‘Kürtçe seçmeli dil'

Türkiye Milli Eğitim Bakanlığına bağlı orta okullarda 2021-2022 eğitim ve öğretim döneminde okutulacak seçmeli dersleri tercih süreci başladı. Öğrencilerin tercih ettikleri dersleri 22 Ocak 2021 tarihine kadar okul müdürlüklerine bildirmesi gerekiyor.

2012’de yayımlanan yönetmenlik kapsamında yabancı dil kontenjanında “Yaşayan Dil ve Lehçeler” adı altında Kürtçe (Kurmanci ve Zazaki) seçmeli dersi Milli Eğitim Bakanlığının (MEB) müfredatına girdi. Ancak geride kalan zaman içerisinde değişik gerekçelerle okullarda Kürtçe seçmeli derslere devam edilmedi.

“ÇOCUKLARIMIZ YASAL HAKTAN YARARLANAMIYOR”

Konu hakkında Rûdaw’a konuşan Eğitim Sen Diyarbakır 1 Nolu Şube Yöneticisi Sadrettin Kaya, sendika olarak kreşlerden üniversiteye kadar anadilde eğitimi, Kürtçe eğitimi savunduklarını söyledi.

Kaya, “Ancak hükumetler bu talebimizi dikkate almayarak, seçmeli dersi ön plana çıkardı. Böylece çocuklarımız bu yasal haktan da yararlanamıyor. Aileler seçmeli Kürtçe ders başvurusunda bulunmak istiyor, okul idarecileri Kürtçe öğretmenleri yok diyerek bu talebi reddediyor” dedi.

MEB’in rakamlarına göre; 2015-2016 eğitim ve öğretim döneminde seçmeli Kurmancî 71 bin 616, Kirmançkî 6 bin 315 olmak üzere toplamda 77 bin 931 öğrenci bu dersi seçti. Ancak bakanlık daha sonraki yıllarda bu konu hakkındaki verileri paylaşmadı.

Öğrencilerin karşılaştıkları engelleri hatırlatan Sadrettin Kaya, “Aslında hükumet fiili olarak Kürtçe seçmeli dersin önünü kapatmış durumdu. Çocuklar ana dillerini öğrenmesin diye her türlü zorluğu ve engellemeyi deniyor. Bizler ailelere çağrıda bulunuyoruz, Kürtçe dersler olan Kurmanci ve Zazaki seçmeli derslerini seçin. Başvurunuzu kayıt altına alın. Sözlü olarak size verecekleri cevapla yetinmeyin. Muhakkak seçmeli ders formunu doldurun” diye konuştu.

Eğitim Sen Diyarbakır 1 Nolu Şube Yöneticisi Sadrettin Kaya

“KÜRTÇE DERSİ İÇİN ÖĞRETMENLER ATANMALI”

2011 yılında Mardin Artuklu Üniversitesi'nde Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü açıldı. Daha sonra Bingöl Üniversitesi, Muş Üniversitesi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve Diyarbakır Üniversitesi'nde de aynı bölüm açılarak derslere başlandı.

Bu üniversitelerde Kürtçe öğretmeni yetiştirmek için bazı bölümlerden mezun olanların, Kürtçe öğretmenliği yapabilmesi için tezsiz master adı altında yoğun bir program gerçekleştirildi ve bu üniversitelerden binlerce kişi eğitim alarak öğretmen olmaya hak kazandı. Fakat geçtiğimiz yıllarda Kürtçe dil dersi için atanan öğretmenlerin sayısı parmak sayısını geçmedi.

Eğitim Bir Sen Diyabarkır Şube Başkanı Ramazan Tokdemir, “Bizler Eğitim Bir Sen olarak afişler hazırladık, pankartlar hazırladık. Öğrencilerin kendi ana dillerini öğrenmesi için bu seçmeli derslerin hayata geçmesi gerekiyor” dedi.

Milli Eğitim Bakanlığı'na da çağrıda bulunan Tokdemir, “Öğrencilerimizin tercih ettiği Kurmanci ve Zazaki derslerinin verilmesi için "Kürtçe öğretmenlerini atamaları gerekiyor. Bizler hiçbir dilin bir başka dilden üstün olduğuna inanmıyoruz. Diller arası bir hiyarerşi söz konusu değildir. Kürtçe de böyledir ve öğrenilmesi elzemdir. Kürtçenin Kurmani ve Zazaki lehçelerinde seçmeli derslerin verilmesi için gereken tüm adımlar derhal atılmalıdır” ifadelerini kullandı.

 “EN BÜYÜK SORUMLULUK AİLELERE AİT”

Kürtçe seçmeli dil dersi konusunda öğretmen ve materyal yetmezliği ve yine hükumet ile okul idarecilerinin yaklaşımının dışında öğrenci ailelerinin de tutumu dersin yeteri derecede tercih edilmemesine neden oluyor.

Kürt Dili ve Kültür Ağı Sekreterya üyesi Cevahir Sadak, bu konuda ailelere büyük sorumluluk düştüğünü hatırlattı. Sadak, “Her şey ailelere kalıyor. Dilimize sahip çıkmalı ve gelecekte resmi statü sahibi olmasını için çalışmalıyız. Bu nedenle küçük kazanımlarımıza sahip çıkmalıyız. Çok sayıda öğrenci seçmeli ders için başvuru yapmalı ve bu talebini Milli Eğitim Bakanlığı’na bildirmelidir” dedi.

İMAM HATİPLER’DE HAFTYADA 1, NORMAL OKULLARDA İSE 2 DERS KÜRTÇE

Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı sitesinde yayınlanan “2021-2022 Eğitim Öğretim Yılında Okutulacak Seçmeli Dersler Formu”na göre, Kürtçe’nin Kurmanci ve Zazaki lehçelerinde ders süreleri İmam Hatipler ve normal okullar arasında değişiyor.

Kürtçeyi seçmeleri halinde İmam Hatip okullarında haftada 1 ders iken normak okullarda haftada 2 ders işleyebilecek.

Sitede yer alan açıklamada, şu ifadeler bulunuyor:

“Okullarda ilgili alanda yeterli sayıda öğretmenin bulunmadığı derslerin seçilmesi hâlinde öncelikle diğer okullardan maaş/ek ders karşılığı görevlendirmeler yoluyla öğretmen temin edilecek, bunun da mümkün olmadığı hâllerde ücretli öğretmen görevlendirilmek suretiyle bu dersler açılıp okutulabilecektir.

 Yaşayan Diller ve Lehçeler  (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) dersi kapsamında okutulan;

- Adığece (Kiril Alfabesine göre),

- Adığece (Latin Alfabesine göre),

- Abazaca,

- Kurmancca,

- Zazaca,

- Lazca,

- Gürcüce,

- Boşnakça,

- Arnavutça

dersleri  ilgi (a) ve (b) Çizelge'lerde açık bir şekilde yer almadığından öğrencilerimiz ve velilerimize söz konusu derslere yönelik bilgilendirme yapılacaktır.”

Kaynak: Diyarbakır Söz