Sosyal rezillik

Video paylaşım platformu YouTube’da çocuklara yönelik kan donduran başlıklar ve içerikler taşıyan videoların dolaşımda olduğu ve milyonlarca çocuk tarafından izlendiği ortaya çıktı. Sosyal medyada gündem olan olay sonrası Aile Bakanlığı 4 hesapla ilgili savcılığa başvurdu.

Çocukların yoğun olarak kullandığı YouTube’da çocuk istismarı sınırlarına giren konuları içeren animasyon filmlerin yayınlandığı ortaya çıktı. Her biri 300 bin ila 4 milyon izlenme oranlarına sahip videolar “Annem kapıyı çalmadan girdi, üvey babamla beni gördü” gibi başlıklar taşıyor.

ÇOCUK İSTİSMARI

Dijital Güvenlik Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) uzmanları, sosyal medyada çocuklara yönelik istismara karşı ebeveynleri uyardı.

SODİGEM'den yapılan yazılı açıklamada, hayatlarının oldukça önemli gelişimsel dönemlerinde bulunan çocuk ve ergenler üzerinde internet ortamında sunulan görsel ve video içeriklerin istismar malzemesi olarak kullanılabildiği belirtildi.

Bazı sosyal medya platformlarından paylaşılan içeriklerin dünyanın her yerindeki çocukların sınırsız ve büyük ölçüde denetimsiz kullanımına açık olduğu vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Youtube'da paylaşılan söz konusu içerikler göz önünde bulundurulduğunda, bu videolara erişim sağlayan çocuklar toplumsal düzen, ahlak ve değerler çerçevesine aykırı birçok söylem ve görüntüye maruz bırakılmaktadır. Videolarda yer alan görsel ve sözel ifadeler analiz edildiğinde, bu aykırı davranış biçimlerinde özellikle güzelleme yöntemine başvurularak çocuklarda olumlu duygular oluşturulmaya çalışılmaktadır. Aynı zamanda bu içeriklerin çocuklar tarafından 'normal' ve 'iyi-güzel olan' şeklinde algılanmasına çalışılmaktadır. Çocuk ve genç yaştaki bireylerin sosyal öğrenmeleri üzerinde önemli bir yer edinmiş olan sosyal medya platformları, burada yer verilen içeriklerle, olumsuz davranış biçimlerini normal bir hale getirerek çocukların algı eşiklerini değiştirip onları duyarsızlaştırmaktadır."

KRİMİNAL SAAT DİLİMLERİ

Açıklamada, anne ve babaların, kriminal saat dilimlerinde (02.00-05.00) çocukların çevrim içi bulunmadıklarından emin olması gerektiği bildirildi. Çocuklar için en tehlikeli görülen bu zaman diliminde ebeveynlerin denetim ve tespitlerin daha az olduğu vurgulanan açıklamada, "Çocukların abone oldukları kanallar mutlaka kontrol edilmeli, gerekiyorsa abone olunmalı, her yüklenen içerik çocuklardan önce aileler tarafından izlenmelidir. Bu sayede onlar izlemeden müdahale edilebilir." uyarısında bulunuldu.

Açıklamada, çocukların Youtube ve diğer platformlarda ne tür içerikleri izlediklerini gösteren geçmiş kayıtların incelenmesi de tavsiye edildi. Çocukların geçmiş kayıtlarında ve abone oldukları kanallarda uygunsuz içeriklere rastlanması halinde bir uzman eşliğinde duruma müdahale edilmesi önerilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Cihazlarda oturum açılan hesaplar doğru doğum tarihlerini göstermiyorsa ve 18 yaşın üstünde bir doğum tarihi girildiyse, VPN programları kullanılıyorsa, geçmiş kayıtlar sürekli temizleniyorsa ya da otomatik temizleyen araçlar kullanılıyorsa daha dikkatli olunmalı ve çocuklar bu konularda uzman eşliğinde bilgilendirilmelidir. Çocukların uygunsuz içeriklere maruz kaldıklarını anlamanın teknik yollarından biri ebeveyn denetim programlarıdır. Bu programlar sayesinde çocuklar tehlikelerden büyük ölçüde korunabilir."

Açıklamada, Google tarafından ücretsiz sunulan "Ebeveynler İçin Google Family Link"in en etkili ve kullanışlı araçlardan biri olduğu bilgisi de paylaşıldı.

BÜYÜK TEPKİ TOPLADI

Sosyal medyada ‘çocuk istismarı YouTube’da hashtag’i ile gündem olan ve büyük tepkiye yol açan konu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nı harekete geçirdi. Bakanlık ‘Gerçek Hikâyeler’, ‘Hikâyem Bitmedi’, ‘İşte Benim Hikâyem’ ve ‘Hayatın Penceresi’ adını taşıyan dört hesapla ilgili YouTube yönetimi ve ilgili makamlarla iletişime geçerek savcılığa başvuruda bulundu.

Aile Bakanlığı yaptığı basın açıklamasında, “Gündem olan YouTube kanalında yer alan içeriklerde aile ve toplum yapımızı bozan genel ahlak kurallarına aykırı ve çocuk cinsel istismarı içeren ifadelerin yer aldığı tespit edilmiştir. (...) Bakanlık olarak erişimin engellenmesi için YouTube ve ilgili kurumlar ile iletişime geçilmiş ve savcılığa başvuruda bulunulmuştur” ifadeleri kullanıldı. Ayrıca açıklamada ailelerin çocuklarının izlediği her içeriği her alanda takip etmesinin önemi vurgulandı.

BTK ENGEL KOYDU

Açıklamanın ardından Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) devreye girerek zararlı içeriklerin izlenmesini engelledi.

Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından (EGM) ise sosyal medyada ‘genel ahlak kurallarına’ aykırı yayın yapan kanalların birçoğunun kapatıldığı, suç teşkil ettiği değerlendirilen içeriklerin de kaldırıldığı açıklandı.

İSTİSMARA TEŞVİK

Avukat Umur Yıldırım konuyla ilgili şunları söyledi: Videolar, TCK103 ve 215’inci maddelere göre ‘çocuğun cinsel istismarı’, ‘suçu ve suçluyu övme suçu’na vücut vermektedir. Şöyle ki, herhangi bir fiziksel temas aranmaksızın, çocuklara yapılan her türlü cinsel davranış, çocukların cinsel istismarı suçunu oluşturacaktır. Zira, işlenmiş bir suçun alenen övülmesi, örneğin; gazetede yazı yazarak, sosyal medyadan paylaşarak, ya da YouTube gibi bir video izleme kanalından paylaşılarak ilan edilmesi şeklinde icra edilebileceği kabul edilmektedir. Bu sebeple ilgili videolar iki suçun unsurlarını da barındırmaktadır.

Kaynak: Diyarbakır Söz