Görüş Bildir

SAĞLIĞIN SESİ

Prof.Dr.Mustafa Kemal ÇELEN
Prof.Dr.Mustafa Kemal ÇELEN

mkcelen@hotmail.com

Hepatit C: Bulaş yolları ve takibi!

Değerli Diyarbakır Söz okurları, bugünkü yazımda önemli bir mikrobik hastalık olan Hepatit C’yi gündeme almak istiyorum. Hepatit C virüslerle bulaşan hepatitler arasında kan yolu ile en sık bulaşan tiptir. Bu sebeple özellikle kan nakli ve kan ürünleri ile edinildiğinin bilinmesi oldukça önemlidir. Son yıllarda vaka sayısı arttıkça hepatit C ile ilgili bilgilerimizde artmaktadır.

Hastalık çoğu zaman akut başlar. Hafif ve orta derecede geçirilen bir takım belirtiler kişi tarafından çoğu zaman algılanmaz. Bu arada karaciğer enzimlerinde hafif yükselme ile giden bir kan tablosu hâkimdir. Akut dönemde hastalığı geçiren kişilerin yaklaşık % 75’inde hastalık kronik hepatit e doğru gider. Bu hastaların % 20 sinde siroz denilen tablosu gelişir.

Hepatit C nasıl bulaşır sorusu oldukça önemlidir. Hepatit C’nin kan yolu ile bulaştığını belirtmiştik. Kan ve kan ürünleri ile geçebilmektedir. Ayrıca uyuşturucu kullananlarda iğnelerden bulaşması dolayısıyla oldukça yaygın görülür. Ayrıca tüm sağlık çalışanları hepatit B de olduğu gibi hepatit C içinde riskli bir gruptadır. İğne batması ve diğer tıp ekipmanı ile bulaş sağlık çalışanları için bir risk faktörüdür. Doğal olarak akla gelen hepatit C’nin cinsel ilişki ile geçip geçemediği sorusudur? Hepatit C cinsel yolla bulaşır, ancak bu olasılık son derece düşüktür. Tek eşli çiftlerde bu olasılık daha da zayıftır. Hatta eşi HCV olan kişilerde ancak 20 yılın üzerindeki evlilerde risk topluma göre biraz daha yüksek olarak bildirilmiştir. Kısacası cinsel yolla bulaş HCV’de düşüktür. Ancak çok eşli, cinsel yolla bulaşan hastalığı olan ve AİDS li kişilerde cinsel yolla bulaşma olasılığı yüksektir. Ayrıca organ nakli sırasında hepatit C geçme olasığı da çok yüksektir. Ancak özellikle kan nakli ve organ nakillerinde kan ve organlar hepatit C yönünden taranmaktadır. Bu da hastalığın yayılmasını önlemektedir.

 

Hepatit C yi saptamak için çeşitli testler vardır. Bunlar sırasıyla şu şekildedir…

Karaciğer enzimleri (ALT ve AST)

Anti-HCV; Hepatit C  antikor (vücut tarafından üretilen koruyucu serum) testi

İlave antikor testleri:3 jenerasyon antikor tespit edici testler ilaveten istenebilir. Ancak bu testler 3-5 ay sonra pozitif sonuç verir. (enzim immuno assay yöntemi)

HCV RNA testi : en duyarlı test hepatit C virüsünün genetik yapısını tespit etmeye yönelik bir testtir. Bu virüsün çoğaldığını ve enfeksiyonun akut (yeni) olduğunu gösterir. Hatta bu testlerle hepatit C virüsünün miktarı dahi saptanabilmektedir. Tedaviden önce bu miktarın saptanması, tedavinin yaralı olup olmadığı konusunda daha hekime testlerin tekrarındaki miktarla bir değerlendirme imkanı verir.

Karaciğer biyopsisi (karaciğerden parça alma)

Bu testlerle hastalığın seyri ve tedavi ihtiyacı olup olmadığı konusu netleşmektedir. Hepatit C hastalarının ciddi anlamda takip edilmesi gerekmektedir. Çünkü bu hastalarda siroz ve karaciğer kanseri gibi ciddi durumlar söz konusu olabilir.

 

 

 


Bu Makale 916 kere okunmuştur.