Bütçe görüşmesinde "esnaf tükendi" dövizi

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Ticaret Bakanlığı ile bağlı kuruluşların 2021 yılı bütçe görüşmeleri tartışmalı başladı.

BAKAN KORUMALARI ÇEKİMİ ENGELLEMEYE ÇALIŞTI

CHP sıralarında; “Esnaf tükendi”, “Esnafı virüs değil, tükenmişlik öldürecek” ve “veresiye satan-peşin satan” tablosundan esinlenerek “küçük esnaf-yandaş müteahhit” dövizleri yer aldı. Bakan Ruhsar Pekcan’ın salona girişinde CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, “Dükkanları kapandı, esnaf destek bekliyor. Esnafa sahip çıkacağız, söke söke alacağız. Esnaf bir kere dara düştü sahip çıkmıyorsunuz” diye seslendi. Bakan Pekcan ise gülümseyerek baş selamı vermekle yetindi.

BAKANI BENDEN KİM KORUYOR?

AK Parti sıralarından “Başsağlığı bile dilemediniz” diyerek dövizlere itiraz edilmesi üzerine bakan korumaları önlerine geçerek kameraların çekim yapmasını engellemeye çalıştı. Bunun üzerine CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, “Burası TBMM, burası Plan ve Bütçe Komisyonu. Evet, devlet görevlileri, bakanlar korunacaktır, korumaları olacaktır ama düşüncemizi ifade etmemizi engellemeye kalkamazlar. Bir bakanı benden kim koruyor? Polis kim oluyor, burada ben düşüncemi ifade edeceğim, polis orada adama çektirmeyecek, susturacak? Böyle bir şey olmaz. Polisin burada ne işi var, yapmayın” sözleriyle tepki gösterdi.

Kısa süren bu gerginliğin ardından toplantı başladı. Toplam 6 milyar 585 milyon 834 bin TL’lik Ticaret Bakanlığı bütçesinin sunumunu Bakan Ruhsar Pekcan şöyle konuştu:

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞINDAN SONDA EN BÜYÜK DARALMA: COVİD-19 pandemisi neticesinde, İkinci Dünya Savaşından sonra gözlenen en büyük küresel ekonomik daralma ile karşı karşıya kalınmıştır. Dünya Ticaret Örgütü küresel ticaretteki küçülme beklentisini yüzde 9,2 olarak açıklamıştır. Küresel emtia fiyatları endeksinde 2020 ocak-ekim döneminde geçen seneye göre yüzde 12,4 azalış söz konusudur. Altın hariç bakıldığında bu gerileme yüzde 16,5’tur.  İhracatımızda; mart, nisan, mayıs aylarında yaşanan ani ve derin gerilemeden sonra, haziran ayından itibaren toparlanma sürecine girilmiştir. Nitekim yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 33,9 ihracat artışı gerçekleşmiştir.

36 BİN REHİN SÖZLEŞMESİ TESCİL EDİLDİ: Mayıs ve haziran aylarında ülkemizdeki e-ticaret sektörünün tüm ana aktörlerinin katılımlarıyla dayanışma kampanyası düzenlenmiştir. Kampanyadan yaklaşık 135 bin KOBİ yararlanmış, 3 bin 761 KOBİ e-ticaret ile tanışmış; KOBİ’lerimize vadesinden önce 1.2 milyar TL transfer edilmiştir. Özellikle KOBİ’lerimize yeni bir finansman imkânı olarak uygulamaya alınan Taşınır Rehin Sicil Sistemi’nde 2020 yılında tescil edilen rehin sayısı 300’e ulaşmış olup bugüne dek yaklaşık 36 bin adet rehin sözleşmesi tescil edilmiştir. Bu sayede işletmelerimize bugüne kadar yaklaşık 753 milyar TL, 75 milyar dolar ve 42,5 milyar euro güvence tutarı karşılığında finansman imkânı sağlanmıştır.

İHRACATÇIYA 1.9 MİLYAR DESTEK: Bu yıl içerisinde ihracatçımıza 1.9 milyar TL; hizmetler sektöründen firmalarımıza da 588,3 milyon TL tutarında, toplamda 2.48 milyar TL tutarında destek ödemesi gerçekleştirilmiştir. İhracata ilk hazırlık; pazarlama kabiliyetlerinin geliştirilmesi; dış pazarda tutunma ve markalaşma süreçleri gibi süreçlerin tamamına yönelik cazip destek mekanizmalarımızla ihracatçılarımıza mali desteklerimiz sürmektedir.

KREDİLERİN TOPLAM BAKİYESİ 66 MİLYAR: Esnaf ve sanatkârlarımız yüzde 50 ve yüzde 100 faiz indirimli krediler ile desteklenmeye devam edilmektedir. 2020 yılı içinde, geçen yıllardan devirler hariç 950 bin 922 esnaf ve sanatkârımıza toplam 39 milyar 193 milyon TL tutarında faiz indirimli kredi kullandırılmıştır. Faiz indirimli kredilerin toplam bakiyesi 66 milyar 669 milyon TL’ye ulaşmıştır. Meydana gelen afetler nedeniyle Elazığ, Malatya, Adıyaman, Giresun ve İzmir’de faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlarımıza sıfır faizli kredi, kredi geri ödemelerinin ertelenmesi ve hibe destekleri gibi destekler sağlanmıştır.

ESNAF VE SANATKARA KREDİ: Covid-19 salgını nedeniyle esnaf ve sanatkârlarımızın ticari faaliyetlerini ve nakit akışlarını korumak amacıyla tesis edilen ‘Ekonomik İstikrar Kalkanı’ tedbir paketi çerçevesinde 36 aya kadar vadeli, yıllık yüzde 4,5 faiz oranlı, 6 aya kadar ödemesiz uygulanabilen kredi imkânından 749 bin 256 esnaf ve sanatkârımız yararlanmış, toplamda 18 milyar 562 milyon TL tutarında kredi kullandırılmıştır. Bununla birlikte, 25 bin 000 TL’ye kadar limitli, 3 aya kadar ödemesiz dönemli ve 12 aya kadar vadeli olarak kullanılabilecek şekilde düzenlenen esnaf kredi kartı (Paraf Kart) sayısı ise 557 bin 330’a ulaşmış, bu kapsamda tahsis edilen kredi kartı limiti ise 10 milyar 518 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.

4 BİN 645 GÜVENSİZ ÜRÜN İTHALATANA İZİN VERİLMEDİ: Ürün denetim faaliyetlerimiz çerçevesinde; 2020 yılının ilk on ayında 1 milyon 515 bin parti ithal ürünü doğrudan etkileyecek şekilde denetimler gerçekleştirilmiş; yaklaşık 4 bin 645 parti güvensiz ürünün ithalatına izin verilmemiştir. İç piyasada 2020 yılının ilk on ayında yaklaşık 80 bin parti ürün denetlenmiş, söz konusu denetimlerde yaklaşık 5 bin parti ürün uygunsuz, yaklaşık bin parti ürün güvensiz bulunmuştur. Bakanlığımız sorumluluğundaki tüketici ürünlerine ilişkin olarak 2 bin 743 parti ürün denetlenmiş; güvensiz olduğu tespit edilen 120 parti ürünü piyasaya arz edenlere yönelik yaptırım süreçleri başlatılmıştır. Yurt dışında Türk malı imajını korumak amacıyla, geleneksel tarım ürünlerinin ihracatı ile ilgili ticari kalite denetimleri çerçevesinde, 383 bin ihracat partisi ürün denetlenmiş olup; yaklaşık 2 bin parti ürünün ihracatına izin verilmemiştir.

13.2 MİLYON TL COVİD REKLAM CEZALARI: COVİD-19 salgını sürecinde, Bakanlığımız bünyesindeki Reklam Kurulu aracılığıyla tüketicilerimizin sağlığı ve ekonomik çıkarlarını korumak üzere yürütülen denetimler neticesinde 303 firma/şahıs hakkında toplam 13.2 milyon TL idari para cezası uygulanmıştır. Diğer taraftan, 2020 yılında tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı reklamlara ilişkin olarak 18 bin 293 dosya karara bağlanmış; toplam yaklaşık 27 milyon 49 bin 730 TL idari para cezası uygulanmıştır.      

8,1 TON UYUŞTURUCU MADDE ELE GEÇİRİLDİ: Gümrük muhafaza ekiplerimizce yılbaşından bu yana 3 tanesi rekor niteliğinde yakalama ile sonuçlanan 234 operasyonda toplam 8,1 ton uyuşturucu madde ele geçirilmiştir. 683 bin litre yasadışı alkollü içki ve 9,8 milyon paket kaçak sigara yakalanmıştır. Salgın nedeniyle kaçakçılığa konu olan 10,8 milyon maske ve 2 milyon 45 bin tıbbi koruyucu ekipmanın yanı sıra 1 milyon adet ilaç ele geçirilmiştir.  Yaklaşık 1.809 ton kaçak akaryakıt tespit edilmiştir.

KUŞOĞLU: İHRACATTA OLUMSUZ GELİŞMELER VAR

Grubu adına söz alan Komisyon Üyesi ve CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, “Geçen yılki sunumuzda iki önemli nokta vardı, miktar bazında ihracatımızın artması ve ihracatın ithalatı karşılama oranı. Bu yıl her ikisi ile ilgili olumsuz gelişmeler var. Batıdan dışlanıyoruz ama İslam alemi ile de benzer sıkıntılar var. Suudi Arabistan, Mısır ve diğer İslam ülkeleriyle sıkıntılar yaşıyoruz. Bu konu ile ilgili vizyonununuz dış politika ile bağlantılı olarak değiştiğini görüyoruz” dedi. Ekonomik krizden en çok esnafların etkilendiğini belirten Kuşoğlu, “Bizim tespitlerimize göre 252 bin esnaf kepenk kapattı. Yüzde 30’a yakın kayıt dışılık olduğu için net sayı bilmiyoruz. Kredilerin toplam bakiyesi 66 milyara ulaştı dediniz ama bu çok büyük bir rakam değil. Esnafla ilgili farklı bir çözüm bulmamız lazım. Özellikle pandemiden etkilenen esnaf ile ilgili daha detaylı araştırma yapmamız lazım” dedi.

PAYLAN: ESNAFIN BORCU KATMERLENDİ

Grubu adına söz alan Komisyon Üyesi ve HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan da şöyle konuştu:

“Geçen yıl da esnaflardan az bahsettiğinizi söylemiştim. Esnaflar sadece ‘esnafları kayda geçiriyoruz’ diye geçiyor. Esnafların kepenk indirdiği bu dönemde esnaflardan bahsetmemenizi üzüntüyle karşıladım. Özellikle bu zor dönemde esnafları bu girdaptan nasıl çıkaracağınıza yönelik çözümler duymayı isterdik. Olağanüstü dönem geçirdik, esnafların sırtındaki kambur büyüdü. Yeterli sorumluluğu almadığını düşünüyorum. Olağanüstü dönemde, pek çok sektörü kapattınız. Dünyada da benzer uygulamalar oldu, devletler ‘senin temel ihtiyaçların benim güvencemde’ dedi. Siz esnaflara bütçenizden 5 kuruş doğrudan gelir desteği vermediniz. Borçlarını ertelediniz. Esnaflara doğrudan destek vermekle onları bankalara yönlendirdiniz, ‘gidin borçlanın’ dediniz. Borçlu insana tekrar borç kapısını gösterdiniz. Esnafların borçları katmerlendi.”

Kaynak: Diyarbakır Söz