Kaçağa karşı 1 milyar liralık yatırım

Atalay, DEDAŞ'ın Diyarbakır merkez kampüsünde soruları yanıtladı.

Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır, Batman, Siirt ve Şırnak'ı kapsayan bölgede 1,6 milyon aboneye hizmet ettiklerini, son 3 yılda 600 milyon liranın üstünde yatırım gerçekleştirdiklerini anlatan Atalay, bu yatırımların önemli bir kısmını altyapı dönüşümü ve kayıt dışı enerji kullanımını engellemek için yaptıklarını söyledi.

Atalay, 2016-2020 döneminde ise 1 milyar liranın üzerinde bir yatırım programları olduğunu ifade ederek, şu bilgileri verdi:

"Hem enerji tedariğinin sağlıklı yapılması hem de  kayıt dışı elektrik kullanımı ile mücadele için 2016-2020 sürecinde bölgede 1 milyar liranın üzerinde yatırım yapacağız. 2016'da 270 milyon üzerinde bir yatırım projesi hayata geçirdik. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun bize verdiği hedefler yıllık ortalama 200 milyon lira civarındaydı. Ama inşallah sadece 2017'de 500 milyon liranın üzerindeki yatırım projelerine başlayıp hayata geçirmeyi planlıyoruz. Yani kayıt dışı kullanımı teknolojik altyapı desteğiyle önlemek için çok daha agresif bir yatırım gerçekleştirmeye çalışacağız. Hedefimiz altyapımızı yenilemek, yeni teknolojik projeler ve imkanları devreye alarak servis kalitesini arttırmaktır. Toplam 1 milyar liralık yatırımın finansmanı için ise bankalarla görüşüyor, kredi almaya çalışıyoruz."

- Tarımsal sulamada elektriğe OSOS kontrolü

Dağıtım hizmeti sağladıkları bölgede bazı çiftçilerin kayıt dışı elektrik kullanımından dolayı çok fazla israf yapıldığına dikkati çeken Atalay, bu aşırı israfın tarımsal sulama alanlarında toprağa da zarar verecek boyutlara geldiğini söyledi.

Atalay, Türkiye genelinde tarımsal sulama için yıllık tüketilen yaklaşık 10 milyar kilovatsaat elektriğin yarısının Dicle EDAŞ bölgesinde kullanıldığı ve 40 bin kayıtlı tarımsal sulama abonesinin yanında 20 bin kadar da kayıt dışı tarımsal sulama kullanıcısı olduğunu bildirdi.

Tarımsal sulamada kayıt dışı elektrik kullanımını önlemek için çok yoğun bir seferberlik başlattıklarına işaret eden Atalay, şöyle konuştu:

"Bu amaçla bölgemizde belirlediğimiz yaklaşık 20 bin civarında sulama trafosunu sayaç ile kontrol altına almak için kapsamlı bir proje başlattık. Konuyla ilgili üç Bakanımız tarımsal sulama kullanıcılarına abone oldukları taktirde geçen sene yüzde 65 indirim sözü de vermişti, ama buna rağmen kayıt dışı kullanım devam ediyor. Biz başlattığımız seferberlik kapsamında, hali hazırda Şanlıurfa, Mardin ve Diyarbakır'da 15 binin üzerinde tarımsal sulama trafosuna otomatik sayaç okuma sistemini (OSOS) kurduk ve koruma altına aldık. İnşallah 1 Ocak 2017 itibarıyla bu sayaç ve OSOS sistemleri üzerinden tarımsal sulama abonelerine elektrik vereceğiz ve buradaki tüketimi ölçü ve kontrol altına alacağız. İnşallah vatandaşlar ve çiftçilerimizle birlikte bu kayıt dışı kullanımın önüne geçip israfı da engellemiş olacağız."

- "Borçlu sulama birliklerine elektrik verilmeyecek"

Bölgedeki bazı tarımsal sulama birliklerinin, kullandıkları elektriğin bedelini ödememekte ısrar ettiğini de vurgulayan Atalay, "Bugüne kadar çok ciddi indirim yapmamıza rağmen, bu birliklerin hala yaklaşık 800 milyon lira civarında elektrik borcu bulunuyor. Kendileriyle görüştük, cazip ödeme imkanları sunduk ve alacağımızın önemli bir kısmından vazgeçtik, ama buna rağmen ödeme yapmayan yaklaşık 10 birliğimiz var. Bu birlikler eğer borçlarını ödemezlerse 2017 yılı içinde elektrik sağlamayacağız. Onun için kendilerine sesleniyorum. Şirketimizle oturup anlaşarak yükümlülüklerini yerine getirsinler." ifadelerini kullandı.

Atalay, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının bu yıl yaptığı bir uygulama ile ürün havzalarının oluşturulduğunu ve bu havzalar için sulama ihtiyacı olmayan ürünlerin belli ölçüde desteklendiğini hatırlattı.

Bu şekilde bir uygulamanın tarımsal sulamada aşırı kullanımın önüne geçebileceğini ve olumlu sonuçlar beklediklerini kaydeden Atalay, tarla içi sulama kanallarının tamamlanmasının da israfın önlenmesine ciddi katkı sağlayacağını aktardı.

- "Kayıt dışı kullanım 4 Atatürk Barajına eşdeğer"

DEDAŞ'ın bölgesine yıllık 21 milyar kilovatsaat seviyesinde elektrik taşındığını ifade eden Atalay, bu elektriğin ancak 6-7 milyar kilovatsaatinin kayıt altında tüketildiğini belirtti. Atalay, şöyle devam etti:

"Bölgedeki yıllık kayıt dışı elektriğin maliyeti 5 milyar lira, bu miktarın da ciddi bir kısmı israfa gidiyor. Vatandaşımızın bir kısmı kullandığı elektriğin bedelini ödemediği için hassas davranmıyor ve israf ediyor. Burada özellikle kış aylarında havaların çok soğuk olduğu, ülkemizin çok ciddi doğalgaz ihtiyacı olduğu bir dönemde herkesi hassasiyet ve duyarlılığa davet ediyorum. Buradaki israf edilen, kayıt dışı kullanılan elektrik çok ciddi enerji maliyetine yol açıyor. Şöyle ki bölgede kayıt dışı kullanımı engellersek, 4 tane Atatürk Barajı kurmuş gibi oluruz. Çünkü kayıt dışı kullanılan elektriğin miktarı 4 ayrı Atatürk Barajı'nın elektrik üretiminin bile üzerine çıkıyor. Hedefimiz yatırımlarla alt yapıyı düzelterek halkımıza daha kaliteli elektrik sağlamak. Vatandaşlarımız da israfa dönüşen tüketimlerini kısarlarsa, elektrik hatları ve trafolara fazla yük binmez, böylece elektrik kesintileri de bölgede asgariye iner."

- "Daha caydırıcı cezalar olmalı"

Kayıt dışı elektrik kullanımı konusunda yürütülen mücadeleye güvenlik güçleri ve adli makamların da destek verdiğini aktaran Atalay, ancak mevcut yasal düzenlemelerde kayıt dışı kullanıma etkin cezalar uygulanamadığını söyledi.

Kayıt dışı kullanımın daha önce "nitelikli hırsızlık" kapsamında değerlendirildiğini, ancak 2013 yılında yapılan değişiklikle "karşılıksız kullanım" olarak düzenlendiğini anımsatan Atalay, "Kayıt dışı kullanımın engellenmesi için eski uygulamalar çerçevesinde daha caydırıcı yasal düzenlemeler yapılırsa, kanaatimiz kayıt dışı elektrik kullanımı ciddi oranda azalır." değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: Diyarbakır Söz