Üçlü ittifakta Suriye çatlağı: 10 gün sürdü
On gün önce Ankara'da biraraya gelen üç lider Suriye konusunda görüş birliğine varmıştı. Türkiye'nin ABD'nin saldırısını desteklemesi ittifakta çatlağa neden oldu.
Suriye krizinin sona erdirilmesi için yürütülen Astana barış sürecinin üç garantör ülkesinin liderleri olan Erdoğan, Putin ve Ruhani, Ankara'da geçtiğimiz hafta bir araya gelmişti. Üç ülke arasında ilişkilerin hiç olmadığı kadar iyi devam ettiği bir süreçte Amerika'nın müteffikleriyle Suriye'de birden fazla noktaya düzenlendiği saldırı 3'lü itifakta çatlak yaşanmasına neden oldu.
Suriye'nin Doğu Guta bölgesinde yer alan Duma şehrine iki hafta gerçekleştirdiği saldırıda kimyasal gaz kullanıldığı iddiası dünyadan tepki görmüş, Amerika ve batılı ülkeler iddiaların kanıtlanması durumunda bunun 'cezasız kalmayacağına' ilişkin açıklamalarda bulunmuştu.
Trump'ın son bir haftadır daha önceki 'Suriye'den yakın zamanda çekileceğiz' açıklamalarının tersine 'Suriye'ye askeri operasyonun da masada olduğunu' açıklaması hem şaşırtmış hem de operasyonun zamanlamasına ilişkin belirsizlik kafa karıştırmıştı. Rusya'nın "saldırması durumunda ABD'nin füzelerini düşürüz" açıklamasına "Hazır ol Rusya füzeler geliyor" cevabını veren Başkan Trump, "Suriye'ye müdahele edileceğini ancak bunun zamanın belli olmadığını" açıklamıştı. Tüm dünyanın dikkat kesildiği olası operasyon haberi bu sabah geldi. ABD ordusu öncülüğündeki müttefik güçleri bu sabah Suriye'de 3 farklı noktayı bombaladı. Saldırın yankıları sürerken yaptıkları açıklamalar ile hangi ülkenin hangi safta yer aldığı da netleşiyor.
'ÜÇLÜ İTTİFAKTA BEKLENMEDİK GÖRÜŞ AYRILIĞI'
Almanya, Kanada ve Türkiye, ABD'nin Suriye operasyonunu desteklerke, İran ve Rusya saldırıyı şiddetle kınadı ve "Saldırının sonuçsuz kalmayacağını" belirtti. ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye'ye yönelik hava saldırısı, yakın bir süre önce Ankara'da liderler düzeyinde bir araya gelen Rusya, İran ve Türkiye arasında görüş ayrılığı mı var yorumlarına neden oldu.
Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılan Türkiye-Rusya-İran liderleri Suriye zirvesi sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısında üç ülkenin Suriye konusundaki çabaları tahrip etmek amacıyla batılı ülkelerin sabotajlarına karşı ortak tutum alacakları vurgulanırken "Hiçbir ülke Suriye’nin geleceği için karar verme hakkına sahip değildir" mesajı verilmişti.
'TÜRKİYE, RUSYA VE İRAN'DAN FARKLI TEPKİLER'
Ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın sabaha karşı Suriye'ye yönelik hava saldırısı başlatıldığını açıklamasının ardından üç ülkeden farklı tepkiler geldi. Rusya ve İran, ABD, İngiltere ve Fransa tarafından başlatılan operasyona tepki gösterirken, 4,5 saat sonra hava saldırısı hakkında ilk açıklamayı yapan Türk Dışişleri Bakanlığı, saldırıyı 'memnuniyetle karşıladık' ifadesine yer verdi.
PUTİN: YIKICI SONUÇLARI OLUR
Rusya'dan Suriye'ye başlatılan operasyona ilişkin yapılan açıklamada, ABD'nin uluslararası kuralları ihlal ettiği bildirilirken saldırının ardından Putin’den de tepki geldi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye’ye dönük hava saldırısı için "Yaşanan yeni gerilim, tüm uluslararası ilişkiler sistemi üzerinde yıkıcı etkiye sahip” uyarısında bulundu.
RUHANİ: ESAD'IN YANINDAYIZ
Rusya'ya hava sahasını açacağını belirten İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile Esad arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti. İran'ın Suriye'deki Esad rejimine desteğini bildirmek için telefon görüşmesini gerçekleştirdiğini belirten Ruhani, "Esad'ı aradım, yanınızdayız mesajı verdim" dedi. İran Dışişleri Bakanlığı, ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye'nin başkenti Şam'a gerçekleştirdikleri saldırıyı sert bir dille eleştirerek sonuçları hakkında uyarmıştı.
HAMANEY'DEN SERT AÇIKLAMA
İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ise yaptığı açıklamada, saldırıları 'suç', ABD, İngiltere ve Fransa'nın liderlerini de 'suçlu' olarak nitelendirdi.
ESAD: BATI KONTROLÜNÜ KAYBETTİ
Suriye'den sabah saatlerinde gelen açıklamada 'vahşi saldırı en güçlü şekilde kınıyoruz' denilmişti. Saldırının ardından Suriye lideri Beşar Esad ise Batı'nın çatışmadaki kontrolü ve güvenilirliğini kaybettiği için füze saldırısını düzenlediğini söyledi.
TÜRKİYE DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ
ABD'nin Suriye'ye operasyonuna en dikkat çeken açıklama ise Türkiye'den geldi. Operasyonun ardından sabah saatlerinden Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklmada 'operasyonun memnuniyet ile karşılandığı' açıklaması yapıldı.
Amerika'nın Suriye'ye saldırısına 'memnuniyetle karşılıyoruz' açıklaması ile destek veren Türkiye'ye Rusya'dan tepki geldi. Rus senatör Konstantin Kosaçev iseTürkiye'nin ABD, İngiltere ve Fransa tarafından Suriye'deki askeri tesislere düzenlenen saldırıyı desteklemesinin bir hata olduğunu belirtti.
Kaynak: Diyarbakır Söz
