Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, HDP’ye açılan kapatma davası ve Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesini Diyarbakır, Van, Mardin’in olduğu 11 ilde halka sordu. Kararın siyasi olduğunu belirtenler, parti kapatmanın demokrasiye yara vereceğini, Kürtlerde ise duygusal kırılmayı derinleştireceğini söyledi. "Dava ve dokunulmazlığın düşürülmesini yasal zorunluluk olarakak vatandaşlar ise, "Yargının vereceği karara saygılı olunmasını" istedi.
KAPATMA DAVASI SORULDU
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, HDP’ye dair açılan kapatılma davası ve partinin Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşürülmesine ilişkin halkın nabzını tuttu. Vatandaşların bu gündemlere dair algı, tepki ve eğilimlerini ölçmek üzere 18-21 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Van, Kars, Siirt, Şırnak, Hakkari, Muş ve Bingöl olmak üzere Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan 11 kenti kapsayan bir anket çalışması yapıldı. 1020 hanede yüz yüze gerçekleştirilen anket çalışmasının sonuçları kamuoyu ile paylaşıldı.
Araştırma grubuna “TBMM’de Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusu yöneltildi. Katılımcıların yüzde 33,5’i bu durumu “siyasi iradeye darbe” olarak değerlendirirken, yüzde 28,3’ü “AK Parti-MHP ittifakının siyasi tutumu sonucu gerçekleşen bir uygulama”, yüzde 22,6’sı “yasal sürecin zorunlu bir sonucu” ve yüzde 15,1’i ise “yasal süreç tamamlanmadan gerçekleşen bir uygulama” olarak değerlendirdi.
İŞTE ANKETİN SONUÇ VERİLERİ?
* Gergerlioğlu’un milletvekilliğini düşürülmesini AK Partiye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 54’ü “yasal sürecin zorunlu bir sonucu” olarak görürken,
* CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 36,4’ü “siyasi iradeye darbe” olarak,
* HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 43,1’i “siyasi iradeye darbe” olarak,
* MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 63’ü “yasal sürecin zorunlu bir sonucu” olarak,
* Hür Dava Partisi’ne oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 65’i “yasal sürecin zorunlu bir sonucu” olarak,
* İYİ Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 40,5’i “siyasi iradeye darbe” olarak,
* Saadet Partisi’ne oy verdiğini belirten katılımcıların ise yüzde 50’si “yasal sürecin zorunlu bir sonucu” olarak değerlendirdi.
HDP'YE KAPATMA DAVASI
Anket katılımcılarına Yargıtay Başsavcısı’nın HDP'nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne açtığı dava da soruldu. Araştırma grubunun toplamda yüzde 71,8’i bu girişimi “olumsuz” bulurken (yüzde 49,6’sı 'çok olumsuz buluyorum', yüzde 22,2’si 'olumsuz buluyorum'); toplamda yüzde 12,3’ü “olumlu” (yüzde 6,6’sı ‘olumlu buluyorum”, yüzde 5,7’si ‘çok olumlu buluyorum) bulduğunu belirtti. Bu sonuçlar, seçmenlerin oldukça büyük bir kesiminin HDP’ye kapatılma davası açılmasında yasal değil, siyasi saiklerle hareket edildiğini, sonuçlarının da siyasi olacağı düşüncesinde olduğunu görmedi dikkat çekti.
KATILIMCILARIN PARTI DAĞILIMI
AK Partiye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 30’u, CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 67,3’ü, HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 94,6’sı, MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 18,5’i, Hür Dava Partisi’ne oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 25’i, İYİ Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 59,4’ü, Saadet Partisi’ne oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 50’si kapatılma davasını ‘olumsuz’ bulduğunu belirtirken; ilk defa oy kullanacak olan genç seçmenin ağırlığını oluşturduğu “oy kullanmadım” diyen katılımcıların ise yüzde 62,1’i de kapatılma davasını ‘olumsuz’ bulduğunu belirtti.
KAPATILMASININ YARATTACAĞI SIKINTI
HDP'nin kapatılmasının olası 1. öncelikli sonucu sorulduğunda da araştırma grubunun yüzde 36,8’i “Türkiye demokrasisi yara alır”, yüzde 13,1’i “Kürt sorununun demokratik ve barışçıl yollarla çözülme olanağı darbe alır”, yüzde 12,8’i “Türkiye’de gerilim ortamını arttırır”, yüzde 11,5’i “Kürtlerde duygusal kırılma derinleşir”, yüzde 9,1’i “Kürtlerin siyasal temsil alanı zayıflar” dedi.
HDP'nin kapatılmasının 2. önemli olası sonucu olarak ise, katılımcıların yüzde 25,9’u “Kürtlerde duygusal kırılma derinleşir”, yüzde 16,8’i “Kürtlerin siyasal temsil alanı zayıflar”, yüzde 16’sı “Kürt sorununun demokratik ve barışçıl yollarla çözülme olanağı darbe alır” şıklarını işaretledi.
HDP DAVAYA KARŞI NE YAPMALI?
Anket katılımcılarına “Sizce kapatılma girişimi karşısında HDP ne yapmalı?” sorusu da yöneltildi. Bu soruya katılımcıların yüzde 39,8’i “davanın sonuçlanmasını beklemeli ve ona göre tavır belirlemeli”, yüzde 15’i “davanın sonuçlanmasını beklemeden kendini feshetmeli ve farklı isimle devam etmeli”, yüzde 10,4’ü “uluslararası alanda kamuoyu oluşturmalı” yanıtlarını verdi.
SEÇMENLERİN DAVRI NE OLABİLİR?
“HDP kapatılır ise sizce HDP seçmeni nasıl bir tavır geliştirir?” sorusuna ise katılımcıların yüzde 40,6’sı “partisinin alacağı kararı bekler”, yüzde 13,8’i “kitlesel eylemlerle kararı protesto eder”, yüzde 11,5’i “HDP’nin ardılı olacak yeni partiye katılır” biçiminde yanıtlar verdi.
Katılımcılara “Mevcut muhalif yapıların HDP'nin kapatılma davası karşısında tavrı ne olmalı?” diye de soruldu. Bu soruya verilen yanıtlar; yüzde 44,2’si “mevcut karar karşısında HDP ile dayanışmalı”, yüzde 21,9’u “yargının vereceği karara saygı duymalı”, yüzde 13,5’i “ülke demokrasisi adına bu kararı protesto eden bir dizi etkinlik yapmalı” şeklinde oldu.
SEÇMENLERİN DAĞILIM PAYI NEDİR
Bu soruya verilen yanıtların seçmen dağılımı içindeki payına bakıldığında;
* AK Partiye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 44’ü “yargının vereceği karara saygı duymalı”,
* CHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 38,2’si “mevcut karar karşısında HDP ile dayanışmalı”, yüzde 31,8’i “yargının vereceği karara saygı duymalı”,
* HDP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 60,4’ü “mevcut karar karşısında HDP ile dayanışmalı”,
* MHP’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 50’si “yargının vereceği karara saygı duymalı”,
* Hür Dava Partisi’ne oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 55’i “yargının vereceği karara saygı duymalı”,
* İYİ Parti’ye oy verdiğini belirten katılımcıların yüzde 37,8’i “yargının vereceği karara saygı duymalı”, yüzde 32,4’ü “mevcut karar karşısında HDP ile dayanışmalı”,
* Saadet Partisi’ne oy verdiğini belirten katılımcıların ise yüzde 50’si “yargının vereceği karara saygı duymalı” yanıtlarını verdi.
