Görüş Bildir

BİR GÖRÜŞ

EĞİL

Diyarbakır'ın 23 bine yakın şirin bir ilçedir. Elazığ istikametinde gidilirken bir başka güzel ilçemiz olan Ergani ye varmadan sağa doğru gidilen yaklaşık 40 km mesafede dır.

    Dicle barajına komşu tarihin en eski yerleşim alanları arasında yer almaktadır.

     Urfa peygamberler şehri denir. Bana göre hak etmişti.

       Şanlı Urfa'dan da daha öte Diyarbakır'da peygamberler şehridir. Çünkü onun Eğil ilçesi peygamber kabirlerini bakımından ender bir yerdi.

       Eğil İlçesi, Kur’an-ı Kerim’de 2 ayette bahsedilen Hz.Elyesa(A.S.), Hz. Zulkifl(A.S.) ile Peygamber olduğuna inanılan Nebi Harun-i Asefi, Nebi Alak, Zenun, Danyal ile Hz. Elyesa(A.S.)’nın amcasının oğlu Hürmüz, Nebi Harun’un yeğeni ve yardımcısı Ruyem gibi Nebi ve velilerin kabirleri bulunan Peygamberler diyarı güzel bir yerleşim yeridir.

     Bu ilçeye, Urartular; Supani, veya Supa, Romalılar döneminde; Arkochthiokerta, Artagigarta, Bizanslılar Döneminde; Banaz, Basilon, Phrourion daha sonra da İngila adını vermişler.

      Eğil Bölgesi İngilen/İngiline, Encil, Geil, Ekle, Agel adları şeklinde geçer.

      Eğil’in adı Evliya Çelebi Seyahatnamesinde “Gel” biçiminde geçmektedir. Bölgede yaşayan insanların bir bölümü, bugün hala “Gel” biçiminde, diğer bir bölümü de “Ekle” biçiminde kullanmaktadır.

     Şeref Han’ın  Şerefname adlı eserinde, Eğil’le ilgili şöyle bir bilgi mevcuttur.

    “Bu Eğil, eğik bir kemer üzerinde kurulmuş, sağlam bir kaledir ve o kadar yüksektir ki; ona bakan herkese korku ve vehim hakim olur. Halkın ağzında ve dilinde dolaşan söylentiye göre, “Allah’ın velilerinden biri oradan geçerken o kemere işaret edip Türkçe olarak ‘Eğil’ demiş bunun üzerine kemer Allah’ın izniyle eğilmiş ve eğik bir durum olmuştur.” Bugünkü “Eğil” ismi bu olaydan sonra “Eğil” olarak değişmiş olabilir.

      Eğil ilçesi, tarih öncesi dönemlerden başlayıp, pek çok medeniyetlere beşiklik etmiştir. Orta Paleolitik Çağda (MÖ 20.000-15.000) açık hava yerleşmelerinin olduğu, 1946 yılında bu bölgede yapılan basit kazılardan anlaşılmaktadır.

    Eğil, MÖ 3500-1260 yılları arasında Subarular, Huriler, Mitanniler’in egemenliğinde kalmıştır. Asur Krallarından I. Adad- Nirari (MÖ 1310-1281)’nin Mitanni ülkesine saldırarak, Mitanni Kralı I. Sattura ile oğlu Vasatta’yı yendiğini Asur tabletlerinde belirtilmiştir. (Beysanoğlu) Asurlular, 1260-606 yılları arasında bu bölgede uzun süre egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Eğil Kalesi bu dönemlerde yapılmış olabilir.

   Bu kadar tarihe, kültürel ve geçmişe sahip olan bu ilçe hak ettiği hizmeti görmüşmüdür diye sorsanız ben yok derim.

      Barajın oluşmasından sonra peygamberler kabri su altında kalınca güzel bir çalışma yapılmış hakim bir tepeye bu cenazeleri nakledilmiş etrafı gayet güzel ve temiz bir cami ile süslenmiştir. Ancak şehre artı bir katkı yapmamıştır. Şehre varmadan sağda gidilen ve Peygamberler kabilelerinin bulunduğu yol ile ilçe bir birinden ayrılmıştır. Halkın deyimiyle "Etini, ekmeğini, suyunu...tuzunu beraberinde getirip piknik yapıp gidiyor" bizde aynen öyle gördük.

     Saadet Partisi Diyarbakır İl başkanı Fesih Bozan bey ve beraberindeki heyetle ilçe başkanı Sn. Sait Tutuş bey ziyaret ettiğimizde aynı duruma şahit olduk.

     Peygamber kabirlerinin bulunduğu bölge gayet temiz ve güzel olmasına rağmen manevi havayı his getirecek Kur'an tilaveti, tanıtımını yapacak ehil kişilerin bulunmayışı, bölgeye özgü hatıra sayılacak el sanatlarının olmaması, ilçe merkezi ile kopuk oluşu kısaca hizmet sektörü yok denecek kadar az di.

    Olması gereken tanıtımın zayıf ve ilçe merkezi ile kopuk olması orada yaşayan ların ticari bir getirileri olmaması hak ettiği ilgi istenilen seviyede değildir.

     Başta ilçe kaymakamı, belediye başkanı ile il valisi belediye başkanları, ilçe ve il Müftüleri ile diğer kurum ve kuruluşlar amirleri ilçenin türizim cazibe merkezi haline gelmesi için üzerlerine düşeni yapmalarını, ilçe ile peygamberler yerleri arasında uyumu sağlayacak fiziki ve manevi bağların olması için çaba harcanmalıdır.

    İnanç turizmini gelişmesi için İl ve ilçe Müftüleri inanç turları düzenleme yapmasını teşvik edici vaizler vermeli özellikle Hac ve Umre ye gidecekleri buraya da götürmeleri iyi olacaktır kanaatindeyim.

     Herşeyi Ankara dan beklememeliyiz. İlçe Belediye başkanı da; İlçesini tanıtıcı faaliyet yapmasını, basın ve medya kuruluşlarını sık sık davet etmesini, sempozyum ve diğer çalışmalar için üniversite ile işbirliği yapmasını talep etmekteyim.

   Diyarbakır Ve çevresi terör ile değil, doğal, kültürel ve inanç yönü ile tarihi değerler ile bilinmesi, tanıtılması herkes için kazançtır.

    Eğil düzgün yolu, güvenliği, cana yakın insanları, Peygamberler mezarları, tarihi geçmişi, kalesi ve doğal haliyle sizleri bekliyor.

   İnanç, tarih ve doğaya merakı olanlar gideceğiniz yerler arasına Diyarbakır ve ilçelerinde alsanız memnun kalırsınız.

     Sizleri Diyarbakır ve ilçelerindeki güzellikleri görmeye davet ediyorum.

    Ülkemizin güzide Tv kuruluşlarını buraların tanıtımını yapan programlar yapmasını bu konuda her türlü bilgi birikimi yapacağımı belirtirim.

 ALLAH A EMANET OLUN.                                         


Bu Makale 1360 kere okunmuştur.

Yorumlar