilmediği belirtilen açıklamada, “Ancak Kürt halkı hiçbir zaman meşru haklarından vazgeçmemiş direnmeyi başkaldırmayı sürdürmüştür” ifadelerine yer verildi.
“Ağrı isyanı da bu başkaldırı zincirinin bir halkasıdır” denilen HAK-PAR’ın mesajında “Zilan katliamı, Ağrı Dağını merkez alan başkaldırıyı kanla bastırmak isteyen Kemalistlerin tüm Kürtleri yok etme politikasının bir uygulamasıdır” denildi.
Mesajda şu ifadelere yer verildi: “Ferik Salih Omurtak komutasındaki 9. Kolordu, dünya kamuoyunun gözleri önünde Van’ın Erciş ilçesine bağlı Zilan vadisine sığınan Kürtlere yönelik tam bir toplu katliam gerçekleştirdi. İsyan bölgesi olarak kabul edilen tüm köyler yakıldı. Köylülerin mallarına el konuldu. Cumhuriyet gazetesi Zilan deresinde 15 bin kişinin öldürüldüğünü, ‘Zilan Deresi ağzına kadar ceset dolmuştur’ sözlerini manşetlerine taşıdı. Kimi kaynaklar gerçekleşen katliamdaki ölü sayısının çok daha fazla olduğunu söylemektedirler.”
“Kürtlerde derin izler bırakan bu katliam aynı zamanda ulusal bilincin gelişmesinde de etkili olduğu” kaydedilen mesajda, katliamın üzerinden 92 yıl geçse de Kürt halkının bilincinde hala tazeliğini koruduğu ifade edildi.
PAK: ZİLAN’I UNUTMADIK, UNUTMAYACAĞIZ
Kürdistan Özgürlükler Partisi (PAK) Zilan Katliamı’nın yıl dönümünde bir anma mesajı yayınladı. Mesajda, Ağrı Dağı başkaldırısından sonra Zilan Vadisi'ne sığınan Kürtlere, dönemin Kolordu Komutanı Salih Paşa tarafından yürütülen askeri harekatla tam bir soykırım uygulandığını iddia etti. Mesajda şu ifadelere yer verildi:
“13 Temmuz 1930 günü, Zilan bölgesi bombalanır, dağlar ve dereler ateş altına alınır. Bölgenin giriş ve çıkışları tutulur ve bölge on binlerce asker tarafından kuşatılır, katliam başlar. Yeni doğmuş bebekten, 90'lık ihtiyara kadar her yaş ve cinsiyetten insan; mitralyöze tutularak, süngülenerek, buğday başağı biçilircesine yok edilir. Toplam 44 köy ateşe verilir ve yaklaşık 15 bin kişi vadide, birbirlerine bağlanarak toplu bir şekilde vahşice katledilir.”
Kaynak: Diyarbakır Söz
